Παρασκευή 13 Μαρτίου 2009

Η ώρα της αλήθειας, ή (ακόμα μια) ώρα υποκρισίας;


Γράφει η Μάρω Σιδέρη

Νομίζω ότι μέσα σε λίγα μόλις χρόνια έχω ξεπεράσει τη φάση του σοκαρισμένου τηλεθεατή και πολίτη κι έχω περάσει στη φάση του πολίτη- τηλεθεατή που αδιάφορα περιμένει την επόμενη απεγνωσμένη προσπάθεια των τηλεοπτικών καναλιών να κερδίσουν το 0,1% που θα τους δώσει μια ξενέρωτη πρωτιά σε μια άγουστη στα μάτια μου κούρσα. Έχω περάσει πια από την ανωριμότητα του να αναζητώ κοινωνικά φαινόμενα στα πάσης φύσης τηλεπαιχνίδια ή reality shows, σε μια ωριμότητα που μπορεί να καταλάβει – ή να υποψιαστεί- ότι το κοινωνικό φαινόμενο αποτελεί προϊόν ουσιαστικής ζύμωσης και συνισταμένη πολλών κοινωνικό-οικονομικών συνιστωσών κι όχι μόδα της μιας τηλεοπτικής σεζόν που εμφανίζεται για όσο διάστημα τα νουμεράκια της AGB ικανοποιούν τις εταιρείες παραγωγής.

Γι’ αυτό δε με σόκαρε το τηλεοπτικό παιχνίδι που σου λύνει τα οικονομικά προβλήματα αν αποκαλύψεις πράγματα για τον εαυτό σου, ούτε φυσικά διέγνωσα «την περίφημη προσπάθεια του μέσου να ταπεινώσει τον παίχτη!». Δε με σόκαρε αλλά ομολογώ με προβληματίζει, όχι για την ποιότητα της τηλεόρασης που έχω (αυτό το έχω πάρει πλέον απόφαση) όσο για την ποιότητα της τηλεόρασης που αξίζω! Για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου σε σχέση με το προϊόν ομολογώ ότι αυτό που εισέπραξα για όσο το παρακολούθησα ( γιατί ομολογώ ότι ακόμα και η περιέργεια ή η προσπάθεια διαμόρφωσης μιας άποψης έχουν αντοχές κι οι δικές μου έχουν ήδη εξαντληθεί), είναι ότι ο τίτλος του show είναι πανηγύρι υποκρισίας! Η ώρα της αλήθειας δεν είναι ακριβώς η ώρα της αλήθειας, αλλά η ώρα να μας φωνάξουν παίχτες και παραγωγή αυτό που τόσα χρόνια μας ψιθύριζαν: ΕΙΣΤΕ ΗΛΙΘΙΟΙ!! Ίσως ακόμα είναι και η ώρα κάποιων ανθρώπων να λύσουν μέρος του οικονομικού τους προβλήματος με απαίδευτο και κυνικό τρόπο. 20.000 ευρώ για να παραδεχτείς ότι έχεις επιθυμήσει άλλη γυναίκα εκτός από τη σύζυγο και 30.000 ευρώ για να απαντήσεις στο ερώτημα αν έχεις σκεφτεί να απατήσεις τον άνδρα σου, δεν είναι αλήθεια είναι ψευτο-εντυπωσιασμός! Αν σκέφτηκες την Angelina Jolie ή τον Brad Pitt την ώρα που είπες ΝΑΙ, τότε η λάγνα φωνή θα ομολογήσει ότι «αυτό που απάντησες είναι … … … ΑΛΗΘΕΙΑ» κι εσύ θα κερδίσεις τα Ευρώ πολύ εύκολα και σε θα συγχαίρουν όλοι για την ειλικρίνειά σου. Φυσικά οι δικοί σου άνθρωποι μοιάζουν σοκαρισμένοι αλλά ειλικρινά εύχομαι να μην είναι… θέλω να πω τόσο αφελείς πολίτες που σοκάρονται με ψευτο-εντυπωσιασμούς αποτελούν δημόσιο κίνδυνο όταν ψηφίζουν. Προτιμώ να ελπίζω ότι παίζουν ένα ρόλο, αυτό του εξαπατημένου συζύγου, φίλου, γονιού ή αδερφού, για να μην είναι τόσο ηχηρό το «ΕΙΣΤΕ ΗΛΙΘΙΟΙ» που απευθύνεται σε όσους έχουμε αποδυναμώσει τόσο πολύ το ανοσοποιητικό μου σύστημα κατά της Α-νοησίας, ώστε να παρακολουθούμε απαθείς ή χαζογελώντας κάτι τόσο κυνικό και ανειλικρινές. .

Παρά την ξεκάθαρη θέση μου απέναντι στο τηλεπαιχνίδι της «αλήθειας», δεν μπορώ να μην ομολογήσω ότι μπορεί κανείς να αντιληφθεί πολύ ενδιαφέροντα πράγματα σχετικά με την άποψη του (και τη δική μας) για την έννοια της αλήθειας και ίσως να απαντήσω στο ερώτημα που εδώ και πολύ καιρό με απασχολεί: Αν όλοι μας είμαστε ειλικρινείς και σιχαινόμαστε την υποκρισία και το ψέμα ( κατά την προσφιλή έκφραση του 95,5% των εγχώριων celebrities) γιατί διαγνώνουμε όλοι ότι η κοινωνία μας έχει γεμίσει ψεύτες και υποκριτές; Ίσως επειδή – όπως ξεκάθαρα αποκαλύπτεται και στο τηλεπαιχνίδι- είναι άλλο πράγμα η αλήθεια και άλλο πράγμα το «λέω τα πράγματα με το όνομά τους». Είναι άλλο πράγμα η αλήθεια και άλλο το «είμαι ο εαυτός μου» γιατί ο εαυτός μου μπορεί να μην υπηρετεί την αλήθεια! Είναι άλλο πράγμα να λέω την αλήθεια και άλλο πράγμα να την αγαπώ. Άλλο να λέω κάποιες αλήθειες και άλλο να μισώ την υποκρισία και το ψέμα. Τι είναι αλήθεια και τι φιλαλήθεια; Είμαι ειλικρινής όταν λέω τα πράγματα με το όνομά τους, ή μήπως μερικές φορές λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους, κρύβω την αλήθεια από τους γύρω μου κατά το πώς με βολεύει;

Τελικά το να απαντήσω καταφατικά στην ερώτηση «έχεις σκεφτεί να απατήσεις το σύντροφό σου ή να σκοτώσεις έναν άνθρωπο» δε με κάνει ούτε περισσότερο ειλικρινή ούτε λιγότερο ή περισσότερο καλό ή κακό, γιατί τελικά αυτό που ξεχωρίζει ένα μοιχό από ένα μη- μοιχό κι ένα δολοφόνο από ένα μη- δολοφόνο είναι ότι ο ένας αφέθηκε στα ένστικτά του, ενώ ο άλλος ξεπέρασε την πρώτη ενστικτώδη σκέψη με μια δεύτερη έλλογη και πολιτισμένη. Ο πρώτος έκανε ότι σκέφτηκε κι ο δεύτερος πάλεψε με τις σκέψεις και τις νίκησε πριν τον νικήσουν. Δε λέω κάτι καινούργιο όταν ομολογώ ότι έχω σκεφτεί τα χειρότερα για τους ανθρώπους που αγαπώ, γιατί η βία και η απάτη κυλάει στις φλέβες μας, από τον παππού μας τον Κάιν και ακόμα πιο παλιά. Το να ομολογώ όμως διεκδικώντας τον έπαινο και να εξομολογούμαι με όραμα το χρηματικό κέρδος, δε με κάνει εραστή της αλήθειας αλλά μάλλον υποκριτή και χοντρόπετσο. Αν είναι αλήθεια ότι έχω σκεφτεί να απατήσω το σύντροφό μου γιατί το αρνούμαι αν δεν πληρωθώ αλλά πρόθυμα το ομολογώ έναντι αμοιβής; Προφανώς γιατί είναι άλλο η αλήθεια κι άλλο το συμφέρον. Η ειλικρίνεια επομένως δεν είναι μόνο η ομολογία μιας αλήθειας, αλλά αποτελεί μάλλον αποτέλεσμα πολλών παραγόντων: Δεν είναι πάντα φιλαλήθης ο άνθρωπος που λέει τα πράγματα με το όνομά τους, αντίθετα μερικές φορές είναι εραστής της υποκρισίας ακριβώς επειδή «λέει τα μισά πράγματα με το όνομά τους» όταν κι όποτε έχει το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος. Φιλαλήθης είναι αυτός που λέει την αλήθεια ακόμα κι όταν αυτή τον ζημιώνει και κυρίως όταν ελπίζει ότι η ώρα της αλήθειας είναι η ώρα της βελτίωσης των σχέσεων ή – πολύ περισσότερο- η βελτίωση του εαυτού του. Στην περίπτωση που πουλάω τα αμαρτήματά μου για να αποκτήσω ένα σπίτι, δεν είμαι φιλαλήθης, αλλά βαθιά αλλοτριωμένος, όχι επειδή έκανα όσα έκανα ή σκέφτηκα όσα σκέφτηκα, αλλά επειδή από τότε που ανακαλύφθηκε το εμπόριο, ο άνθρωπος πουλά αυτό για το οποίο καμαρώνει! Η ώρα της αλήθειας επομένως ως τηλεοπτικό show είναι η ώρα να πουληθούν αυτά για τα οποία δεν θα έπρεπε να είμαστε περήφανοι, η ώρα να βγάλουμε χρήματα προωθώντας τη μαύρη πλευρά της ψυχής μας, άρα η ώρα να ομολογήσουμε ο ένας στον άλλο ότι αυτό για το οποίο ντρέπομαι είναι αυτό που σου αξίζει να λάβεις από εμένα, ότι τα λάθη μου είναι ανώτερα από τη δική σου ηρεμία, γι’ αυτό στα πουλάω για να περάσεις όμορφα το βαρετό και ασήμαντο βράδυ σου!

Αν κάτι εξοργίζει σε τούτη την ιστορία είναι η προσπάθεια να αμαυρωθεί στις συνειδήσεις όλων μας η αλήθεια που συνδυάζει περηφάνια, ταπείνωση, γενναιότητα και όραμα, με μια καρικατούρα αληθοφάνειας που εμπεριέχει έναν περίεργο συνδυασμό δουλοπρέπειας μπροστά στο κέρδος, εγωισμού στην ομολογία, δειλίας μπροστά στη μεταμέλεια και συμφεροντολογικής διάθεσης. Αν αυτή είναι η αλήθεια του 21ου αιώνα, αν αυτό πρέπει να κάνει κανείς για να «πει τα πράγματα με το όνομά του», αν έτσι είναι οι ειλικρινείς, τότε οφείλω να ομολογήσω ότι προσωπικά επιθυμώ να είμαι … ψεύτρα και επιστρέφω την αλήθεια και την ώρα της ως ένα προϊόν που δεν έχει θέση στον κόσμο που ονειρεύομαι.

Πηγή:
eptalofos

Δεν υπάρχουν σχόλια: