331 κοινωνικές εταιρίες πωλήθηκαν έκνομα στο Κόσσοβο

Ημερήσια εφημερίδα Πολίτικα: 331 κοινωνικές εταιρίες πωλήθηκαν έκνομα στο Κόσσοβο

Πηγή: Политика

Στο Κόσσοβο και τα Μετόχια, σύμφωνα με τα στοιχεία των κτηματολογικών βιβλίων και άλλων εγγράφων της Δημοκρατίας Σερβίας και πρώην Γιουγκοσλαβίας, 58,79 τοις εκατό του εδάφους έχει καταχωρηθεί ως σερβική ιδιοκτησία, από τα οποία 43 τοις εκατό είναι σε κρατική, κοινωνική και ιδιοκτησία της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ενώ γύρω στις 15 τοις εκατό αποτελεί ιδιωτική ιδιοκτησία. Όμως σχεδόν όλα τα δικαιώματα πάνω στην περιουσία έχουν ανασταλθεί.

Με το Διάταγμα από το 1999 η UNMIK εξουσιοδοτήθηκε να διοικεί τη σερβική κρατική και κοινωνική περιουσία και μέχρι τα μέσα του προηγούμενου έτους πωλήθηκαν έκνομα 313 σερβικά σπίτια, από τα οποία εξαργυρώθηκαν περίπου 350 εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα κυρίως κατέληξαν στους λογαριασμούς στο εξωτερικό.

Η UNMIK πραγματοποιούσε τη διαδικασία παράνομης ιδιωτικοποίησης των εταιριών μέσω της Υπηρεσίας Διαπιστεύματος του Κοσσυφοπεδίου (ΥΔΚ - Kosovo Trust Agency) την οποία ίδρυσε το 2002, και η νομική βάση για την έκδοση αυτών των διαταγμάτων στηριζόταν στην Απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ. Σχεδιάστηκε να πηγαίνουν τα κονδύλια από την πώληση σε ειδικό απόθεμα υπό τον έλεγχο της ΥΔΚ ώστε να χρησιμοποιηθούν αργότερα για την εξόφληση των υποχρεώσεων προς τους πιστωτές, ιδιοκτήτες και εργαζόμενους, όμως, αυτό δεν συνέβη στην πρακτική.

Μετά τη μονομερή διακήρυξη ανεξαρτησίας οι θεσμοί στην Πρίστινα σύστησαν την Υπηρεσία Ιδιωτικοποίησης του Κοσσυφοπεδίου (Privatisation Agency of Kosovo), η οποία ανέλαβε τις αρμοδιότητες της ΥΔΚ. Η Υπηρεσία αυτή συνέχισε την πώληση της κοινωνικής και κρατικής περιουσίας της Σερβίας μην διαπιστώνοντας την κατάσταση κυριότητας. Από τον Οκτώβριο του 2008 η Υπηρεσία, η οποία λειτουργεί ως ανεξάρτητο σώμα, πώλησε σε δυο διαγωνισμούς ακόμη 18 εταιρίες για 10,5 εκατομμύρια ευρώ.

Ο διοικητής του Τμήματος δικαιοσύνης, ανθρώπινων δικαιωμάτων και περιουσιακό-νομικών υποθέσεων στο Υπουργείο για το Κόσσοβο και τα Μετόχια της Κυβέρνησης της Σερβίας Ίγκορ Πόποβιτς σημειώνει ότι κατά τις πωλήσεις αυτές τα τμήματα των εταιριών (παραρτήματα, οργανωτικές μονάδες και εγκαταστάσεις) από την κεντρική Σερβία και Βοϊβοντίνα πωλούνταν ως χωριστές εταιρίες οι οποίες δεν έχουν καθόλου υποχρεώσεις προς της μητρικές εταιρίες. «Επιπρόσθετα, οι εργαζόμενοι σερβικής εθνικότητας δεν πληρώνονταν χρηματικά ποσά, ενώ οι Αλβανοί καταχωρούνταν σε λίστες φορέων χρηματικών δικαιωμάτων», λεει ο Πόποβιτς.

Το πρόβλημα είναι και με την ιδιωτική περιουσία των Σέρβων του Κοσσόβου. Σύμφωνα με τα κτηματολογικά στοιχεία, για το σύνολο των 1.299 κτηματολογικών γραφείων όσα υπάρχουν στο Κόσσοβο και τα Μετόχια, σε κάθε από τα 2.575.448 αγροτεμάχια καταχωρήθηκε η έκταση, ο ιδιοκτήτης, ήτοι ο χρήστης της περιουσίας.

Η Δημοκρατία Σερβίας κατέχει τα πρωτότυπα έγγραφα τα οποία κάποτε η UNMIK ζητούσε να επιστραφούν. Αλλά, όπως δηλώνει στην «Πολίτικα» ο Σλάβισα Στάνιτς, γραμματέας του Οικονομικού Επιμελητηρίου του Κοσσόβου και των Μετόχιων, όλα τα αντίγραφα έμειναν στις κτηματολογικές υπηρεσίες, που σημαίνει ότι η UNMIK έχει τα έγγραφα αυτά. Τα πρωτότυπα κτηματολογικά στοιχεία πριν από την άφιξη των διεθνών δυνάμεων μεταφέρθηκαν στο Κρούσεβατς (κεντρική Σερβία) για να διαφυλαχθούν οι αποδείξεις περί της ιδιοκτησίας και παρεμποδιστούν καταχρήσεις.

Η πρωτότυπη τεκμηρίωση δεν μεταφέρθηκε μόνο από το Ίστοκ, την Πέκη, την Κλίνα και το Οράχοβατς. Στους δήμους αυτούς, όπως αναφέρει ο Πόποβιτς, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Υπουργείου για το Κόσσοβο και τα Μετόχια, σημειώθηκαν περισσότερες περιπτώσεις πλαστογράφησης των πρωτότυπων στοιχείων τεκμηρίωσης της ιδιοκτησίας. Η λεγόμενη Βουλή του Κοσσόβου ψήφισε και Νόμο περί κτηματολογίου το 2003, στον οποίο με το άρθρο 12 προβλέφθηκε η διαγραφή των ζημιωμένων και κατεστραμμένων κτιρίων και διαμερισμάτων από τα μητρώα «αυτεπαγγέλτως», φυσικά, αυτό σχετίζεται με τα σερβικά διότι τα αλβανικά μέχρι τότε είχαν επισκευασθεί.

Μπ. Ραντομίροβιτς

Πηγή: eparhija-prizren