Αποτυπώματα 135.000 ετών στη Θεσσαλία

Πολύ πριν από 100.000 χρόνια στη Θεσσαλία κατοικούσαν άνθρωποι. Ισως και πριν από 110 ή 135 χιλιάδες.

Η μέθοδος της θερμοφωταύγειας με την οποία μελετήθηκαν στη Γαλλία τα ευρήματα του σπηλαίου Θεόπετρας Καλαμπάκας, δίνει αυτές τις χρονολογήσεις για τα αποτυπώματα που έχει εντοπίσει εκεί η αρχαιολογική σκαπάνη, τραβώντας προς τα πίσω τη χρονολόγηση.

Η Νίνα Κυπαρίσση - Αποστολίκα, προϊσταμένη της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος, θα παρουσιάσει τα νεότερα που προκύπτουν από τη μελέτη του σπηλαίου, το οποίο η ίδια ανασκάπτει από το 1987. Η παρουσίαση θα γίνει το Σάββατο στην ημερίδα της Εφορείας και του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, ημερίδα που έχει θέμα της: «Νέες έρευνες σε ελληνικά σπήλαια».

Η Θεόπετρα αποτελεί μία από τις περισσότερο χρονολογημένες θέσεις στην Ελλάδα και δίνει τις παλαιότερες ηλικίες. Οι ανασκαφές «ήρθαν να επιβεβαιώσουν την προς τα πίσω άρρηκτη συνέχεια του Νεολιθικού Πολιτισμού στη Θεσσαλία και να αποδείξουν με τα σχετικά ευρήματα πως και η καθιέρωση της καλλιέργειας και η κεραμεική τεχνολογία υπήρξαν το αποτέλεσμα προσπαθειών πολλών χιλιετιών, που μετέτρεψαν το άγριο σε καλλιεργημένο και τον πηλό σε κεραμεική».

Το σπήλαιο κατοικήθηκε μέχρι και τη Νεολιθική Εποχή και οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι κατά τη διάρκεια «όλων αυτών των χιλιετιών είναι πολύ πιθανό ότι άλλαξε και ο ανθρώπινος τύπος που ζούσε στην περιοχή, αφού από άλλες θέσεις της Ευρώπης είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος Homo Sapiens Neanderthalensis χάνεται μετά τα 40.000 χρόνια περίπου και εμφανίζεται ο σημερινός σύγχρονος άνθρωπος Homo Sapiens Sapiens».

Η κ. Κυπαρίσση θα σταθεί στη μελέτη των παιδικών πελμάτων με τη μέθοδο της θερμοφωταύγειας, που ανεβάζει τις ηλικίες στα 110 - 135.000 χρόνια πριν από σήμερα. Λόγω της ηλικίας του στρώματος όπου βρέθηκαν τα αποτυπώματα και λόγω της μουστέριας τεχνολογίας των λίθινων εργαλείων που βρέθηκαν στο αντίστοιχο στρώμα και κατά κανόνα αποδίδονται στους νεαντερτάλιους, «ευλόγως τα αποτυπώματα μπορούν να αποδοθούν στον προγενέστερο ανθρώπινο τύπο (Homo Sapiens neanderthalensis)».

Υπάρχει όμως πιθανότητα να ανήκαν στον σύγχρονο άνθρωπο, πράγμα που θα σήμαινε ότι ο τελευταίος «έφτασε στον ελλαδικό χώρο πολύ νωρίτερα απ ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη, δηλαδή όπως περίπου στη Μέση Ανατολή, το 100.000 π.Χ.».

Ιδιαίτερα σημαντικές πληροφορίες προκύπτουν επίσης από τα αρχαιοβοτανικά κατάλοιπα και την ανθρακολογική μελέτη.

«Με τη διαδικασία του νεροκόσκινου εντοπίστηκαν στα παλαιολιθικά στρώματα καμένοι καρποί, όπως άγριο αμύγδαλο, βατόμουρο, τσικουδιά, μπιζέλι κ.ά., ψυχανθή (όσπρια) και αγρωστώδη (δημητριακά), ως αποτέλεσμα καρποσυλλογής προς βρώση».

Αγγελική Κώττη

Πηγή:Έθνος