Από τον Αυτονομιακό Αγώνα στο Πρωτόκολλο της Κερκύρας

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ , ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ & ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀριθ. Πρωτ. 43 Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 4ῃ Μαΐου 2009
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 131η

ΘΕΜΑ: Ἀπὸ τὸν Αὐτονομιακὸ Ἀγῶνα στὸ Πρωτόκολλο τῆς Κερκύρας.

Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !

-Α-

Ὁ ξεσηκωμὸς τῶν Βορειοηπειρωτῶν ἐνάντια στὴν ἀδικία τῶν "Μεγάλων Δυνάμεων" τοῦ 1914, εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα τὴν κήρυξη, στὶς 17 Φεβρουαρίου 1914, τοῦ Αὐτονομιακοῦ Ἀγῶνος τῆς Βορείου Ἠπείρου, στὸ Ἀργυρόκαστρο. "Ἐλευθερία ἤ θάνατος" ἦταν τὸ σύνθημα τῶν γενναίων καὶ ἀπαράμιλλων σὲ ἡρωϊσμὸ ἀγωνιστῶν ἐκείνης τῆς θρυλικῆς ἐποποιΐας. Γιατί, πραγματικά, εἶναι μυριάκις προτιμότερο νὰ πεθαίνῃ κανείς, ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴν ἐλευθερία του, παρὰ νὰ ζῇ τὴν ἄσχημη ζωὴ τῆς δουλείας.

Καὶ δὲν ἦταν λίγα τὰ χρόνια τῆς δουλείας τῶν Βορειοηπειρωτῶν. Πεντακόσια ὁλόκληρα χρόνια εἶχαν δοκιμάσει τὴν βάρβαρη τουρκικὴ σκλαβιά. Κι' ἄν ὁ Θεὸς δὲν ἔστελνε τὸν Ἅγιο Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλὸ νὰ ἐνισχύσῃ καὶ νὰ τονώσῃ μὲ τὰ φλογερὰ κηρύγματά του τοὺς ραγιάδες, ἴσως οἱ περισσότεροι Βορειοηπειρῶτες, ἄν ὄχι ὅλοι, θὰ εἶχαν ἐξισλαμισθεῖ καί, βέβαια, θὰ εἶχαν χάσει καὶ τὴν ἐθνική τους ταυτότητα. Εἶναι βασικὸ δίδαγμα τῆς Ἱστορίας, πὼς ὅταν ὁ Ἕλληνας χάσῃ τὸν Χριστό, τὴν Ἐκκλησία καὶ τὴν πίστη του, ἀργὰ ἤ γρήγορα θὰ χάσῃ καὶ τὴν ἐθνική του συνείδηση.

-Β-

Ἔτσι, ὅταν οἱ "Μεγάλες Δυνάμεις" ἐκείνης τῆς ἐποχῆς προσάρτησαν βίαια καὶ ἐτσιθελικὰ τὸ βόρειο τμῆμα τῆς ἑνιαίας Ἠπείρου στὴν Ἀλβανία, ποὺ τὴν δημιούργησαν ἐκ τοῦ μηδενός, οἱ Βορειοηπειρῶτες δὲν μποροῦσαν καὶ δὲν ἔστεργαν μὲ κανένα τρόπο νὰ τὸ παραδεχθοῦν. Γιατὶ ἤξεραν τὸν μισελληνισμὸ καὶ τὴν σκληρότητα τῶν Ἀλβανῶν. Κι' ὅπως ἀπέδειξαν τὰ γεγονότα, ποὺ ἀκολούθησαν, κατὰ τὶς ἑπόμενες δεκαετίες, δὲν ἔπεσαν καθόλου ἔξω στὶς ἐκτιμήσεις τους ...
Ἦταν, λοιπόν, φυσικὸ νὰ μὴ δεχθοῦν νὰ ὑπαχθοῦν σ' ἕνα νέο τύραννο καὶ σὲ μιὰ καινούργια σκλαβιά. Κι' ἀφοῦ εἶδαν ὅτι τὰ διαβήματά τους τίποτε δὲν ἀπέδωσαν, ἐκήρυξαν τὴν ἐπανάστασή τους. Γιατὶ καὶ ἡ Μητέρα Πατρίδα, ἡ Ἑλλάδα, τοὺς εἶχε ἐγκαταλείψει, ὄχι βέβαια μὲ τὴν θέλησή της. Ὅπως εἶναι γνωστό, ὁ τότε πρωθυπουργὸς Ἐλευθέριος Βενιζέλος δέχθηκε ἀπὸ τοὺς "Μεγάλους" τῆς ἐποχῆς ἕναν ὠμὸ καὶ κυνικὸ ἐκβιασμό : Ἄν ἡ Ἑλλάδα κρατήσῃ τὴν Βόρειο Ἤπειρο, θὰ χάσῃ τὰ νησιὰ τοῦ Αἰγαίου. Ἀντίθετα, ἄν ἡ Ἑλλάδα κρατήσῃ τὰ νησιὰ τοῦ Αἰγαίου, θὰ χάσῃ τὴν Βόρειο Ἤπειρο. Ἦταν ἡ "ἀποθέωση" τῆς κυνικῆς συμπεριφορᾶς τῶν λεγομένων "Μεγάλων", πού, σχεδὸν ὅμοια κι' ἀπαράλλακτη, συνεχίζεται μέχρι καὶ σήμερα. Δυστυχῶς !

-Γ-

Στὴν πρόσκληση τῆς ὑπὸ τὸν Γεώργιο Ζωγράφο Αὐτονόμου Κυβερνήσεως ἀνταποκρίθηκαν, μὲ συγκινητικὴ προθυμία, οἱ Ἕλληνες - καὶ μάλιστα οἱ Μανιᾶτες καὶ οἱ Κρητικοί - ἀλλὰ καὶ οἱ φοιτητὲς τοῦ μοναδικοῦ, τότε, Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἔτσι, σύντομα, σχηματίσθηκαν οἱ "Ἱεροὶ Λόχοι", ποὺ ἔδωσαν σκληρὲς μάχες μὲ τοὺς Ἀλβανοὺς καί, τελικῶς, τοὺς κατενίκησαν καὶ ὑπερίσχυσαν. Αὐτή, ἀκριβῶς, ἡ νικηφόρα ἔκβαση τοῦ Ἀγώνα, ὡδήγησε στὴν ὑπογραφὴ τοῦ "Πρωτοκόλλου τῆς Κερκύρας", στὶς 17 Μαΐου 1914.

Μὲ τὸ ἱστορικὸ ἐκεῖνο "Πρωτόκολλο", ποὺ τὸ ὑπέγραψε καὶ ἡ Ἀλβανία, ἀνεγνωρίζοντο στοὺς Βορειοηπειρῶτες πολλὰ προνόμια καί, οὐσιαστικά, ἡ αὐτονομία τους μέσα στὰ πλαίσια τοῦ Ἀλβανικοῦ Κράτους. Ἦταν ἕνας θρίαμβος τοῦ Βορειοηπειρωτικοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὁ ὁποῖος δὲν ἀπεῖχε πολὺ ἀπὸ τὴν Ἐθνικὴ Ἀποκατάσταση ἐκείνου τοῦ τυρρανισμένου καὶ ἀδικημένου Λαοῦ.

-Δ-

Ἀλλὰ ἡ χαρὰ ἐκείνη δὲν κράτησε πολύ. Ἦλθαν καιροὶ καὶ χρόνοι δίσεκτοι γιὰ τοὺς ἀδελφοὺς τῆς Βορείου Ἠπείρου. Οἱ ἐλπίδες τους ἀναπτερώθηκαν γιὰ λίγο, μὲ τὶς νῖκες τοῦ Στρατοῦ μας στὸ Ἔπος τοῦ 1940 - 41, ὅταν γιὰ τρίτη φορὰ ἐλευθερώνοντο οἱ πόλεις καὶ τὰ χωριὰ ἀπὸ τὶς νικηφόρες Ἑλληνικὲς Ἔνοπλες Δυνάμεις. Τὴν ὑποχώρηση, ὅμως, τοῦ Στρατοῦ μας, τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1941, ὅταν ἀναίτια μᾶς ἐπετέθη ἡ ναζιστικὴ Γερμανία, τὴν διαδέχθηκε πάλι ὁ βαρὺς χειμώνας τῆς σκλαβιᾶς, ποὺ ἔγινε βαρύτερος καὶ πιὸ ὀδυνηρός, ὅταν ἐπεκράτησε τὸ ἀδίστακτο καὶ ἀπάνθρωπο κομμουνιστικὸ καθεστὼς τοῦ Ἐμβὲρ Χότζα.

Τὰ χρόνια κυλοῦσαν γοργά. Ἡ ἀθεΐα καὶ ἡ λυσσώδης πολεμικὴ κατὰ τῆς Θρησκείας, μαζὶ μὲ τὰ ἠλεκτροφόρα συρματοπλέγματα, ἔζωσαν ἀπ' ἄκρη σ' ἄκρη τὴν Βόρειο Ἤπειρο. Ὅμως, οἱ καιροὶ ἄλλαξαν. Τὸ κομμουνιστικὸ καθεστὼς τῆς Ἀλβανίας, ἀκολουθῶντας τὴν πορεία τῶν παρομοίων καθεστώτων τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης, γκρεμίστηκε. Οἱ Βορειοηπειρῶτες ἀνάσαναν. Ἡ Ἐκκλησία ξαναγεννήθηκε ἀπὸ τὴν τέφρα της. Ἡ ἐπικοινωνία μὲ τὴν Μητέρα Ἑλλάδα εἶναι, τώρα, εὔκολη. Ἀπομένουν, ὅμως, ἀκόμη, νὰ γίνουν πολλά. Καὶ ἀκριβῶς γι' αὐτὸν τὸν λόγο, ἡ Μητρόπολή μας ὀργανώνει ἐκδηλώσεις, στὸ Δελβινάκι, τὴν Κυριακὴ 17 Μαΐου 2009. Τὸ πρωῒ θὰ τελεσθῇ ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία καί, ἐν συνεχείᾳ, θὰ ψαλῇ τρισάγιο στὸν τάφο τοῦ Δρυϊνουπόλεως ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ (ἐκ τῶν πρωτεργατῶν τοῦ Αὐτονομιακοῦ Ἀγῶνος) ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν ἐπωνύμων καὶ ἀνωνύμων ἀγωνιστῶν γιὰ τὴν Αὐτονομία τῆς Βορείου Ἠπείρου. Ἀμέσως μετὰ θὰ ὁμιλήσῃ ὁ Σεβασμιώτατος Δρυϊνουπόλεως κ. ΑΝΔΡΕΑΣ καὶ ἡ ὅλη ἐκδήλωση θὰ τελειώσῃ μὲ τὴν εἰρηνικὴ πορεία στὸ Ἡρῶον τῆς κωμοπόλεως, ὅπου θὰ τελεσθῇ τρισάγιο, θὰ ἀναγνωσθῇ σχετικὸ Ψήφισμα καὶ θὰ ψαλῇ ὁ Ἐθνικός μας Ὕμνος. Εἶναι ἀπόλυτη ἀνάγκη νὰ δώσουμε τὸ "παρών" ὅλοι μας .

Διάπυρος πρὸς Χριστὸν εὐχέτης

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ

(ευχαριστούμε τον Δημήτρη Δ. για το e-mail)