Η Τουρκία εκδημοκρατίζεται ή δουλεύει τον κόσμο;

του Σάββα Καλεντερίδη

Η Τουρκία από τις 4 Σεπτεμβρίου 1919, που διεξήχθη το Συνέδριο της Σεβάστειας, μέχρι τις 14 Μαΐου 1950, που διεξήχθησαν οι εκλογές που κέρδισε το Δημοκρατικό Κόμμα (Demokrat Parti) του Αντνάν Μεντερές, διοικήθηκε από το ίδιο το κράτος, το οποίο μάλιστα ίδρυσε και ένα κόμμα, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), για να δικαιολογεί τον τίτλο Δημοκρατία. Όλα αυτά τα χρόνια, το τουρκικό κράτος χειρίστηκε τις εσωτερικές και εξωτερικές του υποθέσεις χωρίς αντιπολίτευση ή πολιτικό διάλογο, αφού απαγορευόταν η ίδρυση οποιουδήποτε κόμματος, φορέα ή και συλλόγου, ο οποίος θα μπορούσε να επιδείξει οποιαδήποτε πολιτική ή και πολιτιστική δραστηριότητα. Όλα αυτά τα χρόνια, στο σχεδιασμό και την άσκηση της πολιτικής πρωταρχικό και κύριο λόγο έπαιζε η άποψη του Μουσταφά Κεμάλ (μέχρι το 1938) και του Ισμέτ Ινονού και τα «εθνικά» κριτήρια που είχαν τεθεί εξ αρχής, που ήταν αποκλειστικά τα εθνικά συμφέροντα και η ενότητα του τουρκικού έθνους κράτους.

Όλα αυτά τα χρόνια, για την εξυπηρέτηση αυτής της πολιτικής, αναπτύχθηκαν δομές, συνήθειες και παράδοση στο εσωτερικό και τα έγκατα του τουρκικού κράτους, που επηρέαζαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τις εκλεγμένες κυβερνήσεις που ασκούν την εξουσία στην Τουρκία. Τα γεγονότα του 1955, οι απελάσεις του 1964, τα σχέδια και τελικά η εισβολή στην Κύπρο, η σφαγή των αγνοουμένων της Κύπρου, τα σχέδια για διαμελισμό του Αιγαίου, το κάψιμο 4000 κουρδικών χωριών, οι δολοφονίες χιλιάδων αμάχων Κούρδων, ήταν πολιτική που αποφασίστηκε στα έγκατα του κράτους, και οι εκλεγμένες κυβερνήσεις απλά τις εφάρμοσαν. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για την πολιτική που ασκεί η Τουρκία στη Θράκη, που παραμένει αναλλοίωτη ανεξάρτητα με το ποιο κόμμα και ποια κυβέρνηση κυβερνά.

Επίσης, πρέπει να σημειώσουμε ότι η κατάσταση αυτή επηρέασε τα πολιτικά και κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά της τουρκικής κοινωνίας, η οποία ακριβώς επειδή αγιοποίησε το τουρκικό κράτος και τα «εθνικά» κριτήρια και στόχους που υπηρετούσε και συνεχίζει να υπηρετεί, έγινε πολλές φορές υποστηρικτής και άβουλο όργανο του κράτους.

Όργανο και εργαλείο σε βάρβαρες πολιτικές που εφαρμόστηκαν εναντίον των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, που ανέκαθεν αποτελούσαν απειλή και θανάσιμο κίνδυνο για τα «εθνικά» συμφέροντα και για το αδιαίρετο και αδιάσπαστο της ενότητας του έθνους και του κράτους, όπως ορίζει το ρατσιστικό και εξόχως αντιδημοκρατικό σύνταγμα της Τουρκίας.

Για τη συντριπτική πλειοψηφία των Τούρκων, ισλαμιστών, εθνικιστών και αριστερών, η έννοια της δημοκρατίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ανθρώπινη ζωή και άλλες έννοιες και αρχές που λειτουργούν ως αξιακά πρότυπα και καθορίζουν τη φυσιογνωμία των κοινωνιών του πολιτισμένου κόσμου, είναι λεπτομέρειες που δεν πρέπει να απασχολούν κανέναν, ειδικά όταν έρχονται σε αντίθεση με την υπέρτατη αρχή, που είναι τα «εθνικά» συμφέροντα και το αδιαίρετο και αδιάσπαστο της ενότητας του έθνους και του κράτους. Ιδιαίτερα αυτή τη διάσταση φαίνεται να ξεχνούν πολλοί Έλληνες πολιτικοί και πολιτικά κόμματα, όταν επιχειρούν να βρουν συνομιλητές στην Τουρκία για την πολυπόθητη πραγμάτωση της ελληνοτουρκικής φιλίας!

Τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του τουρκικού κράτους αναδείχθηκαν με όλη τους τη μεγαλοπρέπεια τη δεκαετία του 1990, και επηρέασαν όλες τις κυβερνήσεις αλλά και το σύνολο της κοινωνίας, όταν απέκτησε το χαρακτήρα άμεσης εθνικής απειλής το Κουρδικό και το ενδεχόμενο να αυξήσει η Ελλάδα τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., κίνηση που απέκλειε οποιαδήποτε δυνατότητα διεκδίκησης της Τουρκίας στο Αιγαίο, την Κρήτη και το Καστελόριζο. Γι’ αυτό δεν δυσκολεύτηκε καθόλου ο Τουργκούτ Οζάλ, ο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, η Τανσού Τσιλέρ, ο Μπουλέντ Ετζεβίτ και ο Μεσούτ Γιλμάζ να συνεργαστούν άψογα με το παρακράτος και τη μαφία, για να εξουδετερώσουν με δολοφονίες, βόμβες, πυρκαγιές και ηρωίνη τις όποιες «εθνικές» απειλές εμφανίζονταν στον ορίζοντα.

Ο τουρκικός στρατός όλα αυτά τα χρόνια ήταν ο πιο ισχυρός θεματοφύλακας της κληρονομιάς του Μουσταφά Κεμάλ και εξ αυτού του ρόλου δεν δίσταζε να προβαίνει σε οποιαδήποτε πράξη για τη χειραγώγηση της πολιτικής ζωής στην Τουρκία. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που δια του ΑΚΡ και του Ταγίπ Ερντογάν ήλθε στο προσκήνιο το πολιτικό Ισλάμ, που αντλεί σημαντικό μέρος της δύναμής του από τη μυστική αδελφότητα του Γκιουλέν, ο οποίος, σημειωτέον, παραμένει εδώ και μια δεκαπενταετία στις ΗΠΑ, για λόγους ...υγείας!

Οι μηχανισμοί που ήλεγχε ο στρατός, που αποτελούν μέρος του κράτους και του λεγόμενου βαθέος κράτους, προσπάθησαν να εξουδετερώσουν με κάθε τρόπο την απειλή που άκουγε στο όνομα Ερντογάν και ΑΚΡ. Αυτούς ακριβώς τους μηχανισμούς άρχισε να ξηλώνει ο Ενρτογάν, φθάνοντας μέχρι το σημείο να προφυλακίσει τον πρώην αρχηγό ΓΕΕΘΑ, Ιλκέρ Μπασμπούγ, ο οποίος για ένα διάστημα, συντόνιζε τη δράση νόμιμων και παράνομων μηχανισμών εναντίον της κυβέρνησης, γι’ αυτό και κατηγορείται για συμμετοχή και διοίκηση ένοπλης τρομοκρατικής οργάνωσης.

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο Ερντογάν και το κυβερνητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που διεξάγουν τα τελευταία χρόνια στις τάξεις των ενόπλων δυνάμεων και στους μηχανισμούς του τουρκικού κράτους, επιδιώκει να οδηγήσει στο δρόμο του πραγματικού εκδημοκρατισμού την Τουρκία, αλλάζοντας τους μηχανισμούς, τα έγκατα και την παράδοση του τουρκικού κράτους.

Επίσης ένα άλλο -αλληλένδετο- ερώτημα που τίθεται είναι αν μετά από αυτές τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις το τουρκικό κράτος και οι μηχανισμοί του έχουν αλλάξει συμπεριφορά και έχουν χάσει τη δυνατότητα να σκοτώνουν, να λεηλατούν, να δολοφονούν και να βάζουν φωτιές στα δάση γειτονικών χωρών.

Την απάντηση τη δίνουν τα ίδια τα γεγονότα.

Σύσσωμα τα μέλη της τουρκικής κυβέρνησης, ακόμα και ο Εγεμέν Μπαγίς, που υποτίθεται ότι κρατεί τα προσχήματα ως υπεύθυνος επί των ευρωπαϊκών υποθέσεων υπουργός, επιτίθεται με λύσσα εναντίον της Γαλλίας, υπερασπιζόμενη ένα έγκλημα που οι ίδιοι γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι διέπραξαν οι προγονοί τους: τη Γενοκτονία των Αρμενίων και όχι μόνο. Στις προσπάθειες αυτές ακολουθούν συσπειρωμένοι και κατά πόδας, οι διανοούμενοι, οι δημοσιογράφοι, τα ΜΜΕ, τα κόμματα -πλην του Κουρδικού BDP-, οι μαζικές οργανώσεις και σύσσωμη η τουρκική κοινωνία, από την άκρα δεξιά μέχρι την αριστερά.

Επίσης, η τουρκική κυβέρνηση, τη στιγμή που έβαλε στη φυλακή όλους εκείνους που εστράφησαν εναντίον της, δεν άγγιξε κανένα από τα πρόσωπα και τους μηχανισμούς που ευθύνονται για τις πυρπολήσεις χιλιάδων κουρδικών χωριών και για τις δολοφονίες χιλιάδων αμάχων Κούρδων. Αντιθέτως, αντί να φυλακίζει τους δολοφόνους, συλλαμβάνει και φυλακίζει κατά χιλιάδες τους Κούρδους πολιτικούς, επειδή απειλούν τα «εθνικά» συμφέροντα και το αδιαίρετο και αδιάσπαστο της ενότητας του έθνους και του κράτους.

Τέλος, όπως αποδεικνύεται από την αποδεδειγμένη εμπλοκή των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών πολύ πρόσφατα σε πολιτικές δολοφονίες και τρομοκρατικές πράξεις στο Ιράκ και τη Συρία, είναι πλέον ηλίου φαεινότερον ότι η Τουρκία βαδίζει στο δρόμο ενός εκδημοκρατισμού αλά τούρκα, όπου όταν θίγονται τα συμφέροντα της Τουρκίας, οι μηχανισμοί του κράτους θα συνεχίζουν να σκοτώνουν, να τοποθετούν βόμβες και να πυρπολούν, με τις κυβερνήσεις, τα κόμματα και το λαό να παραμένουν συσπειρωμένοι στη βαρβαρότητα που αναδύεται από το λυσσασμένο τρόπο που υπερασπίζονται μια ανύπαρκτη αδιαίρετη, αδιάσπαστη ενότητα του τουρκικού έθνους και κράτους.

Κυριακάτικη Δημοκρατία