Αυτόν και ανθρώπους σαν αυτόν δεν τον κάλεσαν στο σήριαλ "1821", γιατί πώς να συγκριθεί με εναν γίγαντα του πνεύματος όπως ο Τατσόπουλος, ας πούμε;

Ο π. Χρήστος Κυριακόπουλος είναι εξαιρετικός τραγουδιστής και οργανοπαίχτης

Πιστοί στον Κολοκοτρώνη

Ενας παπάς διατηρεί με ευλάβεια ζωντανούς τους ήχους των κλέφτικων τραγουδιών. Και ένας επίμονος ιστορικός καταγράφει εδώ και 24 χρόνια θρύλους και περιστατικά από τη ζωή του Κολοκοτρώνη έχοντας γράψει πάνω από 1000 άρθρα σε τοπική εφημερίδα.

«Τα κολοκοτρωναίικα τραγούδια πέρασαν μέσα μου χωρίς να το καταλάβω. Όλοι τραγουδούσαν στο χωριό μου, το ίδιο και στο σπίτι μου. Η μάνα μου έλεγε: Το βράδυ θα πάμε να χαιρετήσουμε τον θείο σου, κοίτα μην δεν τραγουδήσεις. Θα σου δώσω κι ένα τάλιρο. Άμα δεν λυνόταν η σιωπή και η ντροπή μου, ξανάλεγε: Κοίτα μην δεν χορέψεις, θα με ντροπιάσεις. Άντε ένα δεκάρικο».

Ο π. Χρήστος Κυριακόπουλος, πρωτοπρεσβύτερος στον Άγιο Δημήτριο Κηφισιάς, ασχολείται συστηματικά με τη συλλογή και καταγραφή δημοτικών τραγουδιών, καθώς και τη μουσική λαογραφία. Έχει κάνει πολύχρονες σπουδές μουσικής και διευθύνει μεγάλες εκκλησιαστικές σχολές και χορωδίες βυζαντινής μουσικής. Επίσης, επί πολλά χρόνια συνεργάζεται σε θέματα παραδοσιακής μουσικής με την κρατική ραδιοφωνία και τηλεόραση. Γεννημένος στο Περδικονέρι Γορτυνίας και μπολιασμένος στο δημοτικό τραγούδι από αυθεντικούς καλλιτέχνες, έτρεχε χρόνια στα χωριά με ένα μαγνητοφωνάκι στο χέρι κι έγραφε παππούδες και γιαγιάδες που τραγουδούσαν. Έχει ειδικό ενδιαφέρον για τα κλέφτικα τραγούδια επειδή εξυμνούν παλικάρια που αγωνίστηκαν μέχρι θανάτου για την ελευθερία τους. «Ο Ελληνισμός βρίσκει στο κλέφτικο τραγούδι το ισχυρότερο μέσο για να εκφράσει τη βαθύτερη υπόστασή του ως σύνολο φυλετικό και εθνικό. Το κλέφτικο τραγούδι δεν εξυμνεί απλώς τον ηρωισμό των Ελλήνων της εποχής εκείνης, αλλά δείχνει και το πικρό παράπονο για την αδικία και τον κατατρεγμό.

Δείχνει επίσης την αφοσίωση στην οικογένεια, την εξοικείωση με τη φύση, τη φρίκη του θανάτου, αλλά και την πίστη στη μεταθανάτια ζωή. Το κλέφτικο τραγούδι είναι το εγκώμιο της καινούριας ολοκληρωμένης μορφής του Έλληνα, που είναι ανδροπρεπής και ηρωικός, αλλά συγχρόνως σεμνός και μειλίχιος. Οι κλέφτες ενώ πραγματοποιούν κατορθώματα άφθαστης τόλμης και υπομένουν με μοναδική καρτερία φρικτά βασανιστήρια, είναι συγχρόνως μεγαλόψυχοι προς τους αντιπάλους, πονόψυχοι προς τους πάσχοντες και η συμπεριφορά τους μαρτυρά ευγένεια αισθημάτων που αγγίζει τα όρια της παιδικής αθωότητας».

Το πιο δημοφιλές ίσως κλέφτικο τραγούδι στην Πελοπόννησο είναι το «Λάμπουν τα χιόνια», που υμνεί την αίγλη του Κολοκοτρώνη, τη λαμπρή του εμφάνιση, τον εντυπωσιακό οπλισμό και την υπερηφάνειά του:

Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά κι ο ήλιος στα λαγκάδια.
Έτσι λάμπει κ' ἡ κλεφτουριά, οι Κολοκοτρωναίοι,
πόχουν τ' ασήμια τα πολλά, τις ασημένιες πάλες.
Αυτοί δεν καταδέχονται τη γης να την πατήσουν,
καβάλα πάν' στην Εκκλησιά, καβάλα προσκυνάνε,
καβάλα παίρνουν αντίδερο απ' του Παπά το χέρι,
φλουριά ρίχνουν στην Παναγιά, φλουριά ρίχνουν στους άγιους
και στον αφέντη το Χριστό ρίχνουνε τ' άρματά τους.

Ο παπα-Χρήστος φοβάται πολύ ότι τα κλέφτικα τραγούδια θα χαθούν εξ' αιτίας της νόθευσης και της παραχάραξής τους. «Ακούμε σε πανηγύρια υποτιθέμενα ερωτικά τραγούδια άγευστα μελωδίας και στίχου. Τα γνήσια δημοτικά τραγούδια προβάλλουν κι αυτά τον έρωτα, αλλά εύσχημα και με ευπρέπεια. Τον συνδυάζουν μάλιστα με ωραίες εικόνες από το φυτικό και ζωικό βασίλειο. Άκου ένα ερωτικό δημοτικό τραγούδι και πες μου αν σ' αρέσει:

Κόρη Μαγουλιανίτισα τι το κουνάς το χέρι,
μαζί θα το γλεντήσουμε τούτο το καλοκαίρι,
θυμάσαι που σε φίλησα στον πλάτανο, στη βρύση
και βάλαμε για μάρτυρα τα φύλλα του πλατάνου,
τώρα τα φύλλα πέσανε και ποιος θα μαρτυρήσει,
θα μαρτυρήσει ο πλάτανος, θα μαρτυρήσει η βρύση».

ΧΙΛΙΑ ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Ποτέ δεν δέχτηκα χρήματα από εφημερίδα ή άλλο έντυπο. Είναι αδιανόητο να πληρώνομαι επειδή γράφω για τον Κολοκοτρώνη. Θα ήταν ψεύτικος ο εθνικός παλμός που μεταφέρω τόσα χρόνια στους αναγνώστες». Ο Νίκος Παπαγεωργίου περιγράφει επί 24 συνεχή χρόνια περιστατικά από τη ζωή του Κολοκοτρώνη στην τοπική εφημερίδα «Γορτυνία». Ο αυτοδίδακτος και σπουδαίος αυτός ιστορικός και δημοσιογράφος, έχει γράψει μέχρι σήμερα 1.057 μικρές ιστορίες με ήρωα τον Γέρο του Μοριά.

Ιστορικός θησαυρός

Η Ελένη Βλάχου έλεγε ότι μια εφημερίδα αξίζει όταν οι αναγνώστες της κόβουν και κρατούν αποκόμματα. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον με την εφημερίδα «Γορτυνία» και ειδικά τους αναγνώστες της στήλης «Μικρές ιστορίες και αποφθέγματα της ζωής του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη». Η πολύτιμη αυτή στήλη μοιάζει με θησαυρό σε μπαούλο, που το ανοίγεις και το ξανανοίγεις για να τον χαρείς. Ο συνταξιούχος σήμερα Νίκος Παπαγεωργίου προέρχεται, όπως χαρακτηριστικά λέει, από την τάξη των άσημων μικροεμπόρων, όπως και οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας. Το κατάστημα πώλησης υλικών ραπτών που διατηρούσε επί δεκαετίες στην οδό Πραξιτέλους, είχε μετατραπεί σε πνευματική στέγη πολλών αξιόλογων συνομιλητών. Ο ιδιότυπος αυτός βιογράφος του Κολοκοτρώνη έχει γράψει παρεμφερή άρθρα σε πολλές εφημερίδες, αλλά μόνο την εφημερίδα Γορτυνία αποκαλεί «μάνα». Γράφει επίσης και σε πλήθος άλλων περιοδικών, καθώς και στην ποιοτική αρκαδική επετηρίδα «Μάραθα», εκδότης της οποίας είναι ο επιχειρηματίας Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος. Τέλος, έχει δώσει 70 ομιλίες σε σπουδαία φιλολογικά ιδρύματα και άλλους φορείς.

Επί δεκαετίες ανιχνεύει τη ζωή και την προσωπικότητα του Κολοκοτρώνη

Ζει ανάμεσα σε βιβλία

Με ενέργειες του Νίκου Παπαγεωργίου ανασύρθηκε από τον ιστορικό λήθαργο η μάχη του Χαλανδρίου, που έγινε στις 2 Νοεμβρίου 1821 και καθιερώθηκε ως τοπική εορτή από τη δημοτική αρχή. Οι επικεφαλής των Ελλήνων επαναστατών Αναστάσιος Λέκκας και Δήμος Ρουμπέσης έπεσαν ηρωικά, αλλά η μάχη κερδήθηκε. Με τις γνώσεις, τη μεθοδικότητα και την ευαισθησία του, ο αφιλοκερδής δημοσιογράφος απέδειξε ότι κάτω από τα τσιμέντα του σύγχρονου Χαλανδρίου είναι θαμμένοι ήρωες, που οφείλουμε να τους τιμούμε. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις Ελλήνων από διάφορα μέρη του κόσμου, που με τη βοήθεια του Νίκου Παπαγεωργίου ανακάλυψαν ότι ανήκουν στο γενεαλογικό δέντρο αγωνιστών του 1821. Τα βιβλία και οι σημειώσεις του, που ασφυκτιούν σε πέντε βαρυφορτωμένες βιβλιοθήκες, περιέχουν απαντήσεις για όλα τα πιθανά ερωτήματα που αφορούν στο 1821. «Διάβασα χιλιάδες βιβλία και ζω ανάμεσα σε χιλιάδες σημειώσεις. Το 1950, που δούλευα ως εμποροϋπάλληλος στην οδό Πραξιτέλους, δεν χόρταινα το φαγητό ούτε και το διάβασμα. Όταν μετά από ένα χρόνο δουλειάς πήρα την πρώτη εξαήμερη άδειά μου, ξόδεψα ολόκληρη την πρώτη μέρα στην Εθνική Βιβλιοθήκη και τις υπόλοιπες στου Σέρβου, το χωριό μου στη Γορτυνία».

Κάθε πτυχή του Αγώνα

Ο Νίκος Παπαγεωργίου θυμάται με απόλυτη ακρίβεια κάθε πτυχή του απελευθερωτικού αγώνα κατά των Τούρκων, καθώς και τις ημερομηνίες χιλιάδων συμβάντων και τις τοποθεσίες που αυτά διαδραματίστηκαν. Είναι ένας εκπληκτικός παντογνώστης, που θα έσπαγε όλα τα κοντέρ στον δυσκολότερο διαγωνισμό ερωτήσεων με θέμα την επανάσταση του 1821. Όπως είναι φυσικό, τα παιδιά αυτού του πολυδιαβασμένου ανθρώπου, αγάπησαν τη γνώση και έγιναν λαμπροί επιστήμονες, που δεν ξεχνούν να του κάνουν δώρο ιστορικά βιβλία, πράγμα που τον χαροποιεί ιδιαίτερα.

Κείμενα-Φωτογραφίες: Γιώργος Ζαφειρόπουλος
www.travelpaths.gr