Λίγα μνημεία των αρχαίων Αθηνών, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, αναφέρει ο Θουκυδίδης στην ιστορία του. Από αυτά ακόμη λιγότερα έχουν βρεθεί και υπάρχουν μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους της ασφυκτικά χτισμένης σύγχρονης πόλης. Αν κάποιος μας ρωτούσε: «Ποια στάση πρέπει να έχουμε προς αυτά τα μνημεία εμείς οι σημερινοί Έλληνες;» Η απάντηση είναι προφανής: «Να τα διαφυλάξουμε ως κόριν οφθαλμού. Να τα αναδείξουμε και να τα προβάλλουμε με κάθε τρόπο».
Ένα τέτοιο μνημείο είναι ο βωμός των 12 θεών, που ήταν η καρδιά της αρχαίας Αγοράς των Αθηνών. Η αξία του δεν σταματάει στο ότι οι Αθηναίοι τον θεωρούσαν την καρδιά της αρχαίας Αγοράς, το κέντρο της αρχαίας πόλης, και το σημείο από το οποίο μετρούσαν τις αποστάσεις (όπως η πλατεία Συντάγματος σήμερα). Από τον Θουκυδίδη γνωρίζουμε και το πότε και το ποιός δώρισε στην πόλη του. Ήταν ο Πεισίστρατος ο νεώτερος , ο εγγονός του περίφημου τυράννου των Αθηνών που το δώρισε το 522 π.Χ. για να μείνει στην αιωνιότητα το γεγονός ότι εκείνη την χρονιά είχε αναλάβει το ύπατο αξίωμα της πόλης κράτους των Αθηνών, αυτό του επωνύμου άρχοντος.
Η Αθηναϊκή γη διαφύλαξε επί αιώνες τα κατάλοιπα του σημαντικού μνημείου. Τα έφεραν στο φως το 1935 οι ανασκαφές των Αμερικανών αρχαιολόγων στην αρχαία Αγορά.
Ποιά ήταν η αρχική μορφή του μνημείου; Ἐνας περίβολος, σχήματος τετραγώνου με πλακόστρωση και στο μέσον του ο βωμός αφιερωμένος στους 12 θεούς. Γύρω του υπήρχαν βάσεις αγαλμάτων με αναθέσεις Αθηναίων πολιτών.
Πού βρίσκεται ο βωμός των 12 θεών;
Η μία γωνία του περιβόλου, βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Αγοράς και μπορεί ο επισκέπτης να το δει. Το υπόλοιπο μνημείο βρίσκεται κάτω από τις γραμμές του ηλεκτρικού στο διάστημα μεταξύ των σταθμών Μοναστηρακίου-Θησείου.
Πώς εξηγείται αυτό, να είναι δηλαδή ένα μέρος του μνημείου ορατό και το υπόλοιπο θαμμένο κάτω από τις γραμμές του τρένου; Εξηγείται, διότι όταν έγιναν οι γραμμές επί Τρικούπη δεν είχαν ξεκινήσει ακόμη οι συστηματικές ανασκαφές στην αρχαία Αγορά (ξεκίνησαν το 1931). Σήμερα, πάνω από 2.500 χρόνια από τότε που ανέθεσε το μνημείο ο Πεισίστρατος και πάνω από έναν αιώνα από τότε που έγιναν οι γραμμές και με πλήρη γνώση για το τι κρύβεται από κάτω τους, οι αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν με αφορμή τον εκσυγχρονισμό των γραμμών αποκάλυψαν στο σημείο αυτό το υπόλοιπο τμήμα του μνημείου με το πλακόστρωτό του. Τι ενθουσιασμός να το σκέφτεται κανείς!
Και τι θα κάνει η πολιτεία για να αναδείξει το μνημείο; Ακούγεται πως δεν θα κάνει απολύτως τίποτα όπως άλλωστε προκύπτει και από το ότι το αρχαιολογικό εύρημα έχει περάσει στα ψιλά γράμματα των ειδήσεων. Αντίθετα θα το ξαναθάψει κάτω από τις γραμμές του τρένου. Οι γραμμές θα επισκευαστούν και ο βωμός θα θαφτεί. Αυτήν την τύχη επιφυλάσσει η πολιτεία που σε κάθε ευκαιρία, και μάλιστα προς τους ξένους κόπτεται για τους αρχαίους προγόνους και για την αθάνατη κληρονομιά τους.
Το μνημείο πρέπει να διατηρηθεί στο φως, εις θέαν όλων. Είναι υποχρέωσή μας προς τον εαυτό μας, προς τα παιδιά μας και προς τον υπόλοιπο κόσμο και μάλιστα του δυτικού πολιτισμού του οποίου οι ρίζες καυχιόμαστε ότι βρίσκονται εδώ.
Ν.Μ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου