Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

Η Ελληνική αεροπορία στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο (επετειακό κείμενο για τα γενέθλια της αεροπορίας μας)

(Σήμερα γιορτάζει η Ελληνική μας αεροπορία που τόσα έχει προσφέρει για την απόκτηση και διατήρηση της ανεξαρτησίας της χώρας μας, χωρίς αλλά να ξεχνάμε και το ευρύτερο κοινωνικό της έργο με την δασοπυρόσβεση και τις αερομεταφορές από νησιά του Αιγαίου κατοίκων με προβλήματα υγείας. Στην Ελληνική θάλασσα του Αιγαίου οι Έλληνες ιπτάμενοι δίνουν ένα οριακό αγώνα προάσπισης της Ελλάδας από τον επίβουλο γείτονα της. Το μικρό αυτό ταπεινό κείμενο είναι αφιερωμένο σήμερα σε αυτούς, αλλά και στην μνήμη του σμηναγού Κωνσταντίνου Ηλιάκη και του υποσμηναγού Νικόλαου Σιαλμά που θυσιάστηκαν για να μας υπερασπιστούν και τον οποίων την μνήμη οφείλουμε πάντα να κρατούμε ζωντανή και επίκαιρη)


Η Ελληνική αεροπορία δημιουργήθηκε και οργανώθηκε το 1911 από την Γαλλική στρατιωτική αποστολή που βρισκόταν στην Ελλάδα για να βελτιώσει τον οργανισμό του Ελληνικού στρατού. Όπως εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε από την ημερομηνία ίδρυσης, η αεροπλοήγηση τότε βρισκόταν στα πρώτα της βήματα. Έτσι ο πρώτος λόχος αεροπόρων διέθετε τέσσερα δυπλάνα τύπου "Henry Farman" τα οποία ο Γάλλος αντισυνταγματάρχης Ντεναίν τα χαρακτήρισε "σκοτώστρες". Και ομολογουμένως κοιτάζοντας αυτά τα αεροπλάνα σήμερα μας φαίνονται σαν ψεύτικα και δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει ότι βρέθηκαν τόσο τολμηροί άνθρωποι να πετάξουν με αυτά πάνω από τον εχθρό. Και όμως βρέθηκαν!! Οι τέσσερις πρώτοι Έλληνες αεροπόροι ήταν ο υπολοχαγός Δημήτρης Καμπέρος, ο υπίλαρχος Νοταράς, ο ανθυπολοχαγός Παναγιώτης Αργυρόπουλος με διοικητή του λόχου τον ανθυπίλαρχο Αδαμίδη.

Στις 8 Φεβρουαρίου 1912 πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα η πρώτη πτήση από τον αεροπόρο Εμμανουήλ Αργυρόπουλο με αεροπλάνο τύπου Nieuport 50 ίππων. Στη δεύτερη πτήση που εκτέλεσε ο Αργυρόπουλος την ίδια μέρα, πέταξε με τον τότε πρωθυπουργό της χώρας Ελευθέριο Βενιζέλο. Στις 13 Μαΐου 1912 ο Υπολοχαγός Δημήτριος Καμπέρος πραγματοποίησε με το πρώτο στρατιωτικό αεροπλάνο τύπου Henry Farman την πρώτη πτήση του στην Ελλάδα και στη συνέχεια συμμετείχε στα μεγάλα στρατιωτικά γυμνάσια. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους και ενώ είχε αρχίσει ήδη να μελετάται η δημιουργία Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, ο Καμπέρος μετατρέποντας το πρώτο Henry Farman, στο οποίο είχε δοθεί το όνομα «Δαίδαλος», σε υδροπλάνο πέταξε με μέση ταχύτητα 110 χλμ. την ώρα, επιτυγχάνοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ.

Με την έκρηξη του Α΄ Βαλκανικού πολέμου ο λόχος αεροπλάνων μεταφέρθηκε στην Λάρισα. Εκεί, στις 5 Οκτωβρίου 1912, έγινε η πρώτη αεροπορική αναγνώριση εχθρικών Τουρκικών θέσεων στην Τσαριτσάνη από τον Καμπέρο που παρείχε πολύτιμες πληροφορίες στο Γενικό στρατηγείο. Οι αναγνωρίσεις αυτές συνεχίστηκαν σε όλη την διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού πολέμου, με τους τολμηρούς αεροπόρους μας να ρίχνουν και μικρές αυτοσχέδιες βόμβες στις Τουρκικές θέσεις (πρώτος αεροπορικός βομβαρδισμός) που βέβαια δεν προκαλούσαν ζημιές η θύματα, αλλά όμως έριχναν το ηθικό του Τουρκικού στρατού.

Μεγάλες υπηρεσίες όμως, πρόσφερε η αεροπορία μας στην άλωση του Μπιζανίου και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Όπως γνωρίζουμε το Μπιζάνι ήταν μια εξόχως αμυντική τοποθεσία που είχε οργανωθεί από Γερμανούς αξιωματικούς με ένα δαιδαλώδες σύνολο αλληλο - υποστηριζόμενων οχυρωματικών έργων που υποτίθεται το καθιστούσαν απόρθητο. Οι τέσσερις αεροπόροι μας πέταξαν πάνω από τις τοποθεσίες αυτές και περιέγραψαν λεπτομερώς τις Τουρκικές θέσεις στους ¨Έλληνες χαρτογράφους. Την πρώτη πτήση πάνω από το Μπιζάνι την εκτέλεσε ο υπολοχαγός Μουτούσης σε ύψος 600 μέτρων, όταν το ελάχιστο ύψος ασφάλειας πτήσεων ήταν 1900 μέτρα!! Στις πληροφορίες της αεροπορίας βασίστηκε εν πολλοίς ο σχεδιασμός επί χάρτου των τουρκικών οχυρών και της κατεύθυνσης που όφειλε να ακολουθήσει η Ελληνική επίθεση. Οι Έλληνες ιπτάμενοι όμως παρείχαν και άλλες υπηρεσίες κατά την διάρκεια της πολιορκίας των Ιωαννίνων. Με πτήσεις τους πάνω από την πόλη των Ιωαννίνων έριχναν τρόφιμα και εφημερίδες στους Έλληνες κατοίκους πραγματοποιώντας έτσι τον πρώτο ανεφοδιασμό πολιορκημένης πόλης από αέρα.

Μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο ανθυπίλαρχος Χρήστος Αδαμίδης, διοικητής του λόχου αεροπόρων, πέταξε θριαμβευτικά πάνω από την απελευθερωμένη πόλη και προσγειώθηκε στην πλατεία του Διοικητηρίου, γνωρίζοντας την αποθέωση από τους κατοίκους...

Η πρώιμη ελληνική αεροπορία βασίστηκε σε τολμηρούς και γενναίους άνδρες που με αυτοθυσία και αυταπάρνηση έφεραν εις πέρας επικίνδυνες αποστολές κερδίζοντας τον θαυμασμό ακόμη και τουρκικών εφημερίδων της εποχής. Οι επιτυχίες όμως αυτές είχαν και το τίμημα τους. Στις 4 Απριλίου 1913 συνετρίβη το "αεροπλάνο" του Παναγιώτη Αργυρόπουλου στην περιοχή του Λαγκαδα Θεσσαλονίκης που βρισκόταν σε αποστολή αναγνώρισης. Ο γενναίος Έλληνας ιπτάμενος σκοτώθηκε μαζί με τον συνεπιβάτη του Κωνσταντίνο Μάνο, γνωστό οπλαρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα. Οι δύο αυτοί άνδρες υπήρξαν οι πρώτες απώλειες της Ελληνικής αεροπορίας. Η είδηση της συντριβής προκάλεσε απέραντη θλίψη σε όλους τους Έλληνες.



ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ

Στο κείμενο μας αναφερθήκαμε πολλές φορές στον υπολοχαγό Δημήτριο Καμπέρο και την τόλμη που επέδειξε στις εναέριες αποστολές που έφερε εις πέρας. Η τόλμη του αυτή τον έκανε γνωστό ανά το πανελλήνιο με το υποκοριστικό "τρελός" η "τρελοκαμπέρος". Η έκφραση αυτή έχει μείνει αναλλοίωτη ως τις μέρες μας και είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι κάνουμε χρήση της χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευση της. Η έκφραση αυτή είναι άλλη μια απόδειξη ότι τα τεκμήρια της ιστορίας μας βρίσκονται αθέλητα κρυμμένα ακόμα και στην καθημερινή μας ζωή.

ΠΗΓΕΣ

-Παντελής Καρύκας, Βαλκανικοί πόλεμοι, εκδόσεις "Επικοινωνίες Α.Ε."

-Βασίλειος Αναστασόπουλος, Α΄ Βαλκανικός πόλεμος, εκδόσεις "Περισκόπιο"

-ΓΕΣ, Ο Ελληνικός στρατός στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο, εκδόσεις ΓΕΣ

-Βικιπαιδεία

- http://www.haf.gr/el/history/history/
(Επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής αεροπορίας)

Ι. Β. Δ.

πηγή:
Θέματα Ελληνικής Ιστορίας

Δεν υπάρχουν σχόλια: