Αν και προσπαθούμε να παρουσιάζουμε τα γεγονότα και τα τεκταινόμενα με ψυχραιμία και χωρίς χαρακτηρισμούς, η απλή ανάγνωση του άρθρου που ακολουθεί, γεμίζει τον αναγνώστη με αισθήματα αγανάκτησης για τον εσμό των πολιτικών και των δημοσιογράφων που προσπάθησαν με "χειρουργικές" επεμβάσεις να αλλοιώσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της σκέψης και της συνείδησης των Ελλήνων στην Κύπρο και την Ελλάδα. Και η αγανάκτηση ίσως να ήταν πιο κατευνασμένη, αν δεν ήταν φανερό ότι το έργο συνεχίζεται, περίπου με τους ίδιους πρωταγωνιστές. Από τη μια πλευρά ο εσμός των εξωνυμένων και των αργυρώνυτων από του αδιαφανείς μηχανισμούς του τριγώνου Ουάσιγκτον-Λονδίνο-Άγκυρα και από την άλλη ο κυπριακός λαός, που πρέπει να νοιώθει ένοχος για το ότι έχασε μόνο το 40% των εδαφών της πατρίδας του και δεν το έχασε όλο, για το ότι έγιναν πρόσφυγες και έχασαν τα σπίτια και τις περιουσίες μόνο 200 χιλιάδες Ελληνικύπριοι, για τις χιλιάδες νεκρούς, για τους 1619 αγνοούμενους, για τις 40.000 στρατό κατοχής, που καταδυναστεύει Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους και για πόσα άλλα.
Σ' ευχαριστούμε Σάββα Παύλου για τη φωνή του θάρρους και της αλήθειας που υπάρχει στο άρθρο σου. Ας ευχηθούμε η φωνή σου να γίνει η φωνή όλων μας, σε Ελλάδα και Κύπρο.
Σάββας Καλεντερίδης
Τεκμήρια παραγωγής νοοτροπιών
Σάββας Καλεντερίδης
Τεκμήρια παραγωγής νοοτροπιών
TOY ΣΑΒΒΑ ΠΑΥΛΟΥ*
Ο απρόσμενος θάνατος του Τάσσου Παπαδόπουλου επανέφερε στη μνήμη μας τις εμπειρίες και τα γεγονότα της εποχής του Δημοψηφίσματος. Όλοι επιστρέψαμε σ' αυτή την περίοδο που...συμπύκνωσε τη σημαντικότερη ανέλιξη της πορείας του Κυπριακού μετά την τουρκική εισβολή. Όλοι θυμηθήκαμε άρθρα, απόψεις, εκπομπές και κουβέντες που ακούστηκαν αυτήν την εποχή, στάσεις και νοοτροπίες που εκτυλίχθηκαν από άτομα και φορείς, όλοι αναστοχαστήκαμε με συγκίνηση το διάγγελμα του Τάσσου Παπαδόπουλου. Ταυτόχρονα θυμηθήκαμε την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των ασφυκτικών πιέσεων, των απειλών και των εκβιασμών, για να περάσει αυτό που τα ξένα κέντρα εξουσίας είχαν αποφασίσει πριν από μας για μας.
Η στήλη προσπαθεί να παραμείνει νηφάλια και να συνεχίσει έξω από συναισθηματισμούς την κατάθεση απόψεων και κριτικών για την πληρέστερη πολιορκία του θέματος, αποκλείοντας κάθε παρέμβαση του ανορθολογισμού και της μισαλλοδοξίας. Γι'αυτό, για την κατανόηση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας υπάρχει επιτακτική ανάγκη για τη διαφύλαξη και αρχειοθέτηση των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών της περιόδου του δημοψηφίσματος. Οι απόψεις που γράφτηκαν στον Tύπο, στις εφημερίδες και τα περιοδικά, είναι πάντοτε εκεί και είναι εύκολο για τον μελλοντικό μελετητή να προστρέξει σ' αυτές, να πάει σε μια βιβλιοθήκη να τις μελετήσει και να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Υπάρχει όμως το θέμα των εκπομπών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών, που είναι εξίσου σημαντικές και αποκαλυπτικές. Αλήθεια έχει κάποιο Ίδρυμα, Κέντρο Μελετών, Πανεπιστημιακή Σχολή συγκεντρώσει σε μαγνητικές και τηλεοπτικές ταινίες, ή σε ψηφιακή μορφή, αυτό το υλικό της εποχής του δημοψηφίσματος που εκπέμφθηκε και προβλήθηκε από ποικίλους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς της Λευκωσίας, Αθήνας και των άλλων πόλεων.
Αυτές οι ταινίες αποτελούν πολύτιμο ιστορικό υλικό, αποτυπώνουν νοοτροπίες, επιχειρηματολογία, στάσεις και συμπεριφορές και η απώλειά τους θα αποτελέσει μεγάλη ζημιά στην ανασύνθεση μιας σημαντικής ιστορικής περιόδου.
Μας ενδιαφέρουν όλες οι εκπομπές κυρίως όμως αυτές που προσπάθησαν να προωθήσουν την πραμάτεια του Ανάν, να κάνουν ντελίβερι στα σπίτια των Κυπρίων το δυσώνυμο σχέδιο.
Στο θέμα αυτό βασικό ρόλο έπαιξε η εκπομπή του Παύλου Τσίμα, στην ΕΡΤ. Από τον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό της Ελλάδας, με μελετημένο τρόπο, οι εκπομπές του προσπαθούσαν να σπάσουν τις ενστάσεις και τις αντιστάσεις του κυπριακού ελληνισμού. Παρακολουθώντας αυτές τις εκπομπές εύκολα εντόπιζες τις βασικές συνισταμένες της ιδεολογικής χειραγώγησης που επιχειρούσαν οι συντελεστές και συντονιστές τους. Τα τηλεοπτικά κύματα υπέβαλλαν ή τόνιζαν ευθέως ότι όσοι αντιδρούσαν εναντίον του σχεδίου Ανάν προέρχονταν κυρίως από το συντηρητικό χώρο, ήταν ακροδεξιοί, παρωχημένοι, μαύρη αντίδραση ενώ όσοι συναινούσαν, εξέφραζαν το νέο πνεύμα που οσονούπω θα φώτιζε τους ορίζοντες.
Ακόμη, σ' αυτές τις εκπομπές, επειδή οι επιστήμονες που τις οργάνωναν ήξεραν ότι κάθε αίσθημα ιστορικής περηφάνιας συντείνει στην κριτική και απορριπτική αντιμετώπιση του σχεδίου Ανάν, επέλασαν αρκετοί προσκεκλημένοι που έβαλλαν εναντίον κάθε θέματος που δημιουργούσε ιστορική περηφάνια στον κυπριακό Ελληνισμό, διασύροντας και υπονομεύοντας. Το χειρότερο, για να αποδεχθεί ο κυπριακός ελληνισμός το σχέδιο των Αγγλοαμερικανών και Τούρκων, έπρεπε να δημιουργηθούν στους Κύπριους αισθήματα ενοχής, έπρεπε να αισθάνονταν φταίχτες και θύτες.
Στις εκπομπές υποβαλλόταν ότι οι Έλληνες της Κύπρου, λίγο ή πολύ, ξυπνούσαμε κάθε πρωί και ξεκινούσαμε μεροκάματο τον σκοτωμό των Τούρκων. Γιατί τα θύματα έπρεπε να παρουσιαστούν ως θύτες, μόνο έτσι θα ψήφιζαν και υπέρ του σχεδίου Ανάν, ως συγγνώμη και απολογία φταιχτών και θυτών.
Γι' αυτό οι εκπομπές της ΕΡΤ αυτής της περιόδου αποτελούν πολύτιμο υλικό για τον μελετητή. Mπορούμε να εντοπίσουμε τα εξής:
-τους τρόπους κατασκευής και χειραγώγησης της κοινής γνώμης,
-πώς παγιώνονται στάσεις και νοοτροπίες στο κοινωνικό σώμα,
-να προβληματιστούμε για τη δύναμη της τηλεόρασης να δημιουργεί εντυπώσεις και κατευθύνσεις εκ του μη όντος, να αντιστρέφει τα γεγονότα και την πραγματικότητα.
Έχω την εντύπωση ότι, μέσα σε άλλο πολιτικό συγκείμενο τώρα, το παιγνίδι παίζεται με τους ίδιους όρους, οι τρεις θεμελιώδεις οδηγίες που δόμησαν αυτές τις εκπομπές εξακολουθούν να ενεργούν:
α) παρουσίαση της παραδοχής ότι εκφράζει το νέο πνεύμα,
β) κουρέλιασμα της ιστορικής περηφάνιας του τόπου,
γ) πλήρης ανατροπή με την παρουσίαση του θύματος να εμφανίζεται ως θύτης, ο κυπριακός ελληνισμός που υπέστη εθνοκάθαρση και ξεσπίτωμα και στερείται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά του να εμφανίζεται ως ένοχος και να εκθειάζονται ο Ταλάτ και η Άγκυρα.
*Ο Σάββας Παύλου είναι φιλόλογος, συγγραφέας.
Πηγή:infognomonpolitics
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου