Εμπόδια στην πορεία από τη μελέτη έως τις αναρτήσεις και την οριστική κύρωση
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ
Δύο χρόνια μετά τον
νέο νόμο για την κατάρτιση και κύρωση δασικών χαρτών (ν. 3889/10), η
υπόθεση των δασικών χαρτών εξακολουθεί να παραπαίει. Οι τρεις πρώτοι
δασικοί χάρτες της Αττικής, που αναρτήθηκαν τον Απρίλιο του 2011,
κυρώθηκαν μερικώς (στο κομμάτι που δεν έχει αντιρρήσεις) με πολύμηνες
καθυστερήσεις. O τελευταίος, στον Μαραθώνα, μόλις τον προηγούμενο μήνα.
Και ενώ η ανάρτηση των δασικών χαρτών όλης της Αττικής εξαγγέλλεται εδώ
και μία διετία, η μόνη νέα ανάρτηση που ξεκίνησε αφορά μόλις μία
περιοχή, τη Φυλή (ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου και θα λήξει στις 18
Ιουνίου). Κατά τα λοιπά, η Πολιτεία επέλεξε να στρέψει το ενδιαφέρον της
στους μικρούς (σε έκταση) δασικούς χάρτες που καταρτίστηκαν στο πλαίσιο
παλαιών προγραμμάτων του Κτηματολογίου και ουδέποτε αναρτήθηκαν. Μέσα
από αυτούς, όμως, ήρθε και το σημαντικό για τα ελληνικά δεδομένα γεγονός
της οριστικής κύρωσης (μετά την εξέταση των αντιρρήσεων) των πρώτων δύο
δασικών χαρτών: στον Ξεριά Καβάλας (στις 2 Δεκεμβρίου 2011) και στην
Ανθεια Εβρου (στις 30 Δεκεμβρίου 2011).
Αντίθετα, η δημιουργία κτηματολογίου σε όλη τη χώρα «απογειώθηκε», από τη στιγμή μάλιστα που εντάχθηκε στις υποχρεώσεις της χώρας έναντι του Μνημονίου. Μέσα στο 2013 πρόκειται να προκηρυχθεί όλο το υπόλοιπο της χώρας υπό κτηματογράφηση. Και οι δασικοί χάρτες; «Μέχρι το τέλος της χρονιάς θα πρέπει να προκηρυχθούν όλοι οι δασικοί χάρτες», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Κτηματολόγιο Α.Ε., Απόστολος Αρβανίτης. «Η υποχρέωση αυτή εκκινεί από πολλές αφετηρίες. Από την υποχρέωσή μας έναντι του Συντάγματος, για την κατάρτιση δασικών χαρτών (σ.σ. δείχνουν ποιες περιοχές είναι δασικές) και δασολογίου (σ.σ. δείχνουν σε ποιον ανήκουν οι δασικές περιοχές). Επίσης, από την υποχρέωσή μας να προστατεύουμε την περιουσία του Δημοσίου. Στην πράξη, οι δασικοί χάρτες πρέπει να προχωρούν πριν από την κτηματογράφηση μιας περιοχής, ώστε οι κατά τόπους διευθύνσεις δασών να μπορούν στην κτηματογράφηση να κάνουν δηλώσεις ιδιοκτησίας ή ενστάσεις».
Παράλληλη διαδικασία
Μέχρι σήμερα, η κτηματογράφηση και οι δασικοί χάρτες προχωρούσαν παράλληλα, τουλάχιστον μέχρις ενός σημείου. «Οπου έχει γίνει κτηματογράφηση, έχουν γίνει και δασικοί χάρτες. Απλώς δεν είχαν θεωρηθεί, αναρτηθεί και κυρωθεί από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες», λέει ο κ. Αρβανίτης. «Ετσι η κτηματογράφηση ολοκληρωνόταν, αλλά οι δασικοί χάρτες έμεναν στον αέρα».
Πού «κολλούν» λοιπόν οι δασικοί χάρτες; Κατ' αρχάς, στους καθ' ύλην αρμόδιους, δηλαδή τα δασαρχεία. «Τα δασαρχεία επικαλούνται έλλειψη προσωπικού και έχουν δίκιο, είναι μια πραγματικότητα. Ομως, η Κτηματολόγιο Α.Ε. με 10-12 άτομα στη Διεύθυνση Δασικών Χαρτών της στηρίζει τη διαδικασία κατάρτισης δασικών χαρτών σε όλη την Ελλάδα. Επομένως, η έλλειψη ανθρώπων δεν είναι το κύριο πρόβλημα. Το 80% των δασαρχών και διευθυντών Δασών θέλουν να προχωρήσουν οι δασικοί χάρτες. Οι υπόλοιποι, θέλουν να παραμείνει το καθεστώς της παλιάς διαδικασίας, δηλαδή τη βεβαίωση από έναν υπάλληλο αν μία περιοχή είναι δασική ή όχι. Οι λόγοι είναι προφανείς».
Διαγωνισμός
Σήμερα, εκτός από τον Ξεριά και την Ανθεια, όπου οι δασικοί χάρτες έχουν κυρωθεί οριστικά, σε ακόμα τέσσερις περιοχές (Πεντέλη, Νέα Πεντέλη, Μαραθώνας, Λεχαινά) έχει ολοκληρωθεί η αρχική κύρωση του χάρτη και μένει η εξέταση των αντιρρήσεων για να γίνει και η οριστική κύρωση. Σε άλλες τρεις περιοχές (Κεφαλαρίου Δράμας, Μεσσήνης και Αντικαλάμου - Ασπροχώματος - Θούριας - Σπερχόγειας Καλαμάτας) προχωράει η επεξεργασία των αντιρρήσεων ώστε να γίνει η αρχική κύρωση, ενώ σε φάση ανάρτησης βρίσκεται μόνο η Φυλή. «Στις 16 Μαρτίου προκηρύξαμε διαγωνισμό για την κατάρτιση δασικών χαρτών σε 10 νομούς, που ήδη κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση», λέει ο κ. Αρβανίτης. «Θα ακολουθήσουν και άλλες περιοχές. Αν όμως δεν υπάρξει σαφής πίεση της Πολιτείας προς τις δασικές υπηρεσίες, θα μείνουμε με τις μελέτες, καθώς δεν πρόκειται να ξεκινήσουν αναρτήσεις».
Σύνδεση με κτηματογράφηση
Το πρόβλημα στην υπόθεση των δασικών χαρτών είναι ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν δείχνει να έχει κάποια σαφή στάση υπέρ της ταχείας ολοκλήρωσής τους. Για παράδειγμα, προκειμένου να επιταχύνει την κατάρτιση δασικών χαρτών, προέβη σε δύο θετικές κινήσεις: έδωσε τη δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων και στις κατά τόπους διευθύνσεις δασών, όπως και τη δυνατότητα εξέτασης των αντιρρήσεων από ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών. Ταυτόχρονα, όμως, μοιάζει να αποσυνδέεται η κτηματογράφηση όλης της χώρας από την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών. Τι θα μπορούσε να είχε γίνει; Να συνδεθεί άρρηκτα, προβλέποντας σφιχτά χρονοδιαγράμματα και πειθαρχικές ποινές για όσες δασικές υπηρεσίες καθυστερούν τη θεώρηση ενός δασικού χάρτη. Το ίδιο διάστημα, το υπουργείο προχώρησε σε σειρά σημειακών τροποποιήσεων της δασικής νομοθεσίας: για παράδειγμα, αύξησε από 10% σε 20% το ποσοστό μιας δασικής έκτασης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μια τουριστική επιχείρηση, επέτρεψε τη δημιουργία ελαιοτριβείων και εγκαταστάσεων εμφυαλώσεως νερού μέσα σε δασικές εκτάσεις.
Η σημαντικότερη εξέλιξη, όσον αφορά τις επιπτώσεις στο δασικό περιβάλλον, ήρθε φέτος, με τη θέσπιση του ν. 4061/12 με τον οποίο δόθηκε η δυνατότητα στο κράτος να πωλεί εκχερσωμένες (προ του 1975) δασικές εκτάσεις, αν ο εμφανιζόμενος ως καταπατητής είναι κατ' επάγγελμα αγρότης. Αξίζει να σημειωθεί ότι προ μηνός το ΣτΕ έβαλε «φρένο» στην πώληση καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, κρίνοντας αντισυνταγματική (αρ. 142/12) ρύθμιση του 2003. «Η εκποίηση των δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων σε πρόσωπα που τις κατέλαβαν αυθαιρέτως συνιστά απόκλιση από τις αρχές του κράτους δικαίου, της ισότητας των πολιτών έναντι του νόμου και της προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει.
kathimerini
Αντίθετα, η δημιουργία κτηματολογίου σε όλη τη χώρα «απογειώθηκε», από τη στιγμή μάλιστα που εντάχθηκε στις υποχρεώσεις της χώρας έναντι του Μνημονίου. Μέσα στο 2013 πρόκειται να προκηρυχθεί όλο το υπόλοιπο της χώρας υπό κτηματογράφηση. Και οι δασικοί χάρτες; «Μέχρι το τέλος της χρονιάς θα πρέπει να προκηρυχθούν όλοι οι δασικοί χάρτες», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Κτηματολόγιο Α.Ε., Απόστολος Αρβανίτης. «Η υποχρέωση αυτή εκκινεί από πολλές αφετηρίες. Από την υποχρέωσή μας έναντι του Συντάγματος, για την κατάρτιση δασικών χαρτών (σ.σ. δείχνουν ποιες περιοχές είναι δασικές) και δασολογίου (σ.σ. δείχνουν σε ποιον ανήκουν οι δασικές περιοχές). Επίσης, από την υποχρέωσή μας να προστατεύουμε την περιουσία του Δημοσίου. Στην πράξη, οι δασικοί χάρτες πρέπει να προχωρούν πριν από την κτηματογράφηση μιας περιοχής, ώστε οι κατά τόπους διευθύνσεις δασών να μπορούν στην κτηματογράφηση να κάνουν δηλώσεις ιδιοκτησίας ή ενστάσεις».
Παράλληλη διαδικασία
Μέχρι σήμερα, η κτηματογράφηση και οι δασικοί χάρτες προχωρούσαν παράλληλα, τουλάχιστον μέχρις ενός σημείου. «Οπου έχει γίνει κτηματογράφηση, έχουν γίνει και δασικοί χάρτες. Απλώς δεν είχαν θεωρηθεί, αναρτηθεί και κυρωθεί από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες», λέει ο κ. Αρβανίτης. «Ετσι η κτηματογράφηση ολοκληρωνόταν, αλλά οι δασικοί χάρτες έμεναν στον αέρα».
Πού «κολλούν» λοιπόν οι δασικοί χάρτες; Κατ' αρχάς, στους καθ' ύλην αρμόδιους, δηλαδή τα δασαρχεία. «Τα δασαρχεία επικαλούνται έλλειψη προσωπικού και έχουν δίκιο, είναι μια πραγματικότητα. Ομως, η Κτηματολόγιο Α.Ε. με 10-12 άτομα στη Διεύθυνση Δασικών Χαρτών της στηρίζει τη διαδικασία κατάρτισης δασικών χαρτών σε όλη την Ελλάδα. Επομένως, η έλλειψη ανθρώπων δεν είναι το κύριο πρόβλημα. Το 80% των δασαρχών και διευθυντών Δασών θέλουν να προχωρήσουν οι δασικοί χάρτες. Οι υπόλοιποι, θέλουν να παραμείνει το καθεστώς της παλιάς διαδικασίας, δηλαδή τη βεβαίωση από έναν υπάλληλο αν μία περιοχή είναι δασική ή όχι. Οι λόγοι είναι προφανείς».
Διαγωνισμός
Σήμερα, εκτός από τον Ξεριά και την Ανθεια, όπου οι δασικοί χάρτες έχουν κυρωθεί οριστικά, σε ακόμα τέσσερις περιοχές (Πεντέλη, Νέα Πεντέλη, Μαραθώνας, Λεχαινά) έχει ολοκληρωθεί η αρχική κύρωση του χάρτη και μένει η εξέταση των αντιρρήσεων για να γίνει και η οριστική κύρωση. Σε άλλες τρεις περιοχές (Κεφαλαρίου Δράμας, Μεσσήνης και Αντικαλάμου - Ασπροχώματος - Θούριας - Σπερχόγειας Καλαμάτας) προχωράει η επεξεργασία των αντιρρήσεων ώστε να γίνει η αρχική κύρωση, ενώ σε φάση ανάρτησης βρίσκεται μόνο η Φυλή. «Στις 16 Μαρτίου προκηρύξαμε διαγωνισμό για την κατάρτιση δασικών χαρτών σε 10 νομούς, που ήδη κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση», λέει ο κ. Αρβανίτης. «Θα ακολουθήσουν και άλλες περιοχές. Αν όμως δεν υπάρξει σαφής πίεση της Πολιτείας προς τις δασικές υπηρεσίες, θα μείνουμε με τις μελέτες, καθώς δεν πρόκειται να ξεκινήσουν αναρτήσεις».
Σύνδεση με κτηματογράφηση
Το πρόβλημα στην υπόθεση των δασικών χαρτών είναι ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν δείχνει να έχει κάποια σαφή στάση υπέρ της ταχείας ολοκλήρωσής τους. Για παράδειγμα, προκειμένου να επιταχύνει την κατάρτιση δασικών χαρτών, προέβη σε δύο θετικές κινήσεις: έδωσε τη δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων και στις κατά τόπους διευθύνσεις δασών, όπως και τη δυνατότητα εξέτασης των αντιρρήσεων από ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών. Ταυτόχρονα, όμως, μοιάζει να αποσυνδέεται η κτηματογράφηση όλης της χώρας από την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών. Τι θα μπορούσε να είχε γίνει; Να συνδεθεί άρρηκτα, προβλέποντας σφιχτά χρονοδιαγράμματα και πειθαρχικές ποινές για όσες δασικές υπηρεσίες καθυστερούν τη θεώρηση ενός δασικού χάρτη. Το ίδιο διάστημα, το υπουργείο προχώρησε σε σειρά σημειακών τροποποιήσεων της δασικής νομοθεσίας: για παράδειγμα, αύξησε από 10% σε 20% το ποσοστό μιας δασικής έκτασης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μια τουριστική επιχείρηση, επέτρεψε τη δημιουργία ελαιοτριβείων και εγκαταστάσεων εμφυαλώσεως νερού μέσα σε δασικές εκτάσεις.
Η σημαντικότερη εξέλιξη, όσον αφορά τις επιπτώσεις στο δασικό περιβάλλον, ήρθε φέτος, με τη θέσπιση του ν. 4061/12 με τον οποίο δόθηκε η δυνατότητα στο κράτος να πωλεί εκχερσωμένες (προ του 1975) δασικές εκτάσεις, αν ο εμφανιζόμενος ως καταπατητής είναι κατ' επάγγελμα αγρότης. Αξίζει να σημειωθεί ότι προ μηνός το ΣτΕ έβαλε «φρένο» στην πώληση καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, κρίνοντας αντισυνταγματική (αρ. 142/12) ρύθμιση του 2003. «Η εκποίηση των δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων σε πρόσωπα που τις κατέλαβαν αυθαιρέτως συνιστά απόκλιση από τις αρχές του κράτους δικαίου, της ισότητας των πολιτών έναντι του νόμου και της προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει.
kathimerini
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου