Ο πατριάρχης της τουρκικής βιομηχανίας μιλά για το «τρένο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχασε κάποτε η Τουρκία
Ο κορυφαίος βιομήχανος της Τουρκίας και πατριάρχης της -αξίας 12 δισ. δολαρίων- Koç Holding μιλά για το εμπόριο με την Κίνα, τις προοπτικές της δημοκρατίας στη Μ. Ανατολή και τα βάσανα της Ευρωζώνης.
- Λοιπόν, πώς πάνε οι δουλειές;
Οι δουλειές πάνε καλά, χάρη στους συναδέλφους μου, που χειρίζονται τα πράγματα τόσο καλά.
- Και η οικονομία της Τουρκίας τα πάει καλά;
Ναι, πολύ καλά. Αναπτύσσεται με ρυθμό 7%. Και πέρυσι αυξήθηκε κατά 9%.
Αυτήν τη χρονιά, αναμένεται περίπου ένα 6,5%. Το 55% των εξαγωγών της Τουρκίας προορίζεται για την Ευρώπη. Εάν σημειωθεί επιβράδυνση στην Ευρώπη, εμείς σίγουρα τη νιώθουμε. Εκτός κι αν βρούμε άλλες αγορές...
- Όπως...
Τη Νότια Αμερική. Ενδεχομένως τη Ρωσία. Στη Μέση Ανατολή επικρατεί χάος.
- Τι γίνεται με την Κίνα; Θα καταφέρει να μεταστρέψει το εξαγωγικό οικονομικό της μοντέλο προς μια μεγαλύτερη εγχώρια ζήτηση;
Έχουν ήδη αρχίσει να ρίχνουν το βάρος στην εγχώρια ζήτηση/Εχουμε ένα εργοστάσιο στην Κίνα. Και προσπαθούμε να πουλήσουμε τα προϊόντα μας εντός της Κίνας και να οργανωθούμε. Αλλά οι συναλλαγές με τους Κινέζους είναι δύσκολες.
Είναι εξαιρετικά δύσκολοι άνθρωποι να τους αντιμετωπίσεις. Είναι απαιτητικοί και κάνουν σκληρό παζάρι, ξέρετε. Είναι πολύ έξυπνοι και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τους εστιάζεται στην Κίνα περισσότερο από καθετί άλλο. Και, όπως γνωρίζετε, αυτού του τύπου η οικονομία είναι ελεύθερη, μισοελεύθερη και μερικές φορές δεν είναι μια ελεύθερη αγορά.
- Εξακολουθούν ο τουρκικός λαός και η κυβέρνηση να επιθυμούν η Τουρκία να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ναι, και πολύ μάλιστα.
- Μερικοί λένε ότι το ζήτημα δεν έχει να κάνει μόνο με το αν η Τουρκία θα περάσει το τεστ που της βάζει η Ε.Ε. - υπάρχει, επίσης, η αίσθηση ότι η Τουρκία δεν είναι ευρωπαϊκή χώρα.
Λοιπόν, όταν είχα συναντηθεί με τον Βαλερί Ζισκάρ ντ΄ Εστέν (το 2002), εκείνος είχε πει: «Η Τουρκία δεν είναι Ευρώπη». Και εγώ τον ρώτησα: «Δηλαδή, η Κύπρος είναι Ευρώπη;». Και μου είπε: «Δεν θα απαντήσω σε αυτό το ερώτημα». Η Τουρκία είναι μέρος της Ευρώπης από την οθωμανική εποχή - ιστορικά, οικονομικά και κοινωνικά.
Η Τουρκία έκανε ένα λάθος στο παρελθόν. Κλήθηκε να συμμετάσχει στην Κοινή Αγορά την εποχή που τα μέλη αριθμούσαν πέντε ή έξι χώρες. Το 1978, όταν η Ελλάδα βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις ένταξης, κάλεσαν κι εμάς να γίνουμε μέλη, χωρίς προϋποθέσεις. Την εποχή εκείνη, ο πληθυσμός της Τουρκίας ήταν περίπου 44 εκατομμύρια. Και η κυβέρνηση μας είπε: «Δεν είμαστε έτοιμοι. Η βιομηχανία μας δεν είναι έτοιμη. Θα σας πούμε εμείς όταν είμαστε έτοιμοι». Τώρα είμαστε 75 εκατομμύρια. Με δυνατή βιομηχανία.
Αλλά οι Ευρωπαίοι τώρα έχουν -πόσες;- 27 χώρες από τις οποίες πρέπει να πάρουν το OK;
- Έπειτα από όλες τις προσπάθειες της Τουρκίας, δεν έχουν κουραστεί πολλοί άνθρωποι από τις καθυστερήσεις;
Φυσικά. Οι υποστηρικτές της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. ένιωσαν μεγάλη απογοήτευση καθώς έβλεπαν την Ευρώπη να σέρνει τα πόδια της και να μας θέτει συνεχώς νέους όρους.
Και, σήμερα, δεν βλέπεις τον ίδιο ενθουσιασμό που υπήρχε κάποτε. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην Ευρωζώνη, είπαμε «δόξα τω Θεώ που δεν είμαστε στην Ευρωπαϊκή ΄Ένωση». Αλλά, τελικά, πιστεύω πως η Τουρκία πρέπει να ενταχθεί. Θα είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας και της Ε.Ε., γιατί η τουρκική οικονομία είναι νέα και αναπτύσσεται γρήγορα και δυναμικά - και σήμερα θα την έλεγες μεγάλη.
- Τι προβλέπετε για το ευρώ;
Η Ευρώπη δεν έχει καμία άλλη επιλογή, παρά να κάνει το ευρώ να επιβιώσει... Δεν μπορώ καν να φανταστώ, να σκεφτώ ή να πλάσω στο μυαλό μου πώς θα ήταν εάν επέστρεφαν στα εθνικά τους νομίσματα. Αλλά, όταν έχεις ενιαίο νόμισμα, πρέπει να είναι ενιαία και όλα τα υπόλοιπα. Αν δεν έχεις ίδια σημαία, ενιαία εξωτερική πολιτική, ενιαία οικονομική πολιτική, ενιαία νομισματική πολιτική, είναι πολύ δύσκολο να έχεις ενιαίο νόμισμα, επειδή οι χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες δεν μπορούν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους.
«Μοντέλο» για τις χώρες που αναδύονται από την Αραβική Άνοιξη
- Ο πρωθυπουργός σας έχει υποστηρίξει πως η Τουρκία μπορεί να αποτελέσει ένα καλό μοντέλο, ως κοσμικό κράτος, για τις χώρες που αναδύονται από την Αραβική Άνοιξη.
Πράγματι. Κοσμικό, με ελεύθερη αγορά και δημοκρατικό. Είναι τρία πράγματα που δύσκολα κερδίζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Και, φυσικά, υπάρχουν χώρες με διαφορετική δύναμη στον αραβικό κόσμο: άλλες πλούσιες σε πετρέλαιο, άλλες φτωχές σε πετρέλαιο και, επίσης, χώρες, όπως η Αίγυπτος, που είναι μεγάλες, αλλά όχι πολύ πλούσιες. Είναι πολύ δύσκολο να τις ενώσεις όλες κάτω από έναν κοινό παρονομαστή.
- Πώς σχολιάζετε την άποψη πως οι δύο βασικοί αντίπαλοι για την απόκτηση επιρροής στον αραβικό κόσμο -η Τουρκία και το Ιράν- δεν είναι αραβικά κράτη;
Το Ιράν είναι μια τελείως διαφορετική περίπτωση, μεμονωμένη. Ο πληθυσμός του Ιράν είναι φιλοαμερικανικός, ενώ η κυβέρνηση δεν είναι. Αλλά το Ιράν είναι ένα ισχυρό κράτος. Και η Αίγυπτος μπορεί να γίνει πολύ ισχυρή. Έχει πληθυσμό και ζήτηση. Η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Τουρκία ήταν τα τρία στηρίγματα των Αμερικανών στην περιοχή. Αυτό, ωστόσο, έχει ωριμάσει ή αποδυναμωθεί.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 26ης Νοεμβρίου
capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου