Έρχεται το τέλος της πολιτικής του «στρατηγικού βάθους» της Τουρκίας; Η μικρή Κύπρος συνέβαλε……

Γράφει ο Ιωάννης Μπαλτζώης

Έρχεται το τέλος της πολιτικής του «στρατηγικού βάθους» της Τουρκίας; Η μικρή Κύπρος συνέβαλε…… Και να λοιπόν που φθάσαμε στην εποχή που ο θαυμασμός των εγχώριων «γενίτσαρων» κονδυλοφόρων και όχι μόνο, προς την μεγαλόπνοη νέο Οθωμανική πολιτική της Τουρκίας, του μάγου της εξωτερικής πολιτικής καθηγητή Νταβούτογλου, αρχίζει να μετατρέπεται σε προβληματισμό και αμφισβήτηση, ασχέτως αν δεν εκδηλώνεται προς το παρόν φανερά. Όλοι θυμόμαστε την, μόλις πριν λίγους μήνες, υπέρμετρη αυτοπεποίθηση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, για την εφαρμοζόμενη τουρκική εξωτερική πολιτική. (10/12/2011) Όλοι θυμόμαστε τα μεγαλεπήβολα οράματά του για τον αυριανό ηγετικό ρόλο της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή και στο Σουνιτικό Ισλάμ. Όλοι θυμόμαστε με πόση αλαζονεία και αυταρέσκεια παρουσίαζε το βιβλίο του «Το στρατηγικό βάθος» και με πόση λατρεία και θαυμασμό οι εγχώριοι και ξένοι τιμητές του το προβάλανε. Όλοι θυμόμαστε την περίφημη θεωρία του περί μηδενικών προβλημάτων με όλα τα γειτονικά κράτη της Τουρκίας, που διακήρυττε. Όλοι θυμόμαστε το δέος που αισθανόταν όλοι οι πολιτικοί, δημοσιογράφοι και αναλυτές για την νέα θεωρία και αντίληψη της ραγδαίας αναπτυσσόμενης περιφερειακής δύναμης, πρότυπο και υπόδειγμα για τα λοιπά κράτη και ιδιαίτερα για μας, που δεν ακολουθούμε το παράδειγμά της. Τώρα όμως; Μήπως το κλίμα στην ανατολική Μεσόγειο, πεδίο εφαρμογής και δοκιμής που η Άγκυρα έσπευσε να εφαρμόσει την πολιτική της στην πράξη αρχίζει και χαλάει; Στην Άγκυρα ήδη οι αναλυτές αρχίζουν και συμμερίζονται τους πολλούς κινδύνους που φέρνουν οι φιλοδοξίες του Ερντογάν και του ΥΠΕΞ του. Και να γιατί. Δεν αναφερόμαστε στο εσωτερικό μεγάλο πρόβλημά της, το Κουρδικό, που προκαλεί ακατάσχετη αιμορραγία στην γείτονα. Μια όλο και πιο εντεινόμενη αστάθεια στο νότιο, το μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας, δημιουργείται, που η Τουρκία σήμερα αδυνατεί να ελέγξει. Μια μεγάλη εστία έντασης και σύγκρουσης οικονομικών συμφερόντων, στην οποία αναμειγνύονται πολλά κράτη, όπως η Κύπρος, το Ισραήλ, οι ΗΠΑ, η Ελλάδα, το Ιράκ και η Συρία. Να λοιπόν, που Τούρκοι διεθνολόγοι, διπλωμάτες και αμυντικοί αναλυτές, ασχολούνται ήδη σε (στρατηγικό) βάθος για τις επιπτώσεις που θα επέλθουν με τα νέα δεδομένα στην κυπριακή ΑΟΖ και την αξιοθαύμαστη επιμονή της μικρής και «ασήμαντης» Κυπριακής δημοκρατίας για την Τουρκία, να προχωρήσει. Μετά το πρώτο χτύπημα των σχεδίων της Άγκυρας, που έγινε το 2004, όταν η Κύπρος, με τους ευφυείς τότε σχεδιασμούς της Ελληνικής ηγεσίας (θα πρέπει κάποτε να το καταλογίσουμε στα θετικά επιτεύγματα της εξωτερικής μας πολιτικής) εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλαξε η ισορροπία ισχύος εις βάρος της Τουρκίας, έτσι και τώρα αλλάζει για μια ακόμη φορά η παρτίδα ,υπέρ της Κύπρου. Διότι η Τουρκία, παρά τους λεονταρισμούς της, δεν καταφέρνει έως αυτή τη στιγμή να απαντήσει αποτελεσματικά στη νέα πρωτοβουλία της Κύπρου για το φυσικό αέριο και να την ακυρώσει. Για το θέμα αυτό ο γράφων έχει αναφερθεί με δύο άρθρα του, τον περασμένο Σεπτέμβριο, στην ιστοσελίδα Geopolitics & Daily news, όταν οι περισσότεροι εγχώριοι αναλυτές, διεθνολόγοι κλπ, κινδυνολογούσαν ασύστολα, επικρίνοντας την ¨άφρονα Κυπριακή ηγεσία¨, για το άκαιρο του θέματος και την βιασύνη, που ωθούσε την χώρα σχεδόν στον αφανισμό και την καταστροφή, αφού τα έβαζε με την νέα περιφερειακή δύναμη της περιοχής, τον πέμπτο πυλώνα της αμερικανικής πολιτικής, όπως έγραφαν, άρα θα είχε την αμέριστη βοήθεια του κοσμοκράτορα σήμερα, δηλαδή των ΗΠΑ. Μπορείτε να διαβάσετε τα άρθρα «Η Μεσόγειος φλέγεται. Η ταραχοποιός Τουρκία θα πέσει τελικά μέσα στην παγίδα που στήνει» της 12 Σεπ. 2011. http://gdailynews.wordpress.com/2011/09/12, καθώς και το δεύτερο «Η Μεσόγειος φλέγεται 2, οι νέες εξελίξεις στην περιοχή» της 20 Σεπ. 2011. http://gdailynews.wordpress.com/2011/09/20/. Στην Άγκυρα επικρατεί πλέον σκεπτικισμός για το εφικτό των μεγαλοπρεπών οραμάτων του Νταβούτογλου. Η επίλυση του κυπριακού, όπως την εννοούν και επιθυμούν στην Άγκυρα, δεν φαίνεται να έρχεται. Η μικρή, ημικατεχόμενη Κύπρος, ανθίσταται κι ας απέχει φανερά από τα δρώμενα η πάντοτε φοβική Αθήνα. Και ο αντίκτυπος που μπορεί να επιφέρει η συριακή κρίση στην Τουρκία, συνιστά πρόσθετο προβληματισμό στην Άγκυρα, αν και η Τουρκία επελέγη από τις ΗΠΑ ως το δόρυ που θα χρησιμοποιηθεί για την πτώση του προέδρου Άσσαντ και την ανάληψη της ηγεσίας της χώρας από την υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, συριακή αντιπολίτευση, στα πρότυπα Αιγύπτου και Λιβύης. Εκτιμούμε ότι είναι για τις ΗΠΑ ο χρήσιμος ηλίθιος, που αν κάτι δεν πάει καλά θα πληρώσει το βαρύ τίμημα και όχι ο εμπνευστής και ηθικός αυτουργός. Βλέπεται δε χρησιμοποιείται ο στρατηγικός σύμμαχος, συνεταίρος και εσαεί το δεξί χέρι των ΗΠΑ στην περιοχή, το Ισραήλ, αλλά ο φιλόδοξος, άπληστος και άρπαγας ,γονιδιακά και ιστορικά αποδεδειγμένα . Συν βεβαίως, την αδιάλειπτη δράση του PKK και το έτοιμο από καιρό Κουρδικό κράτος στο βόρειο Ιράκ. Εδώ να αναφερθούμε και στα πρόσφατα γεγονότα, που πιθανόν αποτελούν το πρόπλασμα και το προμήνυμα των μελλοντικών εξελίξεων στην περιοχή, που θα αποτελέσει την μεγαλύτερη στρατηγική ήττα και πλήγμα στο εθνικό γόητρο και στρατηγική των Τούρκων. Ήδη η ΕΧΧΟΝ έχει υπογράψει μόλις πρόσφατα συμφωνία εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της περιοχής πέριξ της Μοσούλης, με την ‘κυβέρνηση των Κούρδων του Βορείου Ιράκ’, αγνοώντας επιδεικτικά την Άγκυρα και την Βαγδάτη, οι οποίες δυσανασχέτησαν σφόδρα. Πολλές λοιπόν οι ανοιχτές εστίες έντασης, που επισκιάζουν τη δυναμική εξωτερική πολιτική γραμμή του Νταβούτογλου. Μηδενικά, ή τελικά πολλαπλά προβλήματα; Με όλους τους γείτονες; Ναι με όλους .Σε ότι αφορά την Συρία, από φίλοι και εταίροι του Άσσαντ μετατράπηκαν σε πολέμιους και εχθρούς του. Να θυμίσουμε ότι σήμερα , ο ισχυρός κατά τα άλλα εταίρος της Τουρκίας στον «θεωρητικό» άξονα του Ισλάμ, το Ιράν, εστράφη τελικά εναντίον της, εξαιτίας της νατοϊκής «αντιπυραυλικής ασπίδας», που το σημαδεύει και η Άγκυρα αποφάσισε να συμμετάσχει. Έτσι τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη τόσο με το Ισραήλ όσο και με το Ιράν. Ομοίως προκαλώντας την Ρωσία, με την «ενότητα του Καυκάσου», από την Γεωργία και την Αρμενία μέχρι την Άγκυρα, όραμα που δημοσιοποίησε προ μηνών ο Νταβούτογλου, φέρνει την Μόσχα σε συσχετισμό με την Ουάσιγκτον και σε αντιπαράθεση με την Τουρκία, που είναι αμφότερες σε «ψυχρές σχέσεις» με την Άγκυρα πλέον, άσχετα με τα επιμέρους συμφέροντα των δύο πρώην υπερδυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου ή του Καυκάσου. Δηλαδή βλέπουμε ότι η Τουρκία έχει καταφέρει το ακατόρθωτο. Από περιφερειακή δύναμη αναγνωρισμένη από τους γείτονες της ως ο ισχυρός εταίρος της περιοχής, από πυλώνας της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής, να ευρίσκεται πλέον στο απίθανο σημείο να μην υπάρχει ούτε ένα φιλικό κράτος πέριξ και μακράν αυτής. Όσο και αν εκδηλώνεται στην Αθήνα θαυμασμός και δέος για την αυτοκρατορική στρατηγική των Ερντογάν- Νταβούτογλου, αυτή ενέχει ένα πολύ σημαντικό στρατηγικά λάθος. Εκτιμά τη σημερινή Τουρκία κατ' αντιστοιχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως προαναφέραμε, χωρίς να αναζητά συμμάχους αλλά μόνον αντιπάλους και αντιπαλότητες. Είναι αρνητικό που η Ελλάδα, με την φοβική στάση της, ουσιαστικά ''καθυστερεί'' την εξέλιξη των πραγμάτων, την ώρα που οι άλλοι ''παίκτες'' στην περιοχή, ''πατούν γκάζι''. Η Ελλάδα θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε δεν είναι πλέον μόνη, έρμαιο της τουρκικής επιθετικότητας και συνάμα της δικής μας αδράνειας και της άθλιας και επιζήμιας εθνικά πολιτικής του κατευνασμού, που οδηγούσε με βεβαιότητα στην «Φινλανδοποίηση» των εθνικών μας θεμάτων στο Αιγαίο. Ο στρατηγικός άξονας Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα και κατ’ επέκταση Ευρώπη είναι τεράστιας εθνικής σημασίας, εκτός από οικονομικής . Και ο στρατηγικός εταίρος μας το Ισραήλ είναι σοβαρό και υπεύθυνο κράτος, που δεν αρκείται σε μεγαλοστομίες και απειλές όπως η γείτονα χώρα, αλλά με αποφασιστικότητα και δυναμισμό υπερασπίζεται τα συμφέροντά του και τους συμμάχους του. Έτσι λοιπόν μια δυναμικότερη και πολυσχιδέστερη εξωτερική πολιτική της Αθήνας, χωρίς φοβικά σύνδρομα και παλινωδίες όχι μόνο θα στήριζε τον άξονα με Κύπρο και Ισραήλ, αλλά μεσοπρόθεσμα θα ενίσχυε ενδεχομένως και ρεαλιστικότερες και λογικότερες σχολές σκέψης μέσα στις τουρκικές πολιτικές ελίτ. Σχολές σκέψης που αποβλέπουν στην σταθερότητα και όχι στην σύγκρουση. Και θέλουμε να ελπίζουμε πως υπάρχουν τέτοιες σχολές και φωνές στη σύγχρονη Τουρκία, που επιτέλους θα αφυπνιστούν και θα αναλάβουν δυναμικότερο και πιο παρεμβατικό ρόλο στην μεγαλόπνοη, πλην όμως θνησιγενή κατά την άποψή μας πολιτική της Άγκυρας, δηλαδή του οραματιστή Αχμέτ Νταβούτογλου και του νέας κοπής Πασά, που έχει όνειρο όχι μόνο να ξεπεράσει τον μεγάλο, ιδεολογικά και εθνικά «αντίπαλό», του Κεμάλ Ατατούρκ, αλλά να αφήσει το στίγμα του στην ιστορία, σαν ο ιδρυτής της σύγχρονης νέο-Οθωμανικής αυτοκρατορίας, του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. *Ο Ιωάννης Μπαλτζώης είναι ανώτατος απόστρατος Αξιωματικός www.analystsforchange.org

ixotisartas