«Αεροπλανάκι» από χρυσάφι στην Κασσάνδρα

Με την πανηγυρική ανακοίνωση εξαγοράς της European Goldfields, που ελέγχει τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, από έναν ισχυρό «παίκτη» στην παγκόσμια αγορά χρυσού, την καναδική Eldorado Gold, κλείνει ο κύκλος των απίστευτων υπεραξιών γύρω από τον χρυσό της Χαλκιδικής. Μια εταιρία με κυριότερο περιουσιακό στοιχείο τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, που τα είχε αγοράσει μόλις 11.000.000 ευρώ παραμονές των εκλογών του 2004 επί Κ. Σημίτη, αποτιμήθηκε 1,8 δισ. ευρώ.

Οι μέτοχοι της European Goldfields (που ελέγχει τα Μεταλλεία μέσω της Ελληνικός Χρυσός) και ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ της οικογένειας Μπόμπολα, βασικός μέτοχος της πρώτης, είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι. Η ΕΛΛΑΚΤΩΡ και μέλη της διοίκησή της έχουν αποκομίσει ως σήμερα περί τα 250.000.000 ευρώ χωρίς να έχει ξεκινήσει η λειτουργία των Μεταλλείων, καθώς προ εβδομάδων εγκρίθηκε η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τώρα αποκτούν και το 5% ενός διεθνούς κολοσσού όπως η Eldorado Gold.

Η εξαγορά τινάζει στον αέρα τη συμφωνία για χρηματοδότηση της επένδυσης στη Χαλκιδική από το Κατάρ, που είχε ανακοινωθεί πανηγυρικά στο Μέγαρο Μαξίμου από τον τέως πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Οπως φαίνεται, ήταν το τελευταίο επεισόδιο του σίριαλ με τα «πετροδόλαρα» που είχε αρχίσει με τις επισκέψεις στον Μ. Καντάφι και είχε ολοκληρωθεί με τους εναγκαλισμούς με τον εμίρη Αλ Θάνι στο Μαξίμου για μια καθαρά ιδιωτική επένδυση.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Gold (και πολύπειρο στέλεχος της διεθνούς αγοράς ορυχείων επί 30 χρόνια) Paul Wright ρωτήθηκε χθες αν, έστω και έπειτα από επτά χρόνια, θα αποκαταστήσει την αδικία προς την τοπική κοινωνία και την Ελλάδα. Απάντησε ότι «αυτά συνέβησαν στο παρελθόν» και ότι ο ίδιος προτιμά να μιλήσει για το μέλλον.

Παρουσία του πρέσβη του Καναδά στην Ελλάδα Robert Peck, η διοίκηση της Eldorado (που ελέγχει και τα ορυχεία Περάματος Εβρου μέσω της Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Ε.) ανακοίνωσε ότι ενδιαφέρεται και για άλλες επενδύσεις σχετικές με τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας. Ο κ. Wright είπε ότι σε Χαλκιδική και Εβρο πρόκειται να επενδυθεί περί το 1,5 δισ. ευρώ και θα δημιουργηθούν περί τις 2.000 θέσεις εργασίας. Ο Καναδός πρέσβης τόνισε ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα, η οποία συμπίπτει με τα 70 χρόνια διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της χώρας μας και του Καναδά, το 2012.

Με βάση τη συμφωνία, που πρέπει να εγκριθεί από τις γενικές συνελεύσεις των δύο εταιριών, η ΕΛΛΑΚΤΩΡ με ορμητήριο τα 11.000.000 ευρώ που δαπάνησε μαζί με τους συνεταίρους της το 2004 για τα Μεταλλεία Κασσάνδρας αποκτά συμμετοχή (5%) σε έναν παγκόσμιο κολοσσό του χρυσού. Η νέα εταιρία που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα αποτιμάται στα 11 δισ. δολάρια. Οι Καναδοί έχουν ήδη παρουσία σε Τουρκία, Κίνα και Βραζιλία και τεράστια εμπειρία από λειτουργία ορυχείων χρυσού. Οι μετοχές της Eldorado Gold γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης στα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης, του Τορόντο και του Σίδνεϊ.

Οταν ο τότε υφυπουργός Οικονομίας Χρ. Πάχτας (που σήμερα είναι δήμαρχος Αριστοτέλη Χαλκιδικής) είχε ανακοινώσει τη συμφωνία παραχώρησης των Μεταλλείων στην Ελληνικός Χρυσός, είχε παρουσιάσει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Είχε εξαγγείλει στη Βουλή ότι στην εκμετάλλευση θα συμμετείχαν οι τοπικοί δήμοι και άλλες ελληνικές επιχειρήσεις. Ετσι θα επωφελούνταν και η τοπική κοινωνία, η οποία επιβαρύνεται από τη λειτουργία των Μεταλλείων. Τελικώς παραχωρήθηκαν έναντι πινακίου φακής στην Ελληνικός Χρυσός, η οποία μάλιστα απαλλάχθηκε από την υποχρέωση καταβολής φόρου μεταβίβασης. Και μέτοχοι της Ελληνικός Χρυσός δεν ήταν όλοι οι μεγαλόσχημοι επενδυτές, που έλεγε ο κ. Πάχτας, αλλά μόνον η ΑΚΤΩΡ και η European Goldfields.

Μάλιστα μέτοχος της τελευταίας ήταν ο αμφιλεγόμενος Ρουμανοαυστραλός επιχειρηματίας Φρανκ Τίμις, τον οποίον ο Γ. Αλογοσκούφης είχε αποκαλέσει στη Βουλή «ο κόμης Δράκουλας από την Τρανσιλβανία». Ο κ. Τίμις εξαφανίστηκε για κάποια χρόνια από το προσκήνιο εξαιτίας ενός χρηματιστηριακού σκανδάλου: Μέσω της εταιρίας Regal είχε εξαγοράσει και την Καβάλα Oil (εκμεταλλεύεται το κοίτασμα του Πρίνου) και «είχε διαρρεύσει» σε αναλυτές ότι βρήκε τόνους πετρελαίου. Οι μετοχές της Regal εκτοξεύτηκαν για να διαπιστωθεί στη συνέχεια ότι δεν υπήρχε το πετρέλαιο που υπόσχονταν. Ο κ. Τίμις είναι όμως εφτάψυχος και τώρα ασχολείται πάλι με το πετρέλαιο ανά τον κόσμο, με παρουσία στα χρηματιστήρια μέσω άλλων εταιριών. Η Καβάλα Oil έχει αλλάξει χέρια εδώ και χρόνια.

Ο χορός των υπεραξιών μπορεί να μην συνεχίστηκε στον Πρίνο, αλλά «φούντωσε» για τα καλά στη Χαλκιδική. Λίγους μήνες μετά την απόκτηση των Μεταλλείων από την Ελληνικός Χρυσός (το 2004), ανεξάρτητος διεθνής οίκος αποτιμά την εταιρία σε 587.800.000 δολάρια! Το 2007, με βάση αυτήν την αποτίμηση, ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ πωλεί το 30% της Ελληνικός Χρυσός έναντι 178.000.000 δολαρίων. Στην ουσία ανταλλάσσει αυτό το ποσοστό με το 19% της European Goldfields και καθίσταται κύριος μέτοχος της εισηγμένης.

Στόχευαν από την αρχή στην υπεραξία

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι οι τεράστιες υπεραξίες είναι λογικές, με δεδομένο ότι οι επενδυτές πήραν μια άδεια και έδωσαν πολυετή μάχη προκειμένου να λάβουν τις εγκρίσεις από την ελληνική κυβέρνηση. Στελέχη της αγοράς θεωρούν ότι οι υπεραξίες ήταν κύρια στρατηγική από την αρχή. Ούτε η European Goldfields ούτε η ΕΛΛΑΚΤΩΡ γνωρίζουν πώς να λειτουργούν μεταλλεία χρυσού. Δεν είχαν ούτε τα κεφάλαια ούτε την τεχνογνωσία. Το υπενόησε και χθες ο Paul Wright της Eldorado Gold λέγοντας ότι «εμείς ξέρουμε να λειτουργούμε ορυχεία». Με τη χθεσινή συμφωνία το ρίσκο πέφτει στις πλάτες του καναδικού ομίλου και οι αρχικοί αγοραστές των Μεταλλείων Κασσάνδρας επωφελούνται από τις υπεραξίες της τελευταίας επταετίας. Και ως μέτοχοι έχουν λαμβάνειν ακόμα περισσότερα από τα μερίσματα της Eldorado· χωρίς καν να έχει ξεκινήσει η εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική...

Φώτης Κόλλιας

"Δημοκρατία"