147 εταιρείες ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία

Σύμφωνα με ανάλυση του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας

Η τράπεζα Barclays είναι πρώτη στη λίστα των ισχυρότερων εταιρειών παγκοσμίως

Ζυρίχη

Καθώς οι διαδηλώσεις εναντίον των χρηματοπιστωτικών δυνάμεων κατακλύζουν ολόκληρο των κόσμο αυτή την εβδομάδα, η επιστήμη ενδέχεται να επιβεβαιώνει τους χειρότερους φόβους των διαδηλωτών. Μια ανάλυση του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας για τις σχέσεις μεταξύ 43.000 πολυεθνικών εταιρειών εντόπισε μια σχετικά μικρή ομάδα, ως επί το πλείστον τραπεζών, με δυσανάλογη εξουσία επί της παγκόσμιας οικονομίας.

Τα συμπεράσματα της ανάλυσης έχουν δεχτεί σημαντική κριτική, όμως ομάδα αναλυτών του περιοδικού «New Scientist» δηλώνει ότι πρόκειται για μια μοναδική προσπάθεια να ξεμπερδευτεί το νήμα του ελέγχου επί της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ παράλληλα θα μπορούσαν να βρεθούν και τρόποι να γίνει πιο σταθερός ο παγκόσμιος καπιταλισμός.

Η μελέτη συνδύασε γνωστά μαθηματικά μοντέλα με σφαιρικά εταιρικά δεδομένα για να χαρτογραφήσει σε ποιον ανήκουν οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, πράγμα που μέχρι τώρα ήταν σχεδόν αδύνατο. Η ομάδα της Ζυρίχης απομόνωσε από 37 εκατομμύρια εταιρείες 43,060 πολυεθνικές και τις τους μετόχους που τις συνδέουν. Επειτα κατασκεύασε ένα μοντέλο από το οποίο προκύπτει πώς κάποιες εταιρείες ελέγχουν κάποιες άλλες μέσω των μετοχών που κατέχουν σε αυτές, καθώς και τα λειτουργικά έσοδα κάθε μιας, για να χαρτογραφήσουν τη δομή της οικονομικής εξουσίας.

Το έργο τους αποκάλυψε 1.318 εταιρείες με αλληλοσυνδεόμενες ιδιοκτησίες. Καθεμιά από αυτές τις 1.318 εταιρείες έχει δεσμούς με δύο ή τρεις άλλες επιχειρήσεις και κατά μέσο όρο αυτές συνδέονται με 20 ακόμη. Επιπλέον, αν και αντιπροσωπεύουν το 20% των παγκόσμιων λειτουργικών εσόδων, αυτές οι 1.318 εμφανίζονται να κατέχουν συνολικά μέσω των μετοχών τους την πλειοψηφία των κορυφαίων στο είδος τους εταιρειών και των βιομηχανιών, που αντιπροσωπεύουν ένα επιπλέον 60% των παγκόσμιων εσόδων.

Με περαιτέρω ανάλυση προέκυψε ότι τελικά στο ανώτερο σκαλί της «πυραμίδας» βρίσκονται 147 εταιρείες που συνδέονται ακόμη πιο στενά μεταξύ τους. «Στην πραγματικότητα λιγότερο από το 1% των εταιρειών ήταν σε θέση να ελέγχουν το 40% του συνολικού δικτύου», λέει ο Τζέιμς Γκλατφέλντερ, του Ελβετικού Ινστιτούτου. Οι περισσότερες εταιρείες που βρίσκονται στη κορυφή είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ στις 20 πρώτες βρίσκονται η Barclays Bank, η JPMorgan Chase &Co, η UBS AG, η ΑΧΑ και οι όμιλοι Goldman Sachs και Vanguard.

tovima