Οι ανατροπές Ερντογάν στις ένοπλες δυνάμεις - Ποιοι στρατηγοί και γιατί καρατομήθηκαν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πλαισιωμένος από τους στρατηγούς, στο καθιερωμένο «προσκύνημα» στο μαυσωλείο του Κεμάλ πριν από την έναρξη των κρίσεων στις ένοπλες δυνάμεις (Φωτογραφία: Associated Press )

Αγκυρα, Τουρκία

Νίκη στα σημεία που δημιουργεί προηγούμενο κατήγαγε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έναντι των στρατηγών, οι οποίοι δεν μπορούν πλέον να επικαλεστούν στο μέλλον τα θέσμια των ενόπλων δυνάμεων, προκειμένου απολαμβάνουν ένα καθεστώς θεσμικής ανεξαρτησίας, που κατέληγε στην υπεροχή τους έναντι της πολιτικής εξουσίας.

Η κυβέρνηση Ερντογάν συγκρούστηκε μαζί τους, ανέτρεψε τα σχέδια τους στη διαμόρφωση της μελλοντικής ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων και απέτρεψε την ανάδειξη στην ηγεσία του Γενικού Επιτελείου ενός στρατηγού που κατηγορείται ότι αναμείχθηκε σε σχέδια ανατροπής της κυβέρνησης.

Ωστόσο, δεν απέφυγε να ανοίξει το δρόμο της προαγωγής στην ηγεσία του Στρατού Ξηράς ενός άλλου στρατηγού, που έβγαλε στο παρελθόν τα άρματα μάχης στους δρόμους της τουρκικής πρωτεύουσας.

Η κρίση μεταξύ της κυβέρνησης Ερντογάν και των στρατηγών, πριν από λίγες ημέρες, αποκλιμακώθηκε με την απόφαση να μην γίνει αρχηγός του Στρατού Ξηράς ο διοικητής της Α' Στρατιάς, στρατηγός Χασάν Ιγσίζ (φωτο), ανατρέποντας έτσι μία παράδοση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, που θέλει ο επιτελάρχης να ακολουθεί τη διαδρομή Α' Στρατιά - αρχηγός Στρατού - Γενικό Επιτελείο.
Η νίκη του Ερντογάν δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό το σημείο. Οι παραδόσεις των Τούρκων στρατηγών δεν τηρήθηκαν ούτε στην περίπτωση του στρατηγού Ασλάν Γκιουνέρ (φωτο), ο οποίος σύμφωνα με την επετηρίδα έπρεπε να αναλάβει διοικητή της Α' Στρατιάς.

Στη θέση αυτή διορίστηκε ο νεότερος στην επετηρίδα στρατηγός Χαϊρί Κιβρίκογλου (φωτο) , διοικητής έως σήμερα της Στρατιάς του Αιγαίου. Αιτία, η άρνησή του το 2007 να χαιρετίσει την μανδηλοφορούσα σύζυγο του προέδρου της χώρας Χαϊρουνισά Γκιουλ.

Ο στρατηγός Κιβρίκογλου είναι επίσης νεότερος από τον νυν διοικητή της Γ' Στρατιάς στρατηγό Σαλντιράι Μπερκ (φωτο), ο οποίος ήταν ο ισχυρότερος υποψήφιος για τη θέση του διοικητή της Α' Στρατιάς. Η ανάμειξή ωστόσο του ονόματός του στην υπόθεση Εργκενέκον τον οδήγησε στη λιγότερη μάχιμη θέση του επικεφαλής της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και Δόγματος του Γενικού Επιτελείου.

φωτο1
φωτο2

Τα «μαγειρέματα» στην επετηρίδα δεν σταμάτησαν εδώ. Παλαιότερος στην επετηρίδα σε σχέση με τον νέο αρχηγό του Στρατού Ξηράς Ερντάλ Τζεϊλάνογλου (φωτο1) είναι ο στρατηγός Νετζντέτ Οζέλ (φωτο2), που ορίστηκε επικεφαλής της υποδεέστερης θεσμικά Χωροφυλακής (στην Τουρκία είναι στην πράξη στρατιωτικό σώμα, παρ’ όλο που ο νόμος δεν το ορίζει ως τέτοιο και τυπικά υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών).

Ο Τζεϊλάνογλου ήταν ο στρατηγός που το 1997 ως διοικητής της Σχολής Τεθωρακισμένων έβγαλε τα άρματα μάχης στους δρόμους της Άγκυρας, ως επίδειξη ισχύος έναντι της τότε κυβέρνησης του ισλαμιστή Νετζμετίν Ερμπακάν (φωτο), η οποία λίγους μήνες μετά οδηγήθηκε σε κατάρρευση.

Η τοποθέτηση ωστόσο του στρατηγού Τζεϊλάνογλου στην ηγεσία του Στρατού φαίνεται να είναι μία ενδιάμεση λύση και για τις δύο πλευρές, αφού θα παραμείνει μόνο για έναν χρόνο στη θέση αυτή, καθώς του χρόνου θα πρέπει να αποστρατευτεί. Με αυτόν το τρόπο ανοίγει ο δρόμος για να αναλάβει αρχηγός Στρατού ο στρατηγός Οζέλ της Χωροφυλακής, χωρίς ωστόσο μία τέτοια εξέλιξη να θεωρείται πλέον δεδομένη μετά τις φετινές ανατροπές. Αν συμβεί πάντως αυτό, τότε ο στρατηγός Οζέλ δεν αποκλείεται να αναδειχθεί και αρχηγός του Γενικού Επιτελείου μετά το 2013.

Παράπλευρη απώλεια στις φετινές κρίσεις των ανώτατων αξιωματικών ήταν ο μέχρι πρότινος αρχηγός της Χωροφυλακής, στρατηγός Αττίλα Ισίκ.(φωτο).

Ο στρατηγός Ισίκ προοριζόταν από την κυβέρνηση να αναλάβει αρχηγός Στρατού, προκαλώντας την αντίδραση των στρατηγών του κύκλου του απερχόμενου αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, στρατηγού Ιλκέρ Μπασμούγ (φωτο). Ο στρατηγός Ισίκ αναγκάστηκε τελικά να ζητήσει την αποστρατεία του, υπό το βάρος των πιέσεων που δέχθηκε προκειμένου να ανατραπούν οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης Ερντογάν.

Τέλος, «πάγωσαν» οι προαγωγές 11 στρατηγών, επειδή τα ονόματά τους εμπλέκονται στις δικαστικές έρευνες γύρω από τις συνωμοσίες κατά της ισλαμιστικής κυβέρνησης, γνωστότερες με τις κωδικές ονομασίες «Εργκένεκον» και «Βαριοπούλα».

Γ.Μ.