Απόβλητα τυρόγαλου έγιναν κέικ

Ανακάλυψη ερευνητών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που έφθασε μέχρι την Αμερική

Γιαννης Eλαφρος

Η λαϊκή παροιμία για εκείνον που «πιάνει σκουπίδια και τα κάνει χρυσάφι» ταιριάζει γάντι στους ερευνητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι οποίοι πήραν επικίνδυνα απόβλητα και τα μετέτρεψαν σε ένα ωφέλιμο τρόφιμο! Μα τρώγονται τα απόβλητα; Κι όμως, από τα απόβλητα τυρόγαλου και ύστερα από μια κατάλληλη χημική επεξεργασία προέκυψε ένα γευστικότατο και ιδιαίτερα δυναμωτικό κέικ! Πρόκειται για πρωτότυπη ελληνική έρευνα, που διεκδικεί ήδη ευρωπαϊκή πατέντα (μετά την ελληνική) και παρουσιάζεται στην «Κ».

Το τυρόγαλα ή ορός του γάλακτος είναι το κυριότερο υγρό απόβλητο των βιομηχανιών επεξεργασίας γάλακτος. Οι ποσότητες που απορρίπτονται είναι πολύ μεγάλες. Την τυροκομική περίοδο την άνοιξη, μόνο στο νομό Λαρίσης υπολογίζεται ότι «παράγονται» μερικές δεκάδες τόνοι την ημέρα! Αν και η νομοθεσία προβλέπει ότι το τυρόγαλα πρέπει να χορηγείται σε ζώα ή να διοχετεύεται σε ειδικές μονάδες επεξεργασίας (οι βιολογικοί καθαρισμοί αστικών λυμάτων δεν αντέχουν το υψηλό ρυπαντικό του φορτίο) αρκετές βιομηχανίες το ρίχνουν σε ποτάμια.

«Το τυρόγαλα αποτελεί σοβαρό ρύπο του περιβάλλοντος, ειδικά στις περιοχές με μεγάλη γαλακτοκομία», τονίζει στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Κουρέτας, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Βιοχημείας - Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. «Εχει πολύ υψηλές τιμές Βιοχημικά Απαιτούμενου Οξυγόνου (BOD), 40.000 - 70.000 ppm, καθώς και Χημικά Απαιτούμενου Οξυγόνου (COD), 50.000 - 80.000 ppm. Αυτό σημαίνει ότι σε όποιο ποτάμι πέσει, απαιτεί σχεδόν όλο το οξυγόνο, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν τα ψάρια και τα φυτά».

Ταυτόχρονα, όμως, ο ορός του γάλακτος είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες, με περιεκτικότητα 6-8 g/λίτρο. Μάλιστα, οι πρωτεΐνες του συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων με τη μεγαλύτερη βιολογική αξία στη Φύση και είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές στην αποκατάσταση του οργανισμού ύστερα από μεγάλη μυϊκή και νοητική κούραση, πολυτραυματισμούς κ.λπ.

«Με βάση όλα αυτά, θέσαμε ένα διπλό στόχο: να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα του απόβλητου τυρογάλακτος και να αποσπάσουμε τις εξαιρετικά χρήσιμα πρωτεΐνες του. Το 2006 η Νομαρχία Λάρισας μας ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης για τη διαχείριση του ρυπογόνου τυρογάλακτος στο νομό. Τελικά, ανακαλύψαμε μια διαδικασία επεξεργασίας από την οποία αφαιρούμε την πρωτεΐνη, η οποία μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί στη ζαχαροπλαστική, στις ζωοτροφές και στα συμπληρώματα διατροφής. Αυτό που απομένει από τη διαδικασία είναι απλό νερό, χωρίς ρυπαντικό φορτίο», σημειώνει ο κ. Κουρέτας.

Το πρώτο δημιούργημα αυτής της μεθόδου είναι ένα αρτοσκεύασμα, με εντυπωσιακές ιδιότητες σύμφωνα με τους ερευνητές. Πρόκειται για το κέικ αποκατάστασης Feed Back. Η πρωτεΐνη απομονώνεται στο εργοστάσιο «Πρωτεΐνες Κεντρικής Ελλάδος» στην Καρδίτσα και η παραγωγή γίνεται στη μονάδα Μύλοι Καπλανίδη στις Σέρρες. «Αποτελεί παγκόσμια καινοτομία από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τους Μύλους Καπλανίδη, αφού σε άλλες χώρες δεν έχουν αναπτυχθεί παρόμοιες μέθοδοι», υπογραμμίζει ο κ. Κουρέτας. Συνεργάτης Μεταφοράς Τεχνολογίας ήταν ο κ. Σωτήρης Ξύδης (Δίκτυο PRAXIS).

«Πρόκειται για ένα μικρό κέικ, βάρους 80 γραμμαρίων, το οποίο παρέχει όσες πρωτεΐνες δίνει ένα γεύμα», σημειώνει ο κ. Δημήτρης Τσιλιακούδης, διευθυντής των Μύλων Καπλανίδη. «Είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν το οποίο από τις αρχές Οκτώβρη θα βρίσκεται σε επιλεγμένα καταστήματα, σε αλυσίδες προϊόντων υγιεινής διατροφής, σε αθλητικά κέντρα, σε κέντρα αποκατάστασης, σε κυλικεία νοσοκομείων και σχολείων, σε προσιτή τιμή». Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η εκδήλωση ενδιαφέροντος από τον αμερικανικό στρατό, με διερεύνηση της δυνατότητας αγοράς όλης της ετήσιας παραγωγής. «Είναι μικρό σε μέγεθος και έχει μεγάλη θρεπτική δύναμη», τονίζει ο κ. Τσιλιακούδης.

Πηγή