Η πήλινη κούπα του Χριστού - Μούφα;

Η πήλινη κούπα με τη χαραγμένη επιγραφή «ΔΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ Ο ΓΟΙΣΤΑΙΣ» που ανέσυρε ο διάσημος γάλλος ειδικός στην υποβρύχια αρχαιολογία κ. Φρανκ Γκοντιό
CΗRΙSΤΟΡΗ GΕRΙGΚ/ FRΑΝCΚ GΟDDΙΟ/ ΗΙLΤΙ FΟUΝDΑΤΙΟΝ

Φέρει τις λέξεις «ΔΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ Ο ΓΟΙΣΤΑΙΣ» και βρέθηκε σε υποθαλάσσιες έρευνες του Φρανκ Γκοντιό στην Αλεξάνδρεια

Ενα εύρημα από τον βυθό εγείρει το ερώτημα αν η χαραγμένη επάνω του επιγραφή είναι η πρώτη γνωστή αναφορά στο όνομα του Ιησού

ΜΑΔΡΙΤΗ

Είναι η πρώτη γνωστή αναφορά στο όνομα του Ιησού Χριστού; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα ως αυτή τη στιγμή, όμως η πήλινη κούπα με τη χαραγμένη επιγραφή «ΔΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ Ο ΓΟΙΣΤΑΙΣ», η οποία βρέθηκε στον βυθό της Αλεξάνδρειας και σήμερα παρουσιάζεται στην έκθεση «Οι υποβρύχιοι θησαυροί της Αιγύπτου» στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ματαντέρο» της Μαδρίτης, συνιστά πρόκληση για ερμηνείες.

Η κούπα βρέθηκε από τον διάσημο γάλλο ειδικό στην υποβρύχια αρχαιολογία κ. Φρανκ Γκοντιό, ο οποίος διενεργεί τα τελευταία χρόνια υποθαλάσσιες έρευνες στον Μεγάλο Λιμένα της Αλεξάνδρειας. Η χρονολόγησή της αφήνει μεγάλο περιθώριο πιθανοτήτων αφού, όπως ανακοινώθηκε, τοποθετείται μεταξύ του τέλους του 2ου αιώνα π.Χ. και τις αρχές του 1ου αιώνα μ.Χ. Από την άλλη όμως, οι επιγραφολόγοι λένε ότι, ναι, θα μπορούσε να είναι η πρώτη χαραγμένη επιγραφή με το όνομα «Χρηστός».

Η φράση ερμηνεύεται ως «Ο Χριστός ο μάγος» ή «Ο μάγος από τον Χριστό» κατά τον γάλλο επιγραφολόγο, καθηγητή Αντρέ Μπερνάν, ενώ ο Γκοντιό λέει ότι «θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια αναφορά στον Ιησού Χριστό,ο οποίος μπορεί αρχικώς να θεωρούνταν από κάποιους ως ειδικός της λευκής μαγείας». Ο ίδιος, συνιδρυτής του Κέντρου Ναυτικής Αρχαιολογίας της Οξφόρδης, είναι ωστόσο ελάχιστα ειδικευμένος σε παρόμοια θέματα.

Σε τι θα χρησίμευε όμως αυτή η κούπα; Ο αιγυπτιολόγος κ. Ντέιβιντ Φαμπρ, μέλος του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας, θεωρεί ότι κάποιος «μάγος» θα μπορούσε να ασκεί διάφορες τελετές χρησιμοποιώντας την. Ο ίδιος εξάλλου αναφέρει ότι η κούπα παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με άλλες που απεικονίζονται σε δύο αιγυπτιακά πήλινα ειδώλια, τα οποία θεωρείται ότι παριστάνουν μαντική τελετουργία. «Οι τελετουργίες αυτές ήταν γνωστές από τη Μεσοποταμία,κατά πάσα πιθανότητα από την 3η χιλιετία π.Χ.Ο μάντης ερμήνευε τα σχήματα που έπαιρνε το λάδι μέσα σε μία κούπα με νερό καθοδηγούμενος ταυτόχρονα από κάποια εγχειρίδια. Στη συνέχεια έπεφτε σε ύπνωση κατά τη διάρκεια της οποίας “επικοινωνούσε” με θεότητες ή υπερφυσικά όντα προκειμένου να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικές με το μέλλον» λέει ο κ. Φαμπρ.

Είναι πιθανόν λοιπόν, όπως θεωρούν οι επιστήμονες, κάποιος μάγος να είχε χρησιμοποιήσει την επιγραφή στην κούπα για να νομιμοποιήσει τις υποτιθέμενες υπερφυσικές δυνάμεις του με την επίκληση του ονόματος του Χριστού.

Και αυτό διότι: «Είναι πολύ πιθανόνστην Αλεξάνδρεια της εποχής εκείνης να γνώριζαν την ύπαρξη του Ιησού και των συνδεδεμένων με αυτόν θαυμάτων» όπως θεωρεί ο Γκοντιό. Αλλοι ερευνητές εξάλλου καταθέτουν τις δικές τους απόψεις για την επιγραφή, η οποία είχε χαραχθεί σε πήλινο αγγείο με λεπτά τοιχώματα αφού πρώτα αυτό είχε ψηθεί. Ετσι ο κ. Μπερτ Σμιθ, καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας και Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προτείνει ότι η επιγραφή θα μπορούσε να μιλάει για την αφοσίωση κάποιου στον «Χρηστό», ο οποίος μάλιστα θα μπορούσε να ανήκει σε θρησκευτική ένωση που θα ονομαζόταν «Ο ΓΟΙΣΤΑΙΣ». Ο κ. Κλάους Χάλοφ εξάλλου, διευθυντής του Ινστιτούτου Ελληνικών Επιγραφών στην Ακαδημία του Βραδεμβούργου στο Βερολίνο, προσθέτει ότι αν η ερμηνεία του Σμιθ αποδειχθεί αληθής, τότε η ονομασία αυτή θα μπορούσε να έχει παράλληλά της σε διάφορες θρησκευτικές ομάδες που λάτρευαν ελληνικές και αιγυπτιακές θεότητες.

«Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι στην Αλεξάνδρειαπαγανισμός,ιουδαϊσμός και χριστιανισμός συνυπήρξαν για μακρό διάστημα.Ολες αυτές οι μορφές της θρησκείας ανέπτυξαν μαγικές πρακτικές που σαγήνευσαν τόσο τους απλούς ανθρώπους όσο και εκείνους των ανώτερων τάξεων» καταλήγει ο κ. Φαμπρ.

Πηγή:Το Βήμα