Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Η Τουρκία στη Λιβύη: Επιστροφή από την Υψηλή Πύλη

του Jean-Paul Mari Le Nouvel Observateur
Όπως στις παλιές καλές ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ...
Η Πλατεία της Τρίπολης, όπου εισέβαλαν τουρκικές και λιβυκές σημαίες,
με το πορτρέτο του Ρετζέπ Ερντογάν στους τοίχους του κάστρου
Θυμάμαι τη παλιά «Πράσινη Πλατεία» του Καντάφι, που έγινε τώρα Πλατεία των Μαρτύρων, μια ημέρα Παρασκευή, γεμάτη με πλήθος σε προσευχή. Ζέστη της κόλασης, άνδρες πεσμένοι στο έδαφος ή με τις παλάμες των χεριών γυρισμένες προς το πρόσωπο, ένα ένθερμο κήρυγμα υπό τη συνεχή λιτανεία
των «Αλλάχ Ακμπάρ» επαναλαμβανόμενη από εκατοντάδες στήθια. Απλή προσευχή σε μια απελευθερωμένη χώρα; Όχι μόνο.


Εκστρατεία μάρκετινγκ.
Μεταξύ των πιστών, με κάλτσες και αυτός, αλλά με σκούρο κοστούμι και προστατευόμενος από μια ομπρέλα, ένας διάσημος επισκέπτης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Πρωθυπουργός της Τουρκίας.
Η άφιξή του ήταν προσεκτικά προετοιμασμένη. Όλη η πλατεία ήταν καλυμμένη με τεράστια πορτρέτα του και σημαίες που έφεραν από την Κωνσταντινούπολη. Τούρκοι αστυνομικοί φρουρούσαν τα περίχωρα της εξέδρας και οι δημοσιογράφοι έμειναν μακριά με σεβασμό, όπως τους ζητήθηκε.
Λίγο πριν την άφιξή του σε μια τεράστια σκοτεινή λιμουζίνα που περιβάλλονταν από παρατρεχάμενους, σωματοφύλακες, διπλωμάτες, με μαύρο κοστούμι και γραβάτα, με πεντακάθαρα λευκά πουκάμισα, άνοιξαν μεγάλα πακέτα, έβγαλαν τις αφίσες του Ερντογάν και τις μοίρασαν στα παιδιά και στους περαστικούς, όπως γίνεται για μια εμπορική εκστρατεία.

Όταν τελείωσε η προσευχή, συνοδευόμενος από τον Μεγάλο Σεΐχη της Βεγγάζης , ο Τούρκος πρωθυπουργός ανέβηκε στη σκηνή μιας μεγάλης εξέδρας διακοσμημένη με τα εθνικά χρώματα της Λιβύης και της Τουρκίας. Και εκφώνησε έναν μεγάλο αδελφικό λόγο.

«Αδέλφια μου του Ισλάμ!»
Για την ιστορία, η Τουρκία έδειξε πολύ απρόθυμη κατά το χρόνο της επέμβασης του ΝΑΤΟ, υποδηλώνοντας ότι ήταν επείγον να περιμένουν ενώ οι αντάρτες ήταν έτοιμοι να συντριβούν στη Βεγγάζη. Η Άγκυρα δέχτηκε αργότερα να συμμετάσχει στη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, αλλά η συμμετοχή της περιορίστηκε εκεί. Η Γαλλία έχει ήδη ξοδέψει 370 εκατομμύρια ευρώ σε βόμβες και πυραύλους, για να σπάσει τις δυνάμεις του Καντάφι. Η Τουρκία, εκείνη προτίμησε να καταβάλει άμεσα 350 εκατομμύρια δολάρια στη νέα κυβέρνηση της Λιβύης για να πληρώσει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και να παράσχει τρόφιμα κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, ένα πολύ πιο ορατό και δημοφιλές μέτρο.
Και η ομιλία, σφυρήλατη με δυνατή φωνή, υιοθετεί τον ίδιο δρόμο:
- «Γεια στους μουσουλμάνους αδελφούς μου στη Λιβύη!» εκτοξεύει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
- «Ευχαριστούμε, κ. Ερντογάν, για τη βοήθειά σου, είσαι αδελφός μέσα στο Ισλάμ!» απαντά το πλήθος.
- «Δόξα στους γιούς του Μουχτάρ (ιστορικός Λίβυος αντάρτης που νίκησε την ιταλική κατοχική). Δόξα στους αδελφούς μου του Ισλάμ οι οποίοι μπόρεσαν και απελευθερώθηκαν!»
- «Είθε ο Θεός να προστατεύει τον Ερντογάν» φώναζε το πλήθος.

Και τα πάντα σε αυτό το στυλ. Ούτε μια λέξη για την δυτική βοήθεια, ούτε λέξη για το ΝΑΤΟ, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δύο φορές, μια άμεση νύξη για την ιστορική εξέγερση των Λίβυων κατά του... «ιταλικού εχθρού!». Η Ρώμη θα απολαύσει. Και το αποκορύφωμα, η εμφάνιση ενός δάσους από νεότατα διαφημιστικά πλαίσια που διακήρυτταν «Ευχαριστούμε το λαό της Τουρκίας, Ερντογάν».
Είχαμε πάρει το μήνυμα.

Το Χόλιγουντ, ο Άντονι Κουίν και ο Ομάρ αλ Μουχτάρ ...
Η επιχείρηση ανάκτησης ήταν τεράστια. Σε σύγκριση, οι χειραψίες του Νικολά Σαρκοζί κατά την επίσκεψή του εδώ εμφανίζονται ως χειρονομίες γεμάτες από ταπεινότητα! Στην ουσία, ο τουρκικός λόγος είναι απλός: «Απελευθερωθήκατε, είμαι ο επικεφαλής μιας ισχυρής χώρας, είμαστε μουσουλμάνοι, το μέλλον θα παιχτεί ανάμεσα μας και κανένα άλλο».
Είναι η επιστροφή από την «Υψηλή Πύλη», όπως στις παλιές καλές ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Εκείνο το βράδυ, η Λιβυκή τηλεόραση αναμετάδωσε την μεγάλη ταινία του Χόλιγουντ (το «Λιοντάρι της Ερήμου»), όπου οι γενναίοι Λίβυοι εμψυχωμένοι από τον Άντονι Κουίν ... εεε, όχι ... από τον αντάρτη Ομάρ αλ Μουχτάρ, εξοντώνουν τους κακούς Ιταλούς άπιστους στρατιώτες που κατείχαν αυτή τη γη του Ισλάμ.
Εν ολίγοις, από την ημέρα δεν έλλειψε η συνεπεία.

Jean-Paul Mari

Δεν υπάρχουν σχόλια: