Κυριακή 20 Αυγούστου 2023

Διαστημικά σκουπίδια, η Ινδία εντείνει τον αγώνα κατά του διαστημικού κινδύνου

Απειλή από τον ουρανό: Η Ινδία εντείνει τον αγώνα κατά ενός σημαντικού διαστημικού κινδύνου
 17 Αυγ, 2023
Τα φιλόδοξα διαστημικά σχέδια του Νέου Δελχί περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση του προβλήματος των πλωτών [επιπλεόντων] συντριμμιών, αμέτρητα κομμάτια των οποίων περιστρέφονται [βρίσκονται σε τροχιά] γύρω από τη Γη

Μια θεαματική επίδειξη ουράνιων πυροτεχνημάτων; Η βαρυσήμαντη άφιξη των εξωγήινων; Ή ήταν μια ταινία επιστημονικής φαντασίας σε εξέλιξη;
Αυτά τα ερωτήματα βάρυναν πολύ στο μυαλό πολλών καθώς ο νυχτερινός ουρανός της Μελβούρνης φωτίστηκε για σχεδόν ένα λεπτό τη νύχτα της 7ης Αυγούστου. Η φλόγα έτρεξε στον ουρανό πριν σπάσει σε φλεγόμενα θραύσματα. Μια ηχητική έκρηξη ταρακούνησε το έδαφος για μερικά δευτερόλεπτα, προκαλώντας πανικό στους κατοίκους. Μια μέρα αργότερα, η Αυστραλιανή Διαστημική Υπηρεσία επιβεβαίωσε ότι ήταν διαστημικά σκουπίδια, πιθανότατα «απομεινάρια» ενός γιγαντιαίου ρωσικού πυραύλου που είχε θέσει σε τροχιά έναν νέο δορυφόρο πλοήγησης.

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, ένα κυλινδρικό αντικείμενο ύψους έξι ποδιών, ίσως η δεξαμενή καυσίμου ενός ινδικού πυραύλου, είχε ξεβραστεί στην παραλία Green Head, 250 χιλιόμετρα βόρεια του Περθ της Αυστραλίας. Ο τεχνητός φωτισμός, η δυνατή έκρηξη και η μεγάλη δεξαμενή καυσίμων που βρέθηκε εκεί αναζωπύρωσαν ένα ερώτημα: Πώς να καθαρίσετε με ηλεκτρική σκούπα το νεκροταφείο στους βαθείς, σκοτεινούς ουρανούς για να προστατεύσετε περιουσιακά στοιχεία αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων;
Τέτοια περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν δορυφόρους που περιστρέφονται γύρω από τη Γη σε απόσταση 300 έως 36.000 χιλιομέτρων, για την υποστήριξη των τηλεπικοινωνιών, των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών, της μετεωρολογίας, της πολιτικής αεροπορίας, της τηλεϊατρικής, της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ακόμη και της κατασκοπείας (από στρατιωτικούς δορυφόρους που εκτοξεύονται χωρίς τυμπανοκρουσίες).

Διαστημικά σκουπίδια
Το διάστημα περιέχει εκατοντάδες νεκρούς δορυφόρους, εκατομμύρια θραύσματα παλαιών δορυφόρων και πυραύλων, ακόμη και νιφάδες βαφής. Ο καθένας κινείται στο διάστημα με απίστευτη ταχύτητα 10 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, με μια θανατηφόρα γροθιά ενός αντικειμένου 550 λιβρών. Η NASA εκτιμά ότι υπάρχουν περίπου 23.000 κομμάτια συντριμμιών μεγαλύτερα από μια μπάλα σόφτμπολ, μισό εκατομμύριο κομμάτια στο μέγεθος ενός μαρμάρου ή μέχρι ένα εκατοστό, 100 εκατομμύρια κομμάτια ενός χιλιοστού και μεγαλύτερα.
Παραδείγματα διαστημικών σκουπιδιών περιλαμβάνουν ένα γάντι που χάθηκε από τον Edward Higgins White κατά τη διάρκεια του πρώτου διαστημικού περιπάτου της Αμερικής, την κάμερα του Michael Collins που χάθηκε κοντά στο Gemini 10, μια θερμική κουβέρτα που χάθηκε κατά τη διάρκεια της STS-88, την πρώτη αποστολή διαστημικού λεωφορείου, σακούλες σκουπιδιών που πέταξαν οι κοσμοναύτες κατά τη διάρκεια της 15χρονης ζωής του Mir, ένα κλειδί και μια οδοντόβουρτσα.
Η Ινδοαμερικανίδα αστροναύτης Sunita Williams έχασε την κάμερά της [τη φωτογραφική της μηχανή ] κατά τη διάρκεια του διαστημικού περιπάτου της από το διαστημικό λεωφορείο το 2007 και η αστροναύτης Heidemarie Stefanyshyn-Piper έχασε μια τσάντα εργαλείων μεγέθους χαρτοφύλακα κατά τη διάρκεια του διαστημικού περιπάτου της το επόμενο έτος.
Και αν νομίζετε ότι η ταινία του Χόλιγουντ «Gravity», όπου ένα διαστημικό σκάφος χτυπιέται από ένα σύννεφο διαστημικών συντριμμιών (σκοτώνοντας τον χαρακτήρα του Τζορτζ Κλούνεϊ και παραλίγο να βλάψει τη Σάντρα Μπούλοκ) ήταν μυθοπλασία, τότε σκεφτείτε ότι το 1996, ένας γαλλικός δορυφόρος χτυπήθηκε και καταστράφηκε από έναν γαλλικό πύραυλο που είχε εκραγεί μια δεκαετία νωρίτερα. Ή ότι στις 10 Φεβρουαρίου 2009, ένα ανενεργό [αφανισμένο] ρωσικό διαστημόπλοιο συγκρούστηκε και κατέστρεψε ένα εμπορικό διαστημόπλοιο Iridium των ΗΠΑ. Η σύγκρουση πάνω από τη βόρεια Σιβηρία πρόσθεσε 2.300 κομμάτια μεγάλων ερειπίων και μεγαλύτερη ποσότητα μικρότερων σκουπιδιών στα υπάρχοντα διαστημικά σκουπίδια.

Φωτο--'Gravity' (2013) Σκηνοθεσία: Alfonso Cuarón © Warner Bros.

Η Κίνα δεν βοήθησε τα πράγματα όταν το 2007 χρησιμοποίησε έναν πύραυλο για να καταστρέψει έναν παλιό μετεωρολογικό δορυφόρο, δημιουργώντας 3.500 κομμάτια μεγάλων συντριμμιών. Το 2016, ένα μικροσκοπικό κομμάτι συντριμμιών άνοιξε μια τρύπα στον ηλιακό συλλέκτη του δορυφόρου παρατήρησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), Copernicus Sentinel 1A. Ακόμη και η ηλιακή συστοιχία του τηλεσκοπίου Hubble δείχνει εκατοντάδες μικροσκοπικές τρύπες που προκαλούνται από συντρίμμια [θραύσματα] μεγέθους σκόνης.
Ο κίνδυνος σύγκρουσης σκουπιδιών με δορυφόρους θα μπορούσε να αυξηθεί στο μέλλον, δήλωσε στο RT ο K R Sridhara Murthy, επίτιμος διευθυντής και πρώην αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Διαστημικού Δικαίου (IISL) με έδρα το Παρίσι και πρώην ανώτερος επιστήμονας του Ινδικού Οργανισμού Διαστημικής Έρευνας (ISRO).
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός ιδιωτικών εταιρειών - SpaceX, OneWeb, Amazon Kuiper, Guo Wang (Κίνα), Samsung (Κορέα) και Astrome Tech (Ινδία) σχεδιάζουν να προσθέσουν 75.000 δορυφόρους μέσα σε μια δεκαετία για να παρέχουν παγκόσμια δίκτυα επικοινωνίας (υπερταχείες υπηρεσίες διαδικτύου) και συστήματα αυτόματης αναγνώρισης (AIS) για την παρακολούθηση πλοίων (συμπεριλαμβανομένων εκείνων των πειρατών) μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων.
Αν και μικρότεροι από τους συμβατικούς δορυφόρους, θα γεμίσουν τη [θα συνωστιστούν στη] χαμηλή γήινη τροχιά (LEO), περίπου 400 χιλιόμετρα από το έδαφος, και θα πολλαπλασιάσουν τον αριθμό που υπάρχει ήδη σε αυτόν τον τομέα. "Περισσότερες εταιρείες συμμετέχουν στον αγώνα για να τοποθετήσουν τους δορυφόρους τους σε τροχιά, επειδή τα οικονομικά της εκτόξευσης δορυφόρων αλλάζουν δραστικά λόγω της μείωσης του κόστους τοποθέτησης ενός δορυφόρου σε τροχιά και της ανάπτυξης επαναχρησιμοποιήσιμων πυραύλων", πρόσθεσε ο Murthy.

Ανάγκη για αυτοπειθαρχία
Τα έθνη δεν αγνοούν [δεν έχουν παραμελήσει] τους κινδύνους των διαστημικών σκουπιδιών. Οι ΗΠΑ και η πρώην ΕΣΣΔ παρακολούθησαν αντικείμενα μεγέθους τεσσάρων ιντσών ή περισσότερο από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου χρησιμοποιώντας μια σειρά ραντάρ. Η NASA και το Δίκτυο Επιτήρησης του Διαστήματος (SSN) του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ έχουν καταγράψει περισσότερα από 27.000 κομμάτια συντριμμιών και παρακολουθούν την τροχιά κάθε κομματιού.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τα έθνη με φιλοδοξίες στο διάστημα, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, δημιουργούν εγκαταστάσεις για την παρακολούθηση της αυξανόμενης ποσότητας σκουπιδιών.
Η σημασία της παρακολούθησης μπορεί να εκτιμηθεί όταν ακόμη και το ταξίδι ενός πυραύλου στο διάστημα καθυστερεί μερικά λεπτά για να αποτρέψει τα συντρίμμια από το να προκαλέσουν καταστροφικές επιπτώσεις στις αποστολές, δήλωσε στο RT ο Δρ Mylswami Annadurai, ο «άνθρωπος της Σελήνης της Ινδίας» και πρώην διευθυντής του δορυφορικού κέντρου U R Rao του ISRO στο Μπανγκαλόρ. Είπε ότι το ISRO καθυστέρησε την εκτόξευση των πυραύλων του τρεις φορές για να αποφύγει ένα κομμάτι διαστημικών σκουπιδιών: μια καθυστέρηση ενός λεπτού στις εκρήξεις το 2011 και το 2016 και μια τρίλεπτη αναμονή το 2014.

Φωτο--Mylswamy Annadurai
Όλες οι διαστημικές υπηρεσίες συνειδητοποιούν την ανάγκη για αυτοπειθαρχία στο διάστημα και προσπαθούν να μην διαταράξουν τις λειτουργίες άλλων δορυφόρων όταν παροπλίζουν έναν παλιό και ανενεργό. [αδρανοποιημένο]. "Για παράδειγμα, εμείς (ISRO) καταρρίψαμε τον Megha-Tropiques (έναν δορυφόρο που σχεδιάστηκε από κοινού και εκτοξεύτηκε από το ISRO και το CNES της Γαλλίας [French Space Agency] το 2011 για να μελετήσει την τροπική ατμόσφαιρα στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής) πέρυσι με τη βοήθεια καυσίμων διαθέσιμων επί του σκάφους χωρίς να προκαλέσει ζημιά σε οποιονδήποτε άλλο δορυφόρο", δήλωσε ο Rao.
Τον περασμένο μήνα, Ινδοί επιστήμονες του διαστήματος μείωσαν το υψόμετρο του τελευταίου σταδίου του πυραύλου Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV) ως μέρος της πρωτοβουλίας τους να αποφύγουν τη δημιουργία περισσότερων διαστημικών σκουπιδιών. «Αν αφεθεί μόνο του σε κυκλική τροχιά 536 χιλιομέτρων, το στάδιο PSLV4 θα βρίσκεται σε τροχιά [θα περιφερόταν] γύρω από τη Γη για πάνω από 25 χρόνια. Καθώς ο αριθμός των δορυφόρων στο LEO (χαμηλή γήινη τροχιά) αυξάνεται και ο χώρος γύρω από αυτή την τροχιά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, η τροχιά του PSLV4 μειώθηκε στα 300 χιλιόμετρα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ISRO.
"Όλοι θέλουν να καθαρίσουν το διάστημα από τα συντρίμμια, αλλά πώς να το κάνουν είναι μια ερώτηση δισεκατομμυρίων δολαρίων", εξήγησε ο K Sivan, πρώην πρόεδρος του ISRO, στο RT. "Είμαστε μέρος της Διυπηρεσιακής Επιτροπής Συντονισμού Διαστημικών Σκουπιδιών (IADC). Αυτό το διεθνές κυβερνητικό φόρουμ συντονίζει τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των συντριμμιών μοιράζοντας έρευνα και προσδιορίζοντας επιλογές μετριασμού των συντριμμιών».
Όταν ο Sivan ήταν στο τιμόνι, το ISRO δημιούργησε ένα ραντάρ στο σταθμό Deep Space Network στα περίχωρα της Μπανγκαλόρ [Bengaluru] ως μέρος ενός έργου, που ονομάζεται «Nethra», για να παρακολουθεί σκουπίδια στο διάστημα και να μοιράζεται τα δεδομένα με άλλες διαστημικές υπηρεσίες. Νωρίτερα, το ISRO εγκατέστησε το ραντάρ παρακολούθησης πολλαπλών αντικειμένων στο Διαστημικό Κέντρο Satish Dhawan, Sriharikota, [σάτις ντεγουάν ασρις χαρικότα] το διαστημοδρόμιο της χώρας ακριβώς έξω από την ανατολική ακτή στην Οντίσα, για να παρακολουθήσει την τροχιά 10 κομματιών διαστημικών σκουπιδιών και να μοιραστεί τα δεδομένα με το IADC.

Φωτο--K. Sivan
Σύμφωνα με τον προκάτοχο του Sivan, Gopalan Madhavan Nair, οι επιλογές περιλαμβάνουν την πρόληψη νέων συντριμμιών, το σχεδιασμό δορυφόρων ώστε να αντέχουν την πρόσκρουση μικρών κομματιών και τη βελτίωση διαδικασιών όπως η χρήση τροχιών με λιγότερα σκουπίδια.
«Παλαιότερα, επιτρέπαμε στο τελευταίο στάδιο του πυραύλου PSLV, μαζί με κάποιο καύσιμο, να απομακρυνθεί μετά την εκτόξευση του δορυφόρου, αλλά τώρα βεβαιωνόμαστε ότι το καύσιμο (προωθητικό) έχει εξαντληθεί για να αποφευχθεί μια έκρηξη του τελευταίου σταδίου ή χρησιμοποιείται για να ωθήσει το τελευταίο στάδιο πιο κοντά στη Γη. Τελικά, το τελευταίο στάδιο θα παρασυρθεί πιο κάτω και θα καεί κατά την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα της Γης», είπε, αναφερόμενος στον πρόσφατο ελιγμό.

Προσπάθειες εκκαθάρισης
Το 2018, το Ινστιτούτο Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για τον Αφοπλισμό (UNDIR) πρότεινε τρεις κατευθυντήριες γραμμές δοκιμών A-SAT (αντι-δορυφορικές) για την πρόληψη των σκουπιδιών στο διάστημα. Ωστόσο, δεν έχει επιτευχθεί συναίνεση μεταξύ των διαστημικών εθνών σχετικά με τις πολιτικές.
Για να μετριάσει τους κινδύνους των τεράστιων ποσοτήτων σκουπιδιών στο διάστημα, η Ιαπωνική Διαστημική Υπηρεσία, JAXA, ξεκίνησε ένα έργο για την ανάπτυξη ενός εκτεταμένου διχτυού παρόμοιου με αυτό που χρησιμοποιούν οι ψαράδες, για να παγιδεύουν και να σέρνουν τα σκουπίδια. Πολλές ιδιωτικές εταιρείες εργάζονται σε παρόμοιες μεθόδους για να απομακρύνουν τα σκουπίδια μέσω επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να τους φέρουν εκατομμύρια δολάρια.
Η ESA συνεργάστηκε με μια κοινοπραξία με επικεφαλής τη σουηδική start-up, ClearSpace, για να αφαιρέσει όλους τους δορυφόρους που ανήκουν στην ESA και είναι ανενεργοί στο LEO. Η αποστολή τους, ClearSpace1, θα εκτοξευθεί το 2025 για να συλλάβει μια αριστερή τροχιά άνω σταδίου 100 κιλών μετά τη δεύτερη πτήση του εκτοξευτή Vega της ESA το 2013. Κατά τη διάρκεια των αποστολών παρακολούθησης, η ESA θα επιχειρήσει συλλήψεις πολλαπλών αντικειμένων.
Άλλες διαστημικές υπηρεσίες και ιδιωτικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους, η καθεμία με μοναδικές τεχνικές για τη μείωση των σκουπιδιών στο διάστημα έως το 2050. Οι επιστήμονες του διαστήματος, ωστόσο, πιστεύουν ότι πρέπει επίσης να αναπτυχθούν νέες μέθοδοι δορυφορικής παρατήρησης για την πρόβλεψη της τροχιάς των δορυφόρων και των συντριμμιών σε τροχιά για την αποφυγή συγκρούσεων.
-------------------
πηγή  RT  17-8-23
Από τον B R Srikanth, έναν βετεράνο δημοσιογράφο με έδρα το Μπανγκαλόρ που κάνει ρεπορτάζ για το διάστημα και την άμυνα

Δεν υπάρχουν σχόλια: