Αναρχισμός και Θράκη

Ν. Λυγερός

Αν δεν εξετάσουμε την περίπτωση της Ουκρανίας εναντίον του κομμουνισμού και τη περίπτωση της Ισπανίας εναντίον της χούντας, δεν μπορούμε να διανοηθούμε ένα πλαίσιο αναρχισμού που να αφορά τη Θράκη. Έχουμε την εντύπωση ότι οι πατριώτες δεν μπορούν παρά να είναι εθνικόφρονες.

Στην πραγματικότητα, η ιστορία μάς διδάσκει ότι ο αναρχισμός εμπεριέχει φυσιολογικά στοιχεία πατριωτισμού. Η δυσκολία μας προέρχεται από την ταύτιση των εννοιών της πατρίδας και του κράτους. Επιπλέον, έχουμε την εντύπωση στον ελληνικό χώρο ότι ο αναρχισμός είναι εναντίον της τάξης, η οποία είναι ένα τρομερό σφάλμα που δεν δίνει σημασία ούτε και στον κύκλο του αναρχισμού που σημαίνει Ordre, δηλαδή τάξη.

Πιο συγκεκριμένα, ο Joseph Proudhon γράφει ότι ο αναρχισμός είναι τάξη δίχως κράτος. Για το αρχικό πρόβλημα της ταύτισης αρκεί να θυμηθούμε ότι το κράτος είναι θεσμικό, ενώ η πατρίδα είναι ανθρώπινη, για να αντιληφθούμε ότι η διαφορά κάνει τη διαφορά. Δίχως αυτά τα δομικά στοιχεία στο μυαλό μας, έχουμε την εντύπωση ότι μόνο οι ακροδεξιοί ασχολούνται πραγματικά με το πρόβλημα της Θράκης, το οποίο μετατρέπεται λανθασμένα σε εθνικιστικό θέμα.

Επιπλέον, θεωρούμε ότι αυτή η απασχόληση εμπεριέχει και ρατσιστικά στοιχεία εναντίον των Τούρκων. Για αυτούς τους λόγους πολλοί δεν ασχολούνται με τη Θράκη για να μην τους στιγματίσει η κοινωνία. Αυτό το επιχείρημα δεν είναι μόνο γελοίο, διότι, όπως λέγεται στη Γαλλία, το γελοίο δεν σκοτώνει, είναι τρομακτικό διότι αφήνουμε τη Θράκη να πεθαίνει λόγω πολιτικής αντίληψης.

Το θέμα της Θράκης πριν μετατραπεί σε θρακικό, αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα. Κι ο αναρχισμός ακόμα δεν μπορεί να παραμείνει αδιάφορος. Ο Mustapha Kemal είναι ένας γενοκτόνος για την ανθρωπότητα όπως ήταν ο Hitler και ο Stalin. Δεν υπάρχει καμιά ουσιαστική διαφορά και αυτό είναι που πρέπει να μας αφορά. Το να είναι Τούρκος, Γερμανός ή Ρώσος, δεν έχει σημασία. Το πρόβλημα είναι ο κεμαλισμός, ο ναζισμός κι ο σταλινισμός.

Στη Θράκη, δεν πρέπει να μας απασχολεί ο λαός, αλλά οι θεσμοί, διότι πάνω σε αυτούς βασίζεται η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας. Παραδείγματος χάριν ποιος είναι ο λόγος ύπαρξης ενός προξενείου στην Κομοτηνή, αφού μιλάμε για Έλληνες πολίτες. Οι Τουρκογενείς, οι Πομάκοι κι οι Τσιγγάνοι είναι όλοι Έλληνες πολίτες και πρέπει να τους προστατέψουμε με τον ίδιο τρόπο.

Το πλαίσιο δεν είναι ούτε θεσμικό, ούτε κομματικό, αλλά ανθρώπινο και μόνο. Δεν μπορεί, λοιπόν, ένας στοχαστής του αναρχισμού να μη νιώθει ότι το πρέπον είναι να υπερασπισθεί τη Θράκη. Κι αν φοβάται να τον θεωρήσουν ακροδεξιό για αυτό το λόγο, τότε είναι άξιος της μοίρας του και μόνο. Χρησιμοποιούμε αυτό το ακραίο παράδειγμα, για να αποδείξουμε ότι η θεωρία της κομματικής προσέγγισης με τις εθνικιστικές τάσεις, είναι εσφαλμένη. Αυτό αποδεικνύει το κριτήριο του Karl Popper.