3 Οκτωβρίου 2022
Η Μόσχα αλλάζει το σχέδιο παιχνιδιού του ΝΑΤΟ απορροφώντας εδάφη που χάθηκαν από το Κίεβο στη Ρωσική Ομοσπονδία, μετατοπίζοντας έτσι τον πόλεμο στο δικό της έδαφος.
Με τη διοχέτευση δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ σκόπευε να δημιουργήσει «δυναμική αλλαγής του παιχνιδιού» με στόχο να βγάλει τη Ρωσία εκτός ισορροπίας. Ωστόσο, με τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων στο Kherson, το Zaporozhye, το Donetsk και το Lugansk για την επανένταξη αυτών των περιοχών στη Ρωσική Ομοσπονδία, η Ρωσία έδωσε στο παιχνίδι μια εντελώς νέα δική της δυναμική.
Οι αρχαίοι Έλληνες μιλούσαν για το λήμμα ως μια λογική προϋπόθεση, ένα αυτονόητο θέμα. Αυτό ήταν σε αντίθεση με ένα δίλημμα ή μια "διπλή προϋπόθεση" (dilemma, or “dual premise”),όπου κάποιος βρισκόταν αντιμέτωπος με μια επιλογή είτε-είτε ( either/or proposition) Οι Ρωμαίοι ανέπτυξαν περαιτέρω αυτή τη φιλοσοφία (double premise) αναφερόμενοι στο argumentum cornutum, το "κερασφόρο επιχείρημα", κατά το οποίο ένα άτομο παλουκώνεται (χτυπιέται) από τη λογική του δεύτερου απαντώντας σε ένα επιχείρημα. Εκεί βρίσκονται οι αρχαίες ρίζες του σύγχρονου ιδιώματος "κέρατα του διλήμματος".
(Thus are the ancient roots of the modern idiom, “on the horns of a dilemma.”)Αυτός, για παράδειγμα, είναι ο απώτερος στόχος του πολέμου ελιγμών: να τοποθετήσει κανείς τις δικές του δυνάμεις με τέτοιο τρόπο ώστε ο εχθρός να μην έχει καμία καλή επιλογή - αν παρόλα αυτά χρειαστεί να απαντήσει σε μια επείγουσα απειλή, θα καταπλακωθεί από την άλλη απειλή.
Η ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, η οποία συνεχίζεται για περισσότερους από επτά μήνες, έχει δώσει πολλά παραδείγματα στα οποία οι ένοπλες δυνάμεις και των δύο πλευρών αντιμετώπισαν καταστάσεις που τις ανάγκασαν να αλλάξουν την προτιμώμενη τακτική τους. Η ρωσική εκτροπή προς το Κίεβο κατά την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης εμπόδισε τους Ουκρανούς να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στην ανατολική Ουκρανία, ενώ η πρόσφατα ολοκληρωθείσα ουκρανική αντεπίθεση κοντά στο Χάρκοβο ανάγκασε τη Ρωσία να αποχωρήσει εσπευσμένα από σημαντικό τμήμα του προηγουμένως κατεχόμενου ουκρανικού εδάφους.
Και στα δύο παραδείγματα, παρουσιάστηκε ένα λήμμα σε μια σελίδα, ένα μόνο πρόβλημα για να απαντηθεί. Όμως καμία πλευρά δεν μπόρεσε να οδηγήσει τον αντίπαλο "στα κέρατα ενός διλήμματος" και να εξαναγκάσει σε μια αντίδραση που θα οδηγούσε σε άμεσο παλουκώσιμο, ανεξάρτητα από την επιλογή που επιλέχθηκε. Ο λόγος είναι απλός: πολύ σπάνια οι ικανοί στρατιωτικοί διοικητές επιτρέπουν στον εαυτό τους να βρεθούν αντιμέτωποι με ένα στρατιωτικό πρόβλημα για το οποίο δεν υπάρχει βιώσιμη απάντηση. Ο πόλεμος, όπως φαίνεται, είναι σκληρή δουλειά και τα διλήμματα δεν πέφτουν από τα δέντρα.
Ή μήπως ναι; Από τότε που ο Μπόρις Τζόνσον πέταξε στο Κίεβο τον περασμένο Απρίλιο για να πείσει τον Ουκρανό Πρόεδρο Βλαντιμίρ Ζελένσκι να αποσυρθεί από τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία, το ΝΑΤΟ ξεκίνησε ένα πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί στην παροχή στην Ουκρανία δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σε στρατιωτικό εξοπλισμό και οικονομική στήριξη. Αυτό περιλαμβάνει επίσης τη μεταφορά σύγχρονων βαρέων όπλων και τη χρήση εγκαταστάσεων σε δυτικό έδαφος, όπου δεκάδες χιλιάδες ουκρανικά στρατεύματα μπορούν να εκπαιδευτούν και να οργανωθούν χωρίς το φόβο της ρωσικής επέμβασης.
Ο σκοπός πίσω από την εισροή όπλων στην Ουκρανία ήταν να μπορέσει το Κίεβο όχι μόνο να παρατείνει τη σύγκρουση, αλλά και να μπορέσει να διεξάγει επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις με στόχο την εκδίωξη της Ρωσίας από τις περιοχές που το Κίεβο και οι υποστηρικτές του θεωρούν κατεχόμενο ουκρανικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων του Ντονμπάς και της Κριμαίας.
Ο σκοπός πίσω από την εισροή όπλων στην Ουκρανία ήταν να μπορέσει το Κίεβο όχι μόνο να παρατείνει τη σύγκρουση, αλλά και να μπορέσει να διεξάγει επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις με στόχο την εκδίωξη της Ρωσίας από τις περιοχές που το Κίεβο και οι υποστηρικτές του θεωρούν κατεχόμενο ουκρανικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων του Ντονμπάς και της Κριμαίας.
Η αντεπίθεση στο Χάρκοβο στις αρχές Σεπτεμβρίου υπογράμμισε τις σοβαρές συνέπειες των ενεργειών του ΝΑΤΟ.
Παρόλο που, δεδομένων των μαζικών απωλειών σε ανθρώπινες ζωές και υλικό που υπέστησαν οι επιτιθέμενες ουκρανικές δυνάμεις, η νίκη στο Χάρκοβο έχει τον χαρακτήρα μιας πύρρειου νίκης, ήταν ωστόσο μια ουκρανική νίκη - και μια νίκη που ανάγκασε τη Ρωσία να αποσυρθεί.
Με τη μετατροπή του ουκρανικού στρατού σε στρατό του ΝΑΤΟ με ουκρανική επάνδρωση, η συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ είχε ουσιαστικά αντιστρέψει το παιχνίδι από μια απλή στρατιωτική επιχείρηση "Ρωσία εναντίον Ουκρανίας" σε μια "Ρωσία εναντίον της συλλογικής Δύσης", όπου οι στρατιωτικοί πόροι που αρχικά είχε παράσχει η Μόσχα για τη μάχη δεν επαρκούσαν πλέον.
Κέρδος για την Ουκρανία/το ΝΑΤΟ.
Η Ρωσία, ωστόσο, δεν άφησε απλώς να την παρασύρει η "πρωτοποριακή δυναμική" του ΝΑΤΟ. Ως απάντηση στη νέα πραγματικότητα στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε όχι απλώς να αυξήσει το ποσό σε αυτό το νέο παιχνίδι που καθοδηγείται από το ΝΑΤΟ, αλλά να αλλάξει εντελώς το σχέδιο του παιχνιδιού. Όχι μόνο διέταξε τη μερική κινητοποίηση περίπου 300.000 εφέδρων για να ενισχύσουν τα στρατεύματα που βρίσκονται σε εξέλιξη στη στρατιωτική επιχείρηση. Ο Πούτιν ενέκρινε επίσης δημοψηφίσματα στις τέσσερις περιοχές όπου οι ρωσικές δυνάμεις μάχονται σήμερα - Χερσώνα και Ζαπορόζιε, καθώς και στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, οι οποίες είναι ντε φάκτο ανεξάρτητες από το 2014. Σε αυτά τα δημοψηφίσματα, οι πολίτες αυτών των τεσσάρων εδαφών έλαβαν μια απλή ερώτηση: Θέλετε να γίνετε μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ναι ή όχι
Τα δημοψηφίσματα διήρκεσαν πέντε ημέρες και στο τέλος τα αποτελέσματα ήταν σαφή (αδιαμφισβήτητα) και στις τέσσερις περιοχές - οι συμμετέχοντες στα δημοψηφίσματα ψήφισαν με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της επανένταξης στη Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία έγινε λίγο αργότερα. Τα εδάφη της πρώην Ουκρανίας έγιναν και πάλι εδάφη της Μητέρας Ρωσίας.
Η Ρωσία δεν άλλαξε έτσι μόνο τους κανόνες του παιχνιδιού - άλλαξε το ίδιο το παιχνίδι. Αντί οι ουκρανικές δυνάμεις να πολεμούν τις ρωσικές δυνάμεις στο έδαφος της Ουκρανίας, στο εξής κάθε μελλοντική μάχη της Ουκρανίας κατά των ρωσικών δυνάμεων θα αποτελεί επίθεση στην ίδια τη ρωσική ενδοχώρα.
Πού αφήνει αυτό το ΝΑΤΟ; Η ηγεσία της Συμμαχίας έχει καταστήσει σαφές από την πρώτη ημέρα ότι δεν επιδιώκει την άμεση σύγκρουση με τη Ρωσία, ενώ τα επιμέρους μέλη έχουν διοχετεύσει υλικό αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία και έχουν παράσχει ζωτικής σημασίας υλικοτεχνική και πληροφοριακή υποστήριξη. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες έχουν επανειλημμένα και εμφατικά δηλώσει ότι δεν επιθυμούν να προχωρήσουν σε άμεσο πόλεμο με τη Ρωσία και έχουν καταστήσει σαφές ότι θα προτιμούσαν να δουν την Ουκρανία ως de facto πληρεξούσιο του ΝΑΤΟ στην αντίσταση κατά της Ρωσίας.Στηρίζοντας την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ τα έχει δώσει όλα, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, σε βαθμό που ορισμένα από τα μέλη του, έχοντας απογυμνώσει τους δικούς τους στρατούς από εξοπλισμό και υλικό, απλά δεν έχουν τίποτα άλλο να δώσουν. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές πολιτικές και οικονομικές ελίτ εξακολουθούν να εκφράζουν ισχυρή υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Ωστόσο, η υποστήριξη αυτή βασιζόταν στη θεμελιώδη υπόθεση ότι, παρέχοντας αυτή τη μαζική υποστήριξη στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ δεν θα εμπλεκόταν άμεσα σε μια σύγκρουση με τη Μόσχα. Αλλά η Ρωσία έχει αλλάξει το σχέδιο του παιχνιδιού, μετατοπίζοντας το πεδίο της μάχης από το ουκρανικό έδαφος στο δικό της έδαφος, όπου τώρα υπερασπίζεται το δικό της έδαφος.Το ΝΑΤΟ, τόσο αφοσιωμένο στην Ουκρανία, βρίσκεται τώρα "στα κέρατα ενός διλήμματος" - αν συνεχίσει να παρέχει μαζική υλική και οικονομική υποστήριξη στην Ουκρανία, ουσιαστικά γίνεται μέρος της σύγκρουσης, κάτι που κανείς στη συμμαχία δεν επιθυμεί.Ωστόσο, αν το ΝΑΤΟ αποσυρθεί από την υποστήριξη της Ουκρανίας, οι διάφοροι δυτικοί πολιτικοί ηγέτες και θεσμοί που έχουν καταστήσει την υποστήριξη του Κιέβου ιερή υποχρέωση θα θεωρηθεί ότι αθετούν τον λόγο τους.
Ο τρόπος με τον οποίο θα κινηθεί το ΝΑΤΟ μένει να φανεί, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι δεν θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία με οποιοδήποτε τίμημα. Η χλιαρή ομιλία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος καταδίκασε τη Ρωσία για τα δημοψηφίσματα, ενώ δεν έδειξε ενθουσιασμό για την "επιταχυνόμενη αίτηση" της Ουκρανίας για ένταξη στη Συμμαχία, είναι ενδεικτική μιας όχι πραγματικά σταθερής στάσης υποστήριξης του Κιέβου.
Ο ρόλος του ΝΑΤΟ αποδυναμώνεται τώρα και από τις συνέπειες της ρωσικής κινητοποίησης και των δημοψηφισμάτων. Σε λίγα χρόνια, όταν τελικά θα γραφτεί η ιστορία της σύγκρουσης, η απόφαση του προέδρου Πούτιν να κινητοποιήσει ταυτόχρονα τα ρωσικά αποθέματα και να ενσωματώσει ταυτόχρονα τα εδάφη της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα στη σύγχρονη ιστορία για το πώς μπορεί να οδηγηθεί ένας αντίπαλος "στα κέρατα ενός διλήμματος". Η ουσιαστική εξουδετέρωση του ΝΑΤΟ μέσω αυτής της ενέργειας θα θεωρηθεί πιθανότατα ως σημείο καμπής σε αυτή τη σύγκρουση, η οποία σφράγισε τη μοίρα της Ουκρανίας ενόψει μιας αναπόφευκτης ρωσικής νίκης.
--------
Ο τρόπος με τον οποίο θα κινηθεί το ΝΑΤΟ μένει να φανεί, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι δεν θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία με οποιοδήποτε τίμημα. Η χλιαρή ομιλία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος καταδίκασε τη Ρωσία για τα δημοψηφίσματα, ενώ δεν έδειξε ενθουσιασμό για την "επιταχυνόμενη αίτηση" της Ουκρανίας για ένταξη στη Συμμαχία, είναι ενδεικτική μιας όχι πραγματικά σταθερής στάσης υποστήριξης του Κιέβου.
Ο ρόλος του ΝΑΤΟ αποδυναμώνεται τώρα και από τις συνέπειες της ρωσικής κινητοποίησης και των δημοψηφισμάτων. Σε λίγα χρόνια, όταν τελικά θα γραφτεί η ιστορία της σύγκρουσης, η απόφαση του προέδρου Πούτιν να κινητοποιήσει ταυτόχρονα τα ρωσικά αποθέματα και να ενσωματώσει ταυτόχρονα τα εδάφη της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα στη σύγχρονη ιστορία για το πώς μπορεί να οδηγηθεί ένας αντίπαλος "στα κέρατα ενός διλήμματος". Η ουσιαστική εξουδετέρωση του ΝΑΤΟ μέσω αυτής της ενέργειας θα θεωρηθεί πιθανότατα ως σημείο καμπής σε αυτή τη σύγκρουση, η οποία σφράγισε τη μοίρα της Ουκρανίας ενόψει μιας αναπόφευκτης ρωσικής νίκης.
--------
Ο Σκοτ Ρίτερ είναι πρώην αξιωματικός πληροφοριών του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ. Υπηρέτησε στη Σοβιετική Ένωση ως επιθεωρητής στην εφαρμογή της συνθήκης INF, στο επιτελείο του στρατηγού Schwarzkopf κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου και ως επιθεωρητής όπλων του ΟΗΕ από το 1991 έως το 1998. Μπορείτε να τον ακολουθήσετε στο Telegram .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου