Ο π. Αρχηγός ΓΕΣ Νικόλαος Ντούβας φωτίζει για πρώτη φορά την άγνωστη δράση του Βασίλη Μανουρά και του Γιώργου Χρονιάρη στην ιστορική Μάχη του Αεροδρομίου της Λευκωσίας. Πως αντέδρασε ο Μανουράς όταν του ζητήθηκε να παραδώσει το αεροδρόμιο... Ποια είναι η γνωστή – άγνωστη δράση του Γιώργη Χρονιάρη στις ειδικές αποστολές κατά των Τούρκων... Τι πιστεύει για τους Ανωγειανούς και ποια η εκτίμηση του για τα γεγονότα της Κύπρου.Για πρώτη φορά μετά 32 χρόνια και έναν ακριβώς μήνα μετά την παράδοση των καθηκόντων του, αποδεσμευμένος πλέον από το στρατιωτικό απόρρητο, ο μέχρι πρότινος Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Νικόλαος Ντούβας, λύνει τη σιωπή του και ξεδιπλώνει, με αποκλειστική συνέντευξη του στην «ΑΝΩΓΗ», άγνωστες σελίδες της αντίστασης των 300 Καταδρομέων που έφυγαν από το Μάλεμε για να πολεμήσουν τους Τούρκους στην Κύπρο το 1974. Ο στρατηγός, με τη συμπλήρωση εφέτος τον Ιούλιο 32 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, αποκαλύπτει την άγνωστη δράση δυο Ανωγειανών μαχητών, του στρατηγού σήμερα και ταγματάρχη το ΄74 Βασίλειου Μανουρά και του αείμνηστου Καταδρομέα Γιώργου Χρονιάρη. Ο Νικόλαος Ντούβας, υπολοχαγός το ΄74 στην Κύπρο, τονίζει ότι ο ιθύνων νους για να μην πέσει το αεροδρόμιο της Λευκωσίας στα χέρια των Τούρκων ήταν ο Βασίλειος Μανουράς. Περιγράφει μάλιστα με γλαφυρό τρόπο τη στιγμή που ζητήθηκε από τον Ανωγειανό αξιωματικό, να παραδώσει το αεροδρόμιο στα χέρια των ΟΗΕδων, μετά την εντολή του πρέσβη Λαγάκου, μεταφέροντας τη χαρακτηριστική απάντηση του: «Ποιος Λαγάκος, ταγματάρχης Μανουράς εδώ»...
Χαρακτηρίζει τον Στρατηγό σήμερα, Μανουρά ως ένα αξιωματικό με σπάνιο ήθος και ικανότητες. Συγκινείται ωστόσο όταν μιλάει για την δράση του άλλου Ανωγειανού μαχητή της Κύπρου, του Καταδρομέα Γιώργου Χρονιάρη, που όπως καταθέτει στην μαρτυρία του ήταν από τους πρωταγωνιστές της μάχης του αεροδρομίου. Τονίζει μάλιστα το ρόλο του στην διάρκεια των επιχειρήσεων, χωρίς όμως να θέλει να επεκταθεί αφού όπως σημειώνει με νόημα «δεν χρειάζεται να τα λέμε όλα...», δίνοντας ταυτόχρονα την ευχή να «βγάζει η πατρίδα άντρες σαν τον Γιώργη τον Χρονιάρη».
Επικροτεί μάλιστα την πρωτοβουλία που προτίθεται να αναλάβει η «ΑΝΩΓΗ», για την ανέγερση ενός συμβολικού μνημείου αφιερωμένο στους Ανωγειανούς μαχητές της Κύπρου και βέβαια σε όλους τους Κρήτες ήρωες που πολέμησαν τον «Αττίλα» το 1974, σημειώνοντας ότι «η ιστορία γράφεται από αγνά παιδιά, γράφεται με Χρονιάρηδες, με Μαρήδες, με Καβροχωριανούς, με Μανουράδες, με Φθενούς, με Οικονομάκηδες, με Πρινιανάκηδες, με Τούληδες, με Γιαννακάκηδες, με Τσιλιβακάκηδες, με Μπικάκηδες, με K αλλέργηδες, με Γρύλλους και όλους όσοι αγωνίστηκαν ή θυσιάστηκαν κατά την τουρκική εισβολή». Ο Νικόλαος Ντούβας, ο μοναδικός αξιωματικός με πολεμική πείρα και μάλιστα απέναντι στους Τούρκους, που πέρασε από τη θέση του αρχηγού ΓΕΣ, δείχνοντας το θαυμασμό του και την εκτίμηση του για τους Ανωγειανούς, τονίζει ότι η λεβεντιά τους και η παλικαριά τους, επηρέασε τη φιλοσοφία του ως στρατιωτικού και ως αρχηγού ΓΕΣ στη συνέχεια. Αποκαλύπτει μάλιστα, ότι η Μοίρα στο Μάλεμε επαναλειτούργησε με δική του πρωτοβουλία, προσθέτοντας με συγκίνηση, «ότι δεν μπορώ να φανταστώ δυνάμεις καταδρομών χωρίς Ανωγειανούς και Σφακιανούς». Ο π. Αρχηγός ΓΕΣ κρίνοντας μετά 32 χρόνια τα δραματικά γεγονότα της Κύπρου υπογραμμίζει με νόημα, ότι εάν τότε υπήρχε πολιτική και στρατιωτική διοίκηση, οι Τούρκοι θα έπαιρναν ένα γερό μάθημα «και δεν θα σήκωναν κεφάλι για τα επόμενα πενήντα χρόνια»...
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Κύριε Ντούβα, περιγράψτε μας τη μέρα εκείνη, πριν από 32 χρόνια που λάβατε την διαταγή να φύγετε για την Κύπρο, από την Α΄ Μοίρα Καταδρομών στα Χανιά, λίγες ώρες μετά την απόβαση των Τούρκων στην Κύπρο, το ΄74.
« Δυο – τρεις μέρες πριν από το Πραξικόπημα στην Κύπρο, όλη η μονάδα βρέθηκε στην περιοχή του Τυμπακίου για να κάνουμε άλματα συντηρήσεως. Μετά το πρώτο άλμα, κι ενώ θα έπρεπε να μεταφερθούμε ξανά στο αεροδρόμιο, μπήκαμε στα αυτοκίνητα και πήγαμε στον Καρτερό έξω από το Ηράκλειο, σ΄ ένα στρατόπεδο δικό μας. Είχαμε ένα λόχο εκεί και εκεί μάθαμε για το Πραξικόπημα που είχε γίνει στην Κύπρο. Επικεφαλής αυτών που ήρθαν να μας κάνουν συντήρηση ήταν ο αείμνηστος Ευάγγελος Φλωράκης, πρώην αρχηγός ΓΕΕΦ, που σκοτώθηκε από πτώση ελικοπτέρου στην Κύπρο. Έτσι τα μαζέψαμε και γυρίσαμε στην μοίρα. Η πληροφόρηση που είχαμε ήταν μηδενική. Θα πρέπει να ομολογήσω, επειδή είστε και Ανωγειανός, ότι αξιωματικός του Γ΄ Γραφείου για κείνη την περίοδο ήταν ο ταγματάρχης Βασίλειος Μανουράς. Όταν οι Τούρκοι δημοσίευσαν τον πρώτο χάρτη με τα πετρέλαια, το Νοέμβριο του 1973, άρχισε μια εντατική προσπάθεια εκπαιδεύσεως της Μοίρας. Είχαμε ξεπεράσει τα όρια μας. Μπορώ να πω ότι τέτοια προετοιμασία μονάδας δεν πρέπει να ξανάγινε στον ελληνικό στρατό και επειδή είχα την τύχη για 21 μήνες να είμαι αρχηγός του ΓΕΣ, εκείνη η περίοδος ήταν που με σημάδεψε. Κάνουμε λοιπόν μια προετοιμασία μηνών η οποία ήταν εντατικότατη και φτάνουμε στις 21 Ιουλίου το πρωί. Ήμουν υπηρεσία και χτυπάει το τηλέφωνο, ως υπασπιστής του διοικητού το σήκωσα, ήταν ο διευθυντής ειδικών δυνάμεων. Μου είπε να επικοινωνήσει μαζί του ο διοικητής μου. Με βάση τα σχέδια η δική μας μονάδα έπρεπε να μοιραστεί στην Κω και την Ρόδο. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε μια διαδικασία στις 21 το πρωί...Κείνη την περίοδο ήμουνα διοικητής του λόχου υποστήριξης και διευθυντής του Α΄ Γραφείου, με το βαθμό του υπολοχαγού. Το απόγευμα κατά τις 5 μας φώναξε ο διοικητής μας, ταγματάρχης, Γεώργιος Παπαμελετίου, στο γραφείο του και είπε ότι δεν θα πάμε στα νησιά Ρόδο και Κω, αλλά πρέπει να ετοιμαστούμε το δυνατό συντομότερο, να πάρουμε το μικρότερο δυνατό φόρτο, θυμάμαι χαρακτηριστικά τη φράση «πυρομαχικά και νερό» και θα πηγαίναμε στην Κύπρο. Αρχίσαμε την προετοιμασία στην πλατεία του στρατοπέδου, στο ιστορικό Μάλεμε και γύρω στις 8 με 9 το βράδυ, με πούλμαν και φορτηγά ξεκινήσαμε για το αεροδρόμιο της Σούδας. Θα πρέπει να πω, ότι ίσως η νιότη μας, ίσως το προσκλητήριο της πατρίδας, το δέχτηκαν όλοι με ενθουσιασμό. Κι όταν λέω όλοι εννοώ από τον διοικητή μέχρι το νεότερο φαντάρο. Κανείς δεν λιποψύχησε, κανένας δεν εξέφρασε αμφιβολίες, άρχισε μια πυρετώδης προετοιμασία και φτάσαμε στο αεροδρόμιο της Σούδας. Κατά τις 9 ώρα αρχίσαμε να μπαίνουμε στα αεροπλάνα και ένα - ένα ξεκινούσε, χωρίς να ξέρουμε που πάμε, χωρίς να γίνει ανάλυση πάνω σε χάρτη. Δεν είχαμε στοιχεία όλα έγιναν στο γόνατο. Έτσι λοιπόν νύχτα 21 προς 22 Ιουλίου άρχισαν τα αεροπλάνα να φτάνουν σταδιακά στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Δεν θα μιλήσω για την πτήση, γιατί έχουν γραφτεί βιβλία ολόκληρα. Θέλω να πιστεύω και δεν νομίζω ότι άλλοι άνθρωποι έζησαν αυτό το μεγαλείο, δηλαδή μέσα σε αεροσκάφη, που πολύς κόσμος τα είχε ως αναξιόπιστα εμείς με κέφι πηγαίναμε στη μάχη...»
«Στο καλό κοπέλια, καλό βόλι»...
Ποιο ήταν το κλίμα στη διαδρομή από το Mάλεμε στη Σούδα;
«Όπως ξέρετε ήταν περίοδος εφταετίας, η Κρήτη σε συντριπτικό ποσοστό ήταν εναντίον, εν τούτοις εμείς ξεκινήσαμε από την Μοίρα, τραγουδώντας το πότε θα κάνει ξαστεριά και ο κόσμος μέσα στα Χανιά, καθώς διασχίζαμε την πόλη, μας αποχαιρετούσε, λέγοντας μας « στο καλό κοπέλια», «καλό βόλι» . Ήξεραν ότι πάμε σε αποστολή, αλλά δεν γνώριζαν ακριβώς... Όταν φτάσαμε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, η εκεί φρουρά δεν είχε ειδοποιηθεί από τους δικούς μας, κι αυτό ήταν λάθος, όλα τα αεροπλάνα άρχισαν να βάλλονταν. Αν θυμάμαι καλά ήμασταν στον 7ο ή στον 9ο σχηματισμό».
Θέλω να μας πείτε, φτάνοντας στη Λευκωσία τον Ιούλιο του 1974, η πρώτη εικόνα που αντικρίζετε ποια είναι;
«ΧΑΟΣ!!! Ανοργανωσιά, προχειρότητα, καμία μέριμνα. Στην τύχη όλα. Επιβιώσαμε γιατί ήμασταν μονάδα αγαπημένη, είχαμε καλή διοίκηση. Κυρίως όμως, αυτή η μονάδα είχε ένα φοβερό προνόμιο, δεν γινόταν προπαγάνδα, παρά μόνο δουλειά – δουλειά – δουλειά. Στην Κύπρο είχαμε ένα πλεονέκτημα. Δυο – τρεις αξιωματικοί γνωρίζουν την περιοχή...»
Ποια είναι η πρώτη μάχη που δίνετε;
«Αναλάβαμε την προστασία του αεροδρομίου». Η δύναμη πυρός των Τούρκων ήταν μεγαλύτερη από τη δική σας; « Όχι. Πιστεύω, ακόμα και σήμερα, ότι παρά τα λάθη που είχαν γίνει, ότι αν τότε εκείνο το πρωί βρισκόταν κάποιος που να μπορούσε να συντονίσει τα πράγματα, η Κύπρος θα γινόταν ο τάφος των Τούρκων και θα γινόταν αιτία, για πενήντα χρόνια να μην ξανασηκώσουν κεφάλι. Αλλά ήταν θέμα ηγεσίας...»
Στρατιωτικής και πολιτικής της εποχής....
« Η ηγεσία στις επιχειρήσεις δεν ξεχωρίζει αγαπητέ Γιάννη».
Εσείς που ζήσατε από κοντά την κυπριακή τραγωδία, μπορείτε να κάνετε λόγο για προδοσία;
« Θα ήταν μεγάλη κουβέντα να μιλήσω για προδοσία. Απλώς μου έχει μείνει μια πίκρα στο στόμα, διότι δεν βρέθηκαν άνθρωποι εκείνη τη στιγμή να σηκώσουν το ανάστημα τους. Ας ήταν και χουντικοί, ας ήταν και μακαριακοί...Έλειπε η ηγεσία».
«Σε χαρτόνι έγραψα τα ονόματα των νεκρών»...
Ποιος ήταν ο κωδικός της επιχείρησης;
« Ο κωδικός της επιχείρησης βγήκε μετά...Τον μάθαμε κατόπιν εορτής. Μετά Χριστόν βγήκαν πολλοί προφήτες. Θυμάμαι όμως, ότι δίπλα από το αεροπλάνο περνούσαν τροχιοδεικτικά πυρά, καθόταν δίπλα μου ένας στρατιώτης ο Νικόλαος Φουντουρουδάκης από την Ασή Γωνιά. Γυρίζει και μου λέει: «κυρ λοχαγέ, σφαίρες βλέπω δίπλα». «Όχι, βρε» του λέω, «όπως μαρσάρει το αεροπλάνο πετάει σπίθες. Φτάσαμε στο αεροδρόμιο προσγειωθήκαμε, χωρίς να ξέρει κανένας. Γνώση της Κύπρου είχαν δυο – τρεις αξιωματικοί που είχαν υπηρετήσει παλαιότερα, όπως ο Βασίλης ο Μανουράς. Φτάσαμε γύρω στις 2 με 3 τα ξημερώματα. Μας πήραν από κει και μας πήγαν σε ένα χώρο, χωρίς να ξέρουμε τι γίνεται. Κουρασμένοι, άυπνοι, λουφάξαμε κάτω από τα δέντρα και περιμέναμε διαταγές. Κατά τις 10 το πρωί, μας φώναξε ο διοικητής, μας είπε που βρισκόμαστε, τι κάνουμε και μας είπε ότι είχε πάει για ενημέρωση στο στρατηγείο. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τη φράση του, ότι το προγεφύρωμα των Τούρκων είχε πλάτος γύρω στο ενάμιση χιλιόμετρο κι ένα βάθος γύρω στα 600 μέτρα . Δεν ξέρω πως και γιατί, αλλά τη δική μας τη μονάδα την κρατήσανε για εφεδρεία, δεν την εμπλέξανε, στην πρώτη φάση... Ήμασταν η εφεδρεία του ΓΕΕΦ»..
Σας είχαν κρατήσει για τα δύσκολα;
«Πιθανόν. Κάτι σχεδίαζαν. Το μεσημέρι της 22 Ιουλίου, μας είπε τα μαντάτα στο προσκλητήριο ο διοικητής, ότι έλειπε το προσωπικό από ένα αεροσκάφος, 30 άτομα και επιπλέον ένα αεροσκάφος όπου επικεφαλής ήταν ο συχωρεμένος ο συμμαθητής μου ο Σταύρος ο Μπένος, υπολοχαγός, είχε δεχτεί ένα βλήμα απόφραξης από κάτω. Εκεί μέσα είχαν σκοτωθεί δυο φαντάροι, ο Οικονομάκης και ο Νόμπελης, κι είχε και εννιά τραυματίες οι οποίοι διακομίστηκαν στο νοσοκομείο. Έτσι λοιπόν σε επιφυλακή, σε ετοιμότητα κάναμε έναν έλεγχο του προσωπικού, μιλήσαμε στους στρατιώτες μας, τους ενθαρρύναμε. Στις 23 το πρωί, επειδή είχα τα καθήκοντα διευθυντού Α' Γραφείου, έλαχε σε μένα ο κλήρος μαζί με τον ιατρό της μονάδας τον Κοσκινά και τον λοχαγό τον Κυριάκου, να πάμε να κάνουμε αναγνώριση νεκρών. Είχα αυτή την ατυχή αποστολή να πάω να αναγνωρίσω τους νεκρούς. Όταν φτάσαμε στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, μιλάμε ένας λόφος από κομμάτια του αεροπλάνου και καμένα πτώματα δεξιά αριστερά, όπως τα αρνιά το Πάσχα, πλην τριών που αναγνωρίζονταν. Τους είχαν βρει οι Κύπριοι και τους είχαν βάλει κάτω από ένα Πεύκο. Τους θυμάμαι σαν τώρα, ήταν ο Τσαλκεράνης, ο Χριστόπουλος και ο Χατζόπουλος. Πήγαμε και τους κάναμε αναγνώριση. Πάνω σε ένα χαρτόνι έγραψα τα ονόματα τους. Αφού τελείωσα το μακάβριο έργο της αναγνώρισης των νεκρών, γύρισα στην έδρα που είχαμε μεταφερθεί. Όταν φτάσαμε είχε φύγει η μονάδα...
« Tαγματάρχης Μανουράς εδώ...»
Προς τα που είχε κατευθυνθεί;
« Μας είπε ο διοικητής ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της Μοίρας, με επικεφαλής τον ταγματάρχη Μανουρά ξεκίνησαν να πάνε να πιάσουν το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, γιατί απειλείτο. M αζί τους και ο λοκατζής Γεώργιος Χρονιάρης. Οι μόνοι που είχαμε μείνει πίσω ήμουν εγώ, ο υποδιοικητής της μονάδας ο Κυριάκου, ο διοικητής και δυο – τρεις στρατιώτες. Όταν ξεκινήσαμε για το αεροδρόμιο, φτάνοντας στη Σχολή Γρηγορίου, κοντά στο αεροδρόμιο, δεχτήκαμε καταιγισμό πυρών. Μας βαράγανε, οι Τούρκοι δεν πρέπει να ήταν πάνω από 100 μέτρα . Μιλάμε πάρα πολύ κοντά... Από άγνοια της περιοχής – άλλοι την ξέρανε – πέσαμε στο ρυάκι του δρόμου, γέμισα το όπλο μου και άρχισα να ρίχνω μόνος μου απέναντι και να βαδίζω με κατεύθυνση προς το αεροδρόμιο. Οι άλλοι που ήξεραν την περιοχή μας φώναξαν – αν θυμάμαι καλά πρέπει να ήταν ο λοχαγός ο Κυριάκου – μου λέει «γύρνα πίσω μην πας προς τα κεί». Μέχρι να γυρίσω πίσω, από μέσα από το αεροδρόμιο αντελήφθησαν τι γινόταν, βγήκε ένα τμήμα, μέσα σε αυτό και ο Χρονιάρης, για να έρθει να μας προστατεύσει. Βγήκε ταυτόχρονα ένα άρμα, εκτελώντας πυρά κατάφεραν να μας απεγκλωβίσουν. Έτσι λοιπόν κρατήσαμε το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Όλη μέρα κρατάγαμε το αεροδρόμιο και ανταλλάσσαμε πυρά με τους Τούρκους. Πρέπει τα δικά μας παιδιά να καθαρίσανε πάρα πολλούς, ίσως κι αυτοί (οι Τούρκοι) δεν ξέρανε πόσοι ακριβώς ήμασταν εκεί, αλλιώς το αεροδρόμιο θα το είχαν πάρει».
Ποιος ήταν ο ρόλος του ταγματάρχη Μανουρά;
« Κάποια στιγμή ήρθαν οι ΟΗΕδες και ζήτησαν να τους παραδώσουμε το αεροδρόμιο».
Από το διοικητή σας;
«Όχι. Μπροστά στις διαπραγματεύσεις ήταν ο Μανουράς. Όταν ήρθαν λοιπόν του είπαν να παραδώσει το αεροδρόμιο. Και θυμάμαι χαρακτηριστικά το διάλογο, επειδή εγώ μιλούσα αγγλικά, ενώ ο Μανουράς δεν μιλούσε. Του είπε ο επικεφαλής των ΟΗΕδων, ένας Αυστριακός, ότι «είναι εντολή του πρέσβη Λαγάκου να παραδοθεί το αεροδρόμιο» και απάντησε με την περιβόητη φράση: «Ποιος Λαγάκος, ταγματάρχης Μανουράς εδώ». .. Αυτή ήταν η απάντηση του. Πράγματι, ήρθε ο διοικητής μετά έγιναν διαπραγματεύσεις και αφού εξασφαλίσαμε πρώτα ότι θα απομακρυνθούν οι Τούρκοι και θα έχουμε όλα τα εχέγγυα, έτσι την επομένη εγκαταλείψαμε το αεροδρόμιο. Στο μεταξύ είχε γίνει και η αλλαγή εξουσίας στην Ελλάδα, με την επιστροφή του Καραμανλή. Κι έτσι για τη Μοίρα, τελειώνει στην ουσία η πρώτη φάση των επιχειρήσεων στην Κύπρο, που αφορούσε αποκλειστικά τη μάχη του αεροδρομίου. Πιστεύω ότι μια μέρα θα μου δοθεί η ευκαιρία να καταγράψω την ιστορία της Πρώτης Μοίρας Καταδρομών. Το χρωστάμε σε αυτούς που έφυγαν, αλλά το χρωστάμε και σε αυτούς που θα έρθουν, γιατί θα έχουμε την ευκαιρία να δείτε τι ήταν αυτό που με οδήγησε σήμερα 30 χρόνια μετά, ενώ είχε κλείσει το στρατόπεδο στο Μάλεμε, να το ξανανοίξω. Και τότε γράφτηκαν πολλά αλλά κανείς δεν με υπερασπίστηκε. Πιστεύω όμως, ότι οι ψυχές αυτών που φτερουγίζουν, με δικαιολογούν απόλυτα. Ένας παπάς, που ήταν παλιός καταδρομέας είχε γράψει ένα άρθρο με τον τίτλο, «Το δάκρυ του αρχηγού», που έλεγε ότι την ημέρα που ανοίγαμε το στρατόπεδο στο Μάλεμε, δάκρυσα. Ίσως πολλοί να νόμιζαν ότι δάκρυσα γιατί άνοιγε η μονάδα, εγώ θέλω να πω ότι δάκρυσα γιατί η γαλανόλευκη αγκάλιαζε αυτούς τους ήρωες. Αυτούς τους ήρωες που ξεχάστηκαν πολύ γρήγορα από την πολιτεία. Εμείς δεν τους ξεχάσαμε και μπορώ να σου πω, ότι θα αναλώσω τις δυνάμεις μου, ίσως αυτή η πρώτη συνέντευξη μαζί σου, να είναι και πρώτη ευκαιρία. Νομίζω ότι θα πρέπει αυτό το γεγονός να δοθεί σε όλη του τη διάσταση, για τους 300 της Κρήτης. Συνήθως σε αυτές τις μονάδες πήγαιναν άνθρωποι που δεν είχαν πρόσβαση στο σύστημα. Είχαμε παιδιά από όλα τα μέρη της Ελλάδας».
«Ο Μανουράς κρατάει το αεροδρόμιο και δεν πέφτει στα χέρια των Τούρκων»...
Περιγράψτε μας τον Tαγματάρχη Μανουρά της Κύπρου;
«Ήταν αξιωματικός επιχειρήσεων. Όλες του οι κινήσεις ήταν μετρημένες, επαγγελματικές με αίσθημα ευθύνης, αλλά κυρίως λόγω γνώσεως το χώρου, οι εμπλοκές σε δεύτερη φάση, που η μονάδα μας ενεπλάκη και στη μάχη της Σχολής Γρηγορίου και στη μάχη στο Δάλι, δεν χάσαμε ούτε ένα φαντάρο, είχαμε τρεις με τέσσερις τραυματισμούς. Εμείς δεν κλάψαμε νεκρό».
Από τους πρωταγωνιστές που κράτησαν το αεροδρόμιο;
«Αυτός ήταν ο ιθύνων νους, με τις δικές τους κατευθύνσεις γινόταν όλα. Μέχρι να φτάσει ο διοικητής ήταν μόνος του εκεί. Είχε μια άριστη σχέση με τον διοικητή». Μιλήστε μας για τον άνθρωπο Βασίλειο Μανουρά. «Θα τον περιγράψω από τη μέρα που τον γνώρισα. Είναι ευκαιρία να το πω αυτό εδώ και να το μάθουν οι Ανωγειανοί, να είναι υπερήφανοι για το Μανουρά. Ο άνθρωπος αυτός είχε ένα μεγάλο προτέρημα. Είχε ήθος. Hθος που λίγοι αξιωματικοί μπορούσαν να έχουν. Είχε μια θαυμάσια οικογένεια, ανωγειανή και η γυναίκα του. Είχε ευαισθησίες, ήταν παλικάρι. Ο Μανουράς ήταν αξιωματικός εκπαιδεύσεως και επιχειρήσεων. Ευτύχησα με το στρατηγό Μανουρά να έχουμε στενή σχέση για πολλά χρόνια. Tον σέβομαι ιδιαίτερα και πιστεύω ότι μας αγαπάει ιδιαίτερα. Είχα την τιμή και τη χαρά ως αντισυνταγματάρχης να είμαι διευθυντής του Γ΄ Επιτελικού Γραφείου και ο Μανουράς Διευθυντής Ειδικών Δυνάμεων και για δεκατέσσερις μήνες γράψαμε ιστορία. Δυστυχώς στην πατρίδα μας ποτέ δεν κάνουμε απολογισμό έργου, για να εκτιμήσουμε αναλόγως τους αξιωματικούς. Έτσι στη Διεύθυνση Ειδικών Δυνάμεων τελείωσε η καριέρα του κ. Μανουρά, που για μένα δεν έπρεπε να σταματήσει εκεί. Να σημειώσω, ότι είναι ο μοναδικός αξιωματικός που πολέμησε στην Κύπρο και ξέφυγε και ανέβηκε λίγο παραπάνω, οι πιο πολλοί κόπηκαν καθ΄ οδόν».
«Να εύχεσαι η πατρίδα να γεννάει άντρες σαν τον Γιώργη το Χρονιάρη...»
Στρατηγέ, θέλω να σταθούμε στον άλλο Ανωγειανό, τον Γιώργη τον Χρονιάρη. Θέλω να μου τον περιγράψετε αυτό τον άνθρωπο, ως λοκατζή και ως πολεμιστή στην Κύπρο.
«Εγώ θα σου πω καταρχήν ότι ο Γιώργης ο Χρονιάρης ήταν ένα παιδί που ζούσε αυτό που έκανε. Ήταν ένα αγνό χωριατόπαιδο, είχε το προνόμιο να κατάγεται από το ίδιο χωριό με το Μανουρά και έπρεπε να αποδεικνύει ανά πάσα στιγμή ότι είναι ο καλύτερος. Μάλιστα επειδή ήταν έτσι άνθρωπος ζωντανός, προσπαθούσε σε όλες του τις πράξεις που αφορούσαν το στρατό να αποδείξει ότι δεν ήταν τυχαίος καταδρομέας. Ξέρεις, επειδή εγώ ζήσει όλη μου τη ζωή με τους καταδρομείς έχουν μια δική τους ψυχοσύνθεση.
Μια ψυχοσύνθεση που δεν μπορεί να καταλάβει ο υπόλοιπος στρατός ακόμα και μεγάλοι αξιωματικοί. Ο Γιώργης ο Χρονιάρης ήταν ένα φιλότιμο παιδί, πειθαρχημένος στρατιώτης, λεβέντης. Είχε το χάρισμα, αυτή την αγνότητα να τη βγάζει προς τα έξω. Δεν ήταν κρυψίνος. Χαιρόταν να κάνει τη δουλειά του. Επειδή, εγώ τον είχα και στην προκεχωρημένη εκπαίδευση νεοσυλλέκτων, εκεί που είναι μια δοκιμασία που δεν μένουν όλοι, όσοι αντέξουν μένουν εκεί, αυτός ανταποκρίθηκε απόλυτα. Στη ΜΑΧΗ του αεροδρομίου της Λευκωσίας υπήρξε από τους πρωταγωνιστές...Ότι και να πω τώρα δύσκολα θα με καταλάβεις, πως είναι δυνατόν αυτά τα αγνά χωριατόπαιδα να γίνουν ήρωες»...
Ο καταδρομέας Χρονιάρης είχε και δράση στην Κύπρο, που δεν είναι γνωστή...
«Είναι δύσκολη ερώτηση και θα σας απαντήσω γιατί. Στην περίοδο που ήμασταν κάτω, ιδιαίτερα μεταξύ της πρώτης και δεύτερης φάσης του Κυπριακού, πολλοί και χωρίς να διατυμπανίζεται έπαιρναν διάφορες αποστολές, μικρές ομάδες. Δεν το αποκλείω αλλά δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω, ότι ενδεχομένως μια τέτοια αποστολή να πήρε και ο Γ. Χρονιάρης. Αυτά δεν θα...μαθευτούν ποτέ, γιατί οι καταδρομείς μιλάνε με τις πράξεις. Ας το αφήσουμε να πλανάται, γιατί δεν χρειάζεται να τα λέμε όλα...Όμως, ως συγχωριανός σου και ως συγγενής σου, να΄ σαι περήφανος γι΄ αυτόν, να΄ σαι περήφανος! Και να εύχεσαι η πατρίδα σου να γεννάει άντρες σαν τον Γιώργη τον Χρονιάρη, αυτό τα λέει όλα...»
Όλοι Στρατηγέ και οι 300 ήταν ήρωες...
« Κανένας δεν εξαιρείται. Είχαμε δέσει σαν μονάδα, ήμασταν μια οικογένεια. Ακόμα συναντιόμαστε και αγκαλιάζουμε ο ένας τον άλλο. Θα έπρεπε η Α΄ Μοίρα Καταδρομών να αποτελέσει υπόδειγμα. Μη ξεχνάς αγαπητέ Γιάννη, ότι ήταν το μοναδικό τμήμα που πήγε από την Ελλάδα στην Κύπρο. Κανένας άλλος δεν πήγε και η ιστορία αυτής της μονάδας θάφτηκε. Ξέρεις γιατί θάφτηκε; Μέσα στη δίνη των γεγονότων ξεχάστηκε, γιατί δεν ήθελαν να εμφανίσουν ότι υπήρχαν και τμήματα οργανωμένου στρατού».
«Δεν μπορώ να φανταστώ Ειδικές Δυνάμεις χωρίς Ανωγειανούς...»
Στρατηγέ μου έχετε πει ότι οι Aνωγειανοί καθόρισαν τη φιλοσοφία σας ως ανώτερος αξιωματικός και στην συνέχεια ως αρχηγός του ΓΕΣ. Τι ήταν αυτό που διακρίνατε στους Ανωγειανούς και σας επηρέασαν τόσο.
« Κοίταξε, άμα θα πω για τους Ανωγειανούς θα παρεξηγηθούν οι Λειβαδιώτες, γιατί κάποτε τσακώνονταν μεταξύ τους για τον αν θα έπρεπε να βγω...Δήμαρχος στα...Ανώγεια ή τα Λιβάδεια. Πέρα από το χιούμορ, ίσως να ταιριάζουν στο χαρακτήρα μου, επειδή είμαι από τη φύση μου αυθόρμητος. Εκείνο που διέκρινα στους πατριώτες σου είναι ότι έχουν λεβεντιά ψυχής, έχουν θέληση, είναι γεννημένοι για τα δύσκολα, αρκεί να βρεις το κουμπί τους. Και το κουμπί είναι απλό, να τους σέβεσαι, όχι να τους χαρίζεις, να τους σέβεσαι, μην τους προσβάλεις. Έλεγαν πολλοί είναι δύσκολο να διοικήσεις τους Ανωγειανούς. Oι πιο εύκολοι στρατιώτες που διοίκησα ήταν οι Ανωγειανοί και γι΄ αυτό και τους αγαπώ ιδιαίτερα. Θα κάνω εδώ μια παρένθεση και θα σου πω το εξής: Όταν ανέλαβα αρχηγός στις 11 Μαΐου, άσχετα αν μετά το αποδώσαμε στην πολιτική ηγεσία, δική μου απόφαση ήταν και το λέω σήμερα για πρώτη φορά, τη Μοίρα στο Μάλεμε την άνοιξε ο Ντούβας με το έτσι θέλω. Και την άνοιξα γιατί δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα υπήρχαν καταδρομές στην Ελλάδα, χωρίς Ανωγειανούς και Σφακιανούς».
Είναι συγκινητικό αυτό που λέτε...
« Είναι μια πραγματικότητα. Όπως ξέρεις αποστρατεύθηκα στις 28 Φεβρουαρίου, από τις 29 Μαρτίου και μετά μπορούσα να μιλήσω ελεύθερα, μέχρι τις 28 Μαρτίου υπαγόμουν στον στρατιωτικό ποινικό κώδικα. Τώρα δεν υπάγομαι σε κανένα κώδικα, υπάγομαι μόνο στον κώδικα τιμής που πήρα από τους γονείς, γι΄ αυτό και σου μιλάω ελεύθερα». Διαβάζω στο βιογραφικό σας ότι έχετε τραυματιστεί στην Κύπρο; « Εκεί στην επιχείρηση του αεροδρομίου, πράγματι δεχτήκαμε πυρά, δεν ήταν τίποτα το ιδιαίτερο. A πλώς στάθηκε η αφορμή να φανεί μια ακόμα φορά τι σημαίνει οργανωμένη μονάδα. Γι΄ αυτό είπα προηγουμένως ότι με σημάδεψε αυτή η μονάδα σε όλη μου τη στρατιωτική ζωή. Μην πιστεύεις αυτά που γράφουν οι εφημερίδες αγαπητέ Γιάννη. Θέλω να πιστέψεις ότι από τις 11 Μαίου 2004 που ανέλαβα Αρχηγός του ΓΕΣ, το όραμα μου ήταν να φτιάξω όλες τις μονάδες στο στιλ της Α΄ Μοίρας Καταδρομών. Μια μονάδα που να διαφεντεύει αγάπη μεταξύ των αξιωματικών. Γι΄ αυτό μετά 32 χρόνια υπάρχει επικοινωνία με τους ανθρώπους εκείνης της Μοίρας».
Αξίζει να τους στήσετε μνημείο...
Κύριε Ντούβα θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ήσαστε ο μοναδικός που πέρασε από τη θέση του αρχηγού ΓΕΣ, έχοντας ρίξει... μια τουφεκιά στους Τούρκους. Κανείς άλλος συνάδελφος σας δεν είχε εμπειρία μάχης... «Με τη μόνη διαφορά αγαπητέ Γιάννη, ότι οι συνάδελφοι των ΜΜΕ αυτό ουδέποτε το ανέφεραν». Δεν το ανέφεραν ποτέ; «Ποτέ! Στους 21 μήνες δεν μνημονεύθηκε ποτέ». Στρατηγέ, η εφημερίδα μας η ΑΝΩΓΗ, κάνει μια σκέψη, να αναλάβει μια πρωτοβουλία σε συνεργασία με όλους τους φορείς των Ανωγείων για την ανέγερση ενός συμβολικού μνημείου αφιερωμένο στους Ανωγειανούς μαχητές της Κύπρου και βέβαια σε όλους του Κρητικούς που βρέθηκαν στην φωτιά του ΄74. Σας απευθύνομαι λοιπόν από τώρα την πρόκληση να είστε ο κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης και βέβαια ένας από αυτούς που θα αποκαλύψουν το μνημείο. «Θα είναι η μεγαλύτερη τιμή για μένα, να πάω σε αυτόν τον καθαγιασμένο τόπο, αλλά εγώ θα έλεγα ότι επειδή παντού στήθηκαν προτομές, πολύ καλά θα κάνετε... Εγώ θα σας δώσω και μια άλλη ιδέα, να κάνετε ένα συμπόσιο αφιερωμένο στους Κρήτες του΄ 74 και τότε θα μπορέσω να πω πιο πολλά από ψυχής, γιατί εκτιμώ, ότι πατώντας στα άγια χώματα των Ανωγείων, θα είναι πιο καθαρό το μυαλό μου για να πω κι άλλες κουβέντες, κι άλλες αλήθειες. Τώρα πια δεν φοβάμαι, έχουμε χρέος απέναντι σε αυτά τα παιδιά που έμειναν στην Κύπρο, αλλά και γι΄ αυτούς που κουβαλήσανε τα τραύματα της Κύπρου και που κανείς δεν γύρισε να τους δει. Μπορώ να σου ιστορίες ολόκληρες με τραυματίες που γύρισαν και δεν είχαν πως να ζήσουν και ζούσαν με ελεημοσύνες και τη μεγαλοσύνη των καταδρομέων, ζούσαν μέχρι να τους βγάλουν συντάξεις του 1949, ...ως μαχητές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η ιστορία γράφεται με αυτά τα αγνά παιδιά, με Χρονιάρηδες, με Χνάρηδες, με Μαρήδες, με Καβροχωριανούς,. Η ιστορία αγαπητέ Γιάννη δεν γράφεται ούτε στο «Κάραβελ» που καθόμαστε τώρα ούτε στο Κολωνάκι, αλλά από τα αγνά παιδιά που αφήνουν την γκλίτσα και πιάνουν το τουφέκι» Αρχηγέ, σας ευχαριστώ που δεχτήκατε να μιλήσετε μετά 32 χρόνια για πρώτη φορά, για τις φοβερές εκείνες μέρες του ΄74. «Εγώ σε ευχαριστώ και να είσαι υπερήφανος για την καταγωγή σου»...
«Μάνα το σπίτι μας δεν το πρόσβαλα»...
Ήταν συχνή η αλληλογραφία που είχε ο αείμνηστος Γιώργος Χρονιάρης με τους δικούς του και ιδιαίτερα με το δίδυμο αδερφό του Αντώνη, κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων στην Κύπρο. Παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του μετώπου, οι δικοί του άνθρωποι δεν έβγαιναν λεπτό από το μυαλό του, όπως φαίνεται μέσα από τις συγκινητικές επιστολές που έστελνε στην οικογένεια του. «Εν Κύπρο 29 – 9 – 74, το πότε θα φύγουμε δεν το ξέρει κιανείς» γράφει ο Γιώργης στον Αντώνη, «πάντος αν ησυχάσουν τα πράγματα σε κάνα μήνα θα είμαστε κατά κει» και προσθέτει, περιγράφοντας το μέγεθος της επιχείρησης: «μάθε αδερφέ μου ότι εκάμαμε τη μεγαλύτερη και πιο επικίντυνη αποστολή, την πιο επικίντυνη αεροπορική απόβαση που έχει κάνει η Ελλάδα σε όλους τους πολέμους».... Σε μια άλλη επιστολή με ημερομηνία 8-10-74, αυτή τη φορά που προς την αδερφή του την Πόπη, δείχνει την καταγωγή του και τις αρχές που μεγάλωσε, σημειώνοντας με περηφάνια: «Χαιρέτα μου τη μάνα και να μου τη φιλήσεις και πες της πως δεν θέλω να στεναχωράται καθόλου, θέλω είναι υπερήφανη γιατί το σπίτι μας δεν το πρόσβαλα πουθενά όσα κι αν τράβηξα»... Όμως, παρά τις φουρτούνες του πολέμου, παρά τις σκληρές μάχες που έδινε στο μέτωπο της Κύπρου, στιγμή δεν βγήκε από το μυαλό του η κοπελιά που αγαπούσε. Σε μια επιστολή του με ημερομηνία 23-8-74, ανέφερε: «Να ξέρεις πως η αγάπη σου για μένα είναι το ωραιότερο πράγμα στον κόσμο, κι αν καμιά φορά μάθεις τίποτα για μένα δεν θέλω να λυπηθείς, πες πως δεν με είχες γνωρίσει, πως δεν είμαι αυτός που είμαι. Όπου και να βρίσκεσαι να θυμάσαι πως ένας άνθρωπος σε αγαπά και περιμένει με λαχτάρα ένα γράμμα σου»... Στην τελευταία σελίδα του γράμματος, εκφράζει τον καημό του για τον έρωτα του μέσα από μια μαντινάδα: «Παρμένη θα ‘λα σε ΄χω εγώ να ΄χε μη μου γυρίσει τση Κύπρου η καταστροφή και μας σε ξεχωρίσει»...
ΟΙ ΚΡΗΤΕΣ ΗΡΩΕΣ ΤHΣ KYΠPOY
Που συμμετείχαν στη μοναδική στα χρονικά της Eλλάδας επιχείρηση αερομεταφοράς, το 1974 ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
1. Αγαπάκης Μιχάλης, Ηράκλειο 2. Αλεξάκης Ιωάννης, Ζαρός 3. Ανδρουλάκης Ιωάννης, Τύλισσος 4. Γρύλλος Δημήτρης, Ηράκλειο 5. Δασκαλάκης Εμμανουήλ, Μεγάλη Βρύση 6. Ζερβάκης Μιχαήλ, Πρινιάς Μαλεβυζίου 7. Καλλέργης Βασίλειος, Τεφέλι 8. Καλλέργης Εμμανουήλ, Ηράκλειο 9. Καμπουράκης Γεώργιος, Βορίζα 10. Κούρος Μαρίνος, Ηράκλειο 11. Κριτσωτάκης Κωνσταντίνος, Ηράκλειο 12. Λαντζουράκης Γεώργιος, Κλήμα 13. Μάκρογλου Ιωάννης, Ηράκλειο 14. Μαυράκης Χρήστος, Ηράκλειο 15. Παναγιωτάκης Μιχαήλ, Ηράκλειο 16. Πεχινάκης Δημήτριος, Ηράκλειο 17. Σπανάκης Αντώνιος, Αφρατή Πεδιάδος 18. Στεφανουδάκης Ιωάννης, Ηράκλειο 19. Σφακιανάκης Ελευθέριος, Ηράκλειο 20. Σφακιανάκης Εμμανουήλ, Πηγαϊδάκι 21. Σφακιανάκης Ιωάννης, Ασήμι 22. Τερζάκης Κωνσταντίνος, Αίμονας 23. Τρευλάκης Μανούσος, Ηράκλειο 24. Τριαλώνης Ιωάννης, Λουτράκι 25. Τσαγκαράκης Δημήτριος, Ασήμι 26. Τσουρακάκης Χαράλαμπος, Αγ. Θωμάς 27. Φαρσαράκης Μιχάλης, Ηράκλειο 28. Φθενός Βασίλειος, Γωνιές ΧΑΝΙΩ N 1. Ηλιάκης Ευτύχιος, Χανιά 2. Λουγιάκης Ευστράτιος, Νέο Χωριό 3. Μαλακωνάκης Αργύριος, Κολυμπάρι 4. Ξυπολιτάκης Κων/νος, Όαση Βαρύπετρου 5. Σκουλούδης Φώτης, Χανιά 6. Σπετσιωτάκης Δημήτριος, Ξέπαπα 7. Τζατζιμάκης Γεώργιος, Χώρα Σφακίων 8. Τσιράκης Στυλιανός, Χανιά 9. Τσιτσιριδάκης Αντώνιος, Χανιά 10. Φωτιάδης Στέφανος, Δαράτσο ΡΕΘΥΜΝΟ Y 1. Μανουράς Βασίλειος, ΑΝΩΓΕΙΑ 2. Χρονιάρης Γεώργιος, ΑΝΩΓΕΙΑ 3. Ανδρουλάκης Γεώργιος, Βολιωνές 4. Αποστολάκης Χαράλαμπος, Ρέθυμνο 5. Καραγιάννης Πέτρος, Αδελιανός Κάμπος 6. Μαθιουδάκης Πέτρος, Ρέθυμνο 7. Μακρυποδάκης Ιωάννης, Ρέθυμνος 8. Μαρής Ιωάννης Λειβάδια 9. Προκοπάκης Προκόπιος, Ρέθυμνο 10. Φουντουραδάκης Νικόλαος, Μυριοκέφαλο Επισκοπής ΛΑΣΙΘΙ OY 1. Γαλανάκης Κωνσταντίνος, Αγ. Νικόλαος 2. Γερακιαννάκης Εμμανουήλ, Νέα Ανατολή 3. Κριτσωτάκης Παντελής, Παχιά Αμμος 4. Μαυρομματάκης Εμμανουήλ, Σφάκα 5. Πεδιαδίτης Εμμανουήλ, Τζερμιάδες 6. Πούλης Ηλίας, Ιεράπετρα 7. Πρατσινάκης Εμμανούλ, Ελούντα 8. Χανιωτάκης Σπύρος, Αγ. Νικόλαος ΚΡΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ 1. Γυπαράκης Κωνσταντίνος από Ασή Γωνιά 2. Καδιανάκης Παύλος από Ηράκλειο 3. Λουράκης Τηλέμαχος από Οροπέδιο Λασιθίου 4. Παπαδάκης Εμμανουήλ 5. Μπικάκης Εμμανουήλ από Μεσσαρά 6. Αμαριωτιάκης Αριστείδης από Νεάπολη Λασιθίου 7. Ηλιάκης Ζαχαρίας από Χανιά 8. Μπαντουράκης Μανόλης
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΟ 1974
1. Καβροχωριανός Νίκος, Μονή Μαλεβυζίου 2. Οικονομάκης Κωνσταντίνος, Ηράκλειο 3. Πρινιανάκης Στυλιανός, Στόλοι 4. Τούλης Ηλίας, Μάραθος Μαλεβιζίου 5. Γιαννακάκης Κοσμάς, Ζουνάκι Κυδωνίας Χανιά 6. Τσιλιβάκης Στέφανος, Χαλέπα Χανιά Πηγή: Τα στοιχεία με τα ονόματα μας δόθηκαν τόσο από τη Λέσχη E ιδικών Δυνάμεων K ρήτης (Έβανς 39 H ράκλειο), όσο κι από το Σύλλογο «ΚΟΜΜΑΝΤΟ ΄74» της Αθήνας και τον πρόεδρο του Παναγιώτη Αφάλη. Τα γραφεία του Συλλόγου βρίσκονται στην οδό Θεμιστοκλέους 3 στην Ομόνοια. Τηλ. 210 3807378. Κινητό τηλέφωνο: 6934 77 96 56.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΤΟΥΒΑΣ
Ο Νικόλαος Ντούβας γεννήθηκε το 1947 στους Αγίους Αναργύρους Λάρισας, όπου περάτωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1966, από την οποία αποφοίτησε το 1970 ως Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Αποφοίτησε με άριστα απ' όλα τα σχολεία γενικής στρατιωτικής μόρφωσης στην Ελλάδα, καθώς επίσης και σε ανάλογα σχολεία των ΗΠΑ. Είναι απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Πολέμου και της Σχολής Εθνικής Άμυνας, πτυχιούχος του Τμήματος Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει υπηρετήσει σε διάφορες Μονάδες Πεζικού - Ειδικών Δυνάμεων και σε Σχηματισμούς, σε διοικητικές και επιτελικές θέσεις. Μεταξύ των άλλων διετέλεσε Διευθυντής 3ου Επιτελικού Γραφείου XVI M εραρχίας Πεζικού, Διοικητής Τάγματος Πεζικού, Διοικητής Μοίρας Αλεξιπτωτιστών, Διευθυντής 3ου Επιτελικού Γραφείου της Διεύθυνσης Ειδικών Δυνάμεων ΓΕΣ, Ακόλουθος Άμυνας και Στρατιωτικός Ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία της Βόννης, Υποδιοικητής της ΙΧ Μεραρχίας Πεζικού, Διοικητής της 80 Ανωτάτης Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής, Διοικητής ΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού, Υποδιοικητής της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Ελληνικών Νήσων, Διοικητής Στρατηγείου Δυνάμεων Αντίδρασης Ενίσχυσης και Εφεδρείας (Β΄ ΣΣ) και τέλος, Διοικητής 1ης Στρατιάς. Από 11 Μαΐου 2004 ανέλαβε τα καθήκοντα του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Επιπλέον διαθέτει πολεμική εμπειρία καθόσον έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων στην ΚΥΠΡΟ, ως Δκτής Λόχου Καταδρομών, κατά την εισβολή του 1974. Κατά τη διάρκεια της μακράς και παραγωγικής καριέρας του έχει τιμηθεί με τα κάτωθι στρατιωτικά μετάλλια και παράσημα: α. Ανώτερος Ταξιάρχης του Παράσημου του Τάγματος της Τιμής. β. Ανώτερος Ταξιάρχης του Παράσημου του Τάγματος του Φοίνικα. γ. Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας από πρόεδρο Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. δ. Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Α΄ Τάξεως. ε. Διαμνημόνευση Ευδοκίμου Διοικήσεως Α΄ Τάξεως. στ. Διαμνημόνευση Υπηρεσιών Αξ/κού Επιτελούς Α΄ Τάξεως. ζ. Διαμνημόνευση Ηγεσίας Σχηματισμού Α΄ Τάξεως. η. Διαμνημόνευση Αξίας και Τιμής. θ. Παράσημο τιμής Interforce από τον Α/ΓΕΣ του Ιταλικού Σ.Ξ A ποστρατεύτηκε την 28η Φεβρουαρίου 2006, με το βαθμό του Στρατηγού. Ομιλεί άριστα την Αγγλική και Γερμανική γλώσσα. Ο Νικόλαος Ντούβας είναι παντρεμένος με την κ. Ελένη Σχολινάκη και έχει 1 κόρη την Αναστασία. Έχει ως χόμπι την ποδηλασία και το διάβασμα βιβλίων.
Ραντεβού στ΄ Ανώγεια.....
Ως ανταποκριτής εδώ και δώδεκα χρόνια του ραδιοφωνικού σταθμού «ΑΣΤΡΑ» της Κύπρου με έδρα τη Λευκωσία, γνώριζα για τη δράση των Ανωγειανών Μαχητών κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής το 1974, από μαρτυρίες φίλων στην Μεγαλόνησο. Δεν γνώριζα όμως, λεπτομέρειες γύρω από την αντίσταση τους και τις ηρωικές τους πράξεις. Όταν πληροφορήθηκα ότι μαζί τους ήταν ως υπολοχαγός τότε, ο μέχρι πρότινος Αρχηγός ΓΕΣ Νικόλαος Ντούβας, επικοινώνησα αμέσως με το Πεντάγωνο ζητώντας του να μας μιλήσει για τις δύσκολες ημέρες του 1974. Ήταν δύσκολο για τον Στρατηγό Ντούβα να καταθέσει τις απόψεις του, ενόσω ήταν εν ενεργεία Αρχηγός. Μου είχε δώσει ωστόσο την υπόσχεση, μέσω του εκπροσώπου Τύπου του ΓΕΣ, ότι κάποια στιγμή θα «άνοιγε» τα χαρτιά του. Πράγματι, λίγες μόλις ημέρες μετά την παράδοση των καθηκόντων του, στις 28 Φεβρουαρίου του 2006, τηλεφώνησα στον Αρχηγό ζητώντας του να τα πούμε από κοντά. Στην πρώτη εκείνη τηλεφωνική επικοινωνία μιλούσε με θαυμασμό για τους Ανωγειανούς, αλλά και για όλους τους Κρητικούς που υπηρέτησε μαζί τους. Κλείσαμε έτσι ένα πρώτο ραντεβού, χωρίς κασετόφωνο, στην καφετέρια του ξενοδοχείου «Κάραβελ». Δεν μπορούσε όμως, ακόμα να παραχωρήσει τη συνέντευξη, γιατί για ένα μήνα, από την αποστρατεία του ήταν δεσμευμένος από τον στρατιωτικό ποινικό κώδικα. Το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι μόλις συναντήσεις αυτό τον άνθρωπο, είναι ότι έχει ψυχή μέσα του. Είναι γεννημένος για τα δύσκολα. Εξάλλου είναι ο μοναδικός που πέρασε από την θέση του Αρχηγού ΓΕΣ με πολεμική εμπειρία. Από τη πρώτη στιγμή της κουβέντας μιλούσε με ιδιαίτερο θαυμασμό για τους Ανωγειανούς, τους Σφακιανούς, τους Λειβαδιώτες και όλα εκείνα τα παιδιά που πολέμησαν στην Κύπρο. «Ήταν όλοι ήρωες» θα πει. Σπιθοβολούσαν τα μάτια του, όταν μιλούσε για το Χρονιάρη, το Μανουρά, τον Καβροχωριανό από τη Μονή, τον Μαρή τον Κόκκινο, και το Χνάρη από τα Λειβάδια, το Φθενό από τις Γωνιές, τον Οικονομάκη από το Ζαρό και για όλα εκείνα τα αγνά παιδιά που έγραψαν χρυσές σελίδες στη νεότερη ελληνική ιστορία. Πάρα ταύτα όμως, η πατρίδα τους λησμόνησε και για να μη φανεί ότι η χώρα μας έστειλε τακτικό στρατό στην Κύπρο, τους έδωσε, σε όσους έδωσε, συντάξεις χαρακτηρίζοντας τους ....ως πολεμιστές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως, οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να τιμηθούν και να αποκατασταθούν. Η «ΑΝΩΓΗ», με τις λίγες δυνάμεις που έχει, σε συνεργασία με όλους τους φορείς των Ανωγείων και την Κυπριακή κυβέρνηση, με την οποία είμαστε σε επαφή, αναλαμβάνει πρωτοβουλία, την οποία και επικροτεί ο π. Αρχηγός ΓΕΣ, για την ανέγερση ενός συμβολικού μνημείου, αφιερωμένο στους Ανωγειανούς μαχητές, τους Κρήτες μαχητές και πάνω από όλα στους έξι συμπατριώτες μας που άφησαν τα κόκαλα τους στην Κύπρο το 1974. Εκείνο που ομολογουμένως με συγκίνησε στη συνομιλία μου με τον Στρατηγό ήταν όταν μου αποκάλυψε ότι τη Μοίρα Καταδρομών στο Μάλεμε την επαναλειτούργησε ως αρχηγός ΓΕΣ, γιατί δεν μπορούσε να φανταστεί ειδικές δυνάμεις χωρίς Ανωγειανούς και Σφακιανούς... Αφού κάναμε μια πρώτη ανασκόπηση των πραγμάτων, ανανεώσαμε το ραντεβού μας σε λίγες ημέρες, τότε που δεν θα υπήρχε καμία δέσμευση. Πράγματι στις 2 Απριλίου βρεθήκαμε στον ίδιο σημείο και μιλήσαμε για όλα όσα διαβάσατε στις διπλανές στήλες. Κλείνοντας τη συνέντευξη μας έδωσε την υπόσχεση, να έρθει στα Ανώγεια μέσα στο καλοκαίρι και να μιλήσει από κοντά για τη δράση των ΗΡΩΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. Ραντεβού στα Ανώγεια...
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΣΟΥΛΑΣ
Πηγή: http://moni-maleviziou.blogspot.com/2009/04/1974-32.html
Στη φωτογραφία ο ηρωϊκός ταγματάρχης από τα Ανώγεια (Ρεθυμνο), Βασίλειος Μανουράς.
ΔEN ΞEXNΩ!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου