Ο σημερινός ΥΠΕΞ της Τουρκίας: «Κακώς δεν καταλάβαμε τα νησιά του Αιγαίου το 1922!»

Αχμέτ Νταβούτογλου: Η Ελλάδα εμποδίζει το «παγκόσμιο ρόλο» της Τουρκίας.

Όταν ένας υπουργός Εξωτερικών μιλά για «τον παγκόσμιο ρόλο χης χώρας» του, το μυαλό σας, φυσικά, άλλες εποχές θα πήγαινε στον Χένρι Κισινγκερ ή τον τότε, Σοβιετικό Αντρέι Γκρομίκο ή έστω τώρα στη Χίλαρι Κλίντον. Αντε και στον Γάλλο, τον Βρε­τανό και τον Γερμανό συναδέλ­φους τους. Ομως είναι ο τωρινός υπουργός Εξωτερικών της Τουρ­κίας, ο γνωστός μας πλέον και μη εξαιρετέος Αχμέτ Νταβούτογλου που δεν λέει απλώς αυτήν τη φρά­ση.

Την περιλαμβάνει, συχνά μά­λιστα, σε ένα βιβλίο που έγραψε και κυκλοφορεί τώρα και στα ελληνικά. Τίτλος του: «Το στρατηγι­κό βάθος – Η Διεθνής θέση της Τουρκίας».

Οι 200.000 λέξεις των 700 σε­λίδων του αποτελούν στην πραγ­ματικότητα όχι απλώς μία επιτομή της τουρκικής εξωτερικής πολιτι­κής, αλλά ουσιαστικά κάτι πολύ περισσότερο, βαθύτερο και σχεδόν επικίνδυνα αποκαλυπτικό. Πρόκειται για τη μοντέρνα εκδοχή και έκδοση, για την κιβωτό των πατρογονικών τουρκικών φιλοδοξι­ών και επιδιώξεων και ονείρων, όπως αυτές διαμορφώνονται – ή, ενδεχομένως, θα διαμορφωθούν στον 21 ο αιώνα – μία διαφορετική εκδοχή της παλαιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου απέχει παρασάγγας βεβαίως από τον, π.χ. Αχμάρ Καντερίμ, ένα συμπατριώ­τη του, περίπου μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών, πολλά πολλά χρόνια στις δεκαετίες του 1980 και ’90, άνθρωπο του κατεστημένου, ένα είδος ελεγκτού και καθοδηγητή μαζί, ανεξαρτήτως πρωθυπουρ­γών και κομμάτων που κυβερνού­σαν τότε την Τουρκία. Ενα στεγνό, απωθητικό άτομο, ουσιαστικό, όμως, υπουργό των Εξωτερικών, είτε ο τυπικός προϊστάμενός του λεγόταν Γιουνές, είτε Γκιλμάζ, είτε Τζεμ.

Μέντορας του Ερντογάν.

Ο τωρινός Αχμέτ είναι πανεπιστη­μιακός, παίζει στα δάκτυλά του το Διεθνές Δίκαιο, ξέρει απέξω και γνωρίζει σε βάθος όλες τις συμ­φωνίες και τις συνθήκες, από του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, του 1774, μέχρι τη Συνθήκη του Μοντρέ, του 1935 που ξανα απελευθέρωσε τα χέρια της (νεότερης, πλέον) Τουρ­κίας στη χρήση και τον έλεγχο των Στενών των Δαρδανελίων.

Λένε ότι είναι ο μέντορας του σημερινού Τούρκου πρωθυπουρ­γού στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, αλλά και της χάραξης της – και το βιβλίο που προσπα­θούμε να «περιγράψουμε», εδώ σήμερα, μάλλον επιβεβαιώνει αυτήν την εκδοχή, θα προσέθετα το επίθετο ανησυχητική, επειδή όλο το κείμενο αυτού του βιβλίου και ιδίως το έκτο του κεφάλαιο με τις μύριες παραμέτρους και υπο­σημειώσεις του επιβεβαιώνει ένα δεδομένο, άκρως ανησυχητικό, στα όρια του επικίνδυνου:

Ο σημερινός Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είναι έντονος εκφρα­στής εκείνης της πάγιας «λογικής» του ανέκαθεν τούρκικου κατεστη­μένου. Το οποίο όλο και περισσότερο θεωρεί ότι για τη μεταοθωμανική Τουρκία υπήρξε φοβερό λάθος, στα όρια του εθνικού εγκλήματος, ότι η χώρα τους – με ηγέτη πλέον τον Κεμάλ – νικητής και τροπαι­ούχος πλέον το 1922 και με ανήμπορο και ανύπαρκτο πλέον τον ελληνικό στρατό, δεν έκανε ένα ακόμη, το τελευταίο βήμα προς την ολοκληρωτική νίκη όπως του­λάχιστον τη βλέπουν εκείνοι.

Δεν κατέλαβε ή δεν προσπάθη­σε τουλάχιστον να καταλάβει όλα τα (ανυπεράσπιστα, τότε) ελληνικά νησιά, δίπλα, κοντά, σε απόσταση μιας αναπνοής από τις τουρκικές ακτές της Μικράς Ασίας. Το Δίκαιο της Θαλάσσης βρισκόταν ακόμη στο σπάργανα, οι περίφημες υφαλοκρη­πίδες δεν υπήρχαν, ούτε καν ως λέξη, οι εναέριοι χώροι δεν απέδιδαν κάνα λογικό και χειροπιαστό και οι στρα­τηγοί, οι περισσότεροι τουλάχιστον, ελάχιστα σκάμπαζαν από στρατηγική, πολύ περισσότερο από γεωπολιτική.

Τα χωρικά ύδατα.

Ο στρατιωτικός θρίαμβος επί της ξηράς είχε θεωρηθεί αρκετός τότε και η συλλογιστική εκείνη οδήγησε στην επικίνδυνη σημερινή επιπλοκή και εκκρεμότητα, όσες επισκέψεις και αν ανταλλάξουν οι Ελληνες και οι Τούρκοι πρωθυπουργοί.

Οι Τούρκοι – και ο κ. Νταβούτογλου το εξηγεί με αφοπλιστική ωμότητα, σε έκταση 40 σελίδων στο επίμαχο βι­βλίο του, από την 233 μέχρι την 273 σελίδα – θεωρούν ότι η «ροή» της τουρκικής εξουσίας από τη Μαύρη θάλασσα και από τα δικά τους πλέ­ον Στενά των Δαρδανελίων προς τη Μεσόγειο και μέσω αυτής προς τους ωκεανούς και την ελευθερία τους (μαζί με τα τεράστια οικονομι­κά συμφέροντα, που συνεχώς πολλαπλασιάζονται), ανακόπτεται βίαια, και επιμένει, παράνομα- από τα όρια των χωρικών υδάτων, την αιγιαλίτιδα ζώνη, τον εναέριο εθνικό χώρο, το F.I.R. που «έχει κατορθώσει να επιβάλει διεθνώς» η Ελλάδα.

Ο σημερινός Τούρκος υπουργός των Εξωτερικών θεωρεί ότι η «ροή» της Τουρκίας προς τον Νότο και προς τη Δύση «ανακόπτεται» από το παρεμβαλλόμενο διεθνές και νομικό καθεστώς του Αιγαίου. Το οποίο, κατά το συγγραφέα του βιβλίου, εμποδίζει την πατρίδα του «να διαδραματίσει τον παγκόσμιο ρόλο της».

Οι ελληνοτουρκικές «φιέστες» και η πραγματικότητα.

ΓΙΑ ΕΜΑΣ τους Ελληνες, υπάρχει μία άλλη πλευρά που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Από τότε που ο λόρδος Ουέλιγκτον – ναι, ο νικητής του Ναπολέ­οντα στο Βατερλώ – είχε πει ότι τις (πολλές) νίκες του τις χρωστά στη θεώρηση του, ότι ξέρει πάντοτε τι υπάρχει «στην άλλη πλευρά του Λό­φου» δηλαδή στο στρατόπεδο των αντιπάλων του, μπορεί να έχουν πα­ρέλθει διακόσια τόσα χρόνια, αλλά η αξία της κουβέντας εκείνης παραμένει αναλλοίωτη – και αδιάψευστη. Στα καθ’ ημάς αυτό μεταφράζεται σε 4 μόλις λέξεις:

Μην υποτιμάμε τους Τούρκους.

Ο στρουθοκαμηλισμός δεν λύνει το πρόβλημα.

Μπορεί να μη μας συμφέρουν πολ­λές από τις ενέργειες τους, μπορεί τα θεωρητικά, αλλά και οι σαφείς υπαινιγμοί του κ. Νταβούτογλου να μας προκαλούν θυμό αλλά και ανατριχίλα, συχνά πάσχουμε από τις κινήσεις ή τις πρωτοβουλίες τους, αλλά είναι ένα πρόβλημα που δεν θα εξαφανισθεί επειδή λέμε ότι το αγνοούμε. Οταν μάλιστα μας; αφο­ρούν τα γενόμενα, αυτό είναι μέγα λάθος. Φυσικά και δεν είμαι ηττο­παθής.

Αλλά πρέπει να ξέρουμε καλά τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε, ποιος είναι ο άνθρωπος που θα συνετίσου­με αν και όταν βγούμε από την πόρ­τα μας και τι θα κρατά στα χέρια του. Γιατί τότε θα χαράξουμε καλύτερα τη γραμμή της άμυνας μας, αλλά και τις επιθετικές μας δυνατότητες, ξέροντας τα όπλα του άλλου, φρο­ντίζουμε για τις δίκες μας ασπίδες. Κερδίζουμε χρόνο, οργανώνουμε τις κινήσεις μας – αν μπορούμε δημι­ουργούμε τις συμμαχίες μας.

Αυτό το βιβλίο μιλά – υποτίθεται – για λογα­ριασμό της άλλης, της μη κεμαλικής Τουρκίας. Ομως λέει ακριβώς τα ίδια που έλεγαν και ο Μεντερές και ο Εβρεν που τον απαγχόνισε και ο Ετσεβίτ και ο Οζάλ, ακόμη και ο παλιός Ινονού.

Στην «άλλη πλευρά του Λόφου» δεν έχει αλλάξει (ούτε πρόκειται να αλλάξει) τίποτε. Οι κυβερνήσεις, ακόμα και τα καθεστώτα, φεύγουν ή πέφτουν, η γεωπολιτική συνείδηση δεν αλλάζει. Ολο και περισσότερο, όλο και συχνότερα, βλέπουμε τα δείγματα αυτής της κρατικής, καθεστωτικής ενότητας, της μόνιμης απειλής ενα­ντίον της Ελλάδας και των συμφε­ρόντων της.

Αγαμέμνων Φαράκος
Εφημερίδα: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ – ΣΕΛ. 12 & 13.