Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Η άνοδος του Νεο-Οθωμανισμού στην Τουρκία και ο ρόλος του Φετουλλάχ Γκιουλέν


του Γιώργου Ρακκά*


Όταν πριν από έναν ή δύο μήνες, ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ απεκάλεσε τον Ερντογάν “Χίτλερ”, οι περισσότεροι στάθηκαν στο καθ’ αυτό γεγονός –ότι ένας Τουρκοκύπριος μιλάει με τέτοιον τρόπο για τον Τούρκο πρόεδρο– και σχεδόν κανένας δεν ασχολήθηκε με την ουσία. Όμως εκεί βρίσκεται το πολύ ζουμί. Γιατί αν κανείς ψάξει καλύτερα αυτά τα οποία κατήγγειλε τότε ο Λεβέντ, για τον Φετουλλάχ Γκιουλέν, το ίδρυμά του και το ρόλο που παίζει στο καθεστώς που αποπειράται να χτίσει ο Ερντογάν και το AKP στην Τουρκία, τότε....

Τότε θα κατανοήσει πλήρως το γιατί ο Τούρκος πρόεδρος ομοιάζει με τον Χίτλερ, και η Τουρκία τείνει να αποκτήσει τη μορφή ενός νέου ισλαμικού ολοκληρωτισμού.

Ο Φετουλλάχ Γκιουλέν γεννήθηκε στο Ερζερούμ το 1942. Είναι Ιμάμης, και θεωρείται ο ηγέτης του τουρκικού «μαλακού» ισλαμιστικού κινήματος, και συνεχιστής του ιδρυτή του Σεϊχ-Σαΐντ-ί-Κουρντί. Ο Κουρντί είχε ηγηθεί της αντιπολιτεύσεως στον Κεμάλ, όταν ο τελευταίος θέσπισε τον αυστηρό δυτικό, κοσμικό χαρακτήρα της Νέας Τουρκίας.

Σήμερα, ο Γκιουλέν ηγείται ενός κολοσσιαίου δίκτυου θρησκευτικών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, τραπεζιτικών και επενδυτικών οίκων. Εκφράζει τον δυναμισμό του ισλαμικού ρεύματος στο κοινωνικό-οικονομικό πεδίο, και αποτελεί την κύρια έκφραση του μετασχηματισμού ολόκληρης της τουρκικής κοινωνίας σ’ ένα νέο αμιγώς τουρκικό ισλαμικό μοντέλο.

Τα στατιστικά των εκπαιδευτικών του ιδρυμάτων είναι αρκετά για να αντιληφθούμε τον ισχυρό ρόλο που παίζει μέσα στην τουρκική κοινωνία: Σύμφωνα με τον στενό του συνεργάτη, Νουρεντίν Βερέν, το 75% των 2 εκατομμυρίων μαθητών που φοιτούν σε προπαρασκευαστικά για το πανεπιστήμιο σχολεία πηγαίνουν σε ιδρύματα του Γκιουλέν, ο οποίος ελέγχει χιλιάδες λύκεια, κολέγια, φοιτητικές εστίες και ιδιωτικά πανεπιστήμια σε όλη την Τουρκία, με πιο διάσημο το πανεπιστήμιο Φατίχ στην Κωνσταντινούπολη. Μέσω αυτής της δραστηριότητας, το ίδρυμα του Γκιουλέν εκπαιδεύει σχεδόν όλη την μελλοντική αφρόκρεμα της τουρκικής κοινωνίας, δικηγόρους, μηχανικούς, εκπαιδευτικούς και ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους.

Εξίσου έντονη είναι η διείσδυση του ιδρύματος σε άλλα νευραλγικά σημεία του κρατικού μηχανισμού: Τα ΜΜΕ, τον στρατό και την αστυνομία. Σε ό,τι αφορά στα ΜΜΕ, το ίδρυμα, συνεπικουρούμενο και από άλλα κεφάλαια φίλα προσκείμενα προς τον Ερντογάν, ελέγχουν μαζί γύρω στο 40% των μεγάλων μέσων της Τουρκίας. Για το στρατό και την αστυνομία, πολλαπλασιάζονται οι μαρτυρίες και οι καταθέσεις για ισχυρή διείσδυση του ιδρύματος, ενώ υπάρχουν αμέτρητες καταγγελίες για το σκάνδαλο Εργκενεκόν, ότι επί της ουσίας αποτελούσε μια προβοκάτσια του ισλαμικού δικτύου, με σκοπό να απομονώσει την κοσμική τάση μέσα στα σώματα ασφαλείας.

Η στρατηγική του Γκιουλέν είναι να καταλάβει όλες τις θέσεις-κλειδιά της εξουσίας με μια «μακρά πορεία μέσα στους θεσμούς». Ο ίδιος έχει διαμηνύσει σχετικά στους οπαδούς του: «Πρέπει να κινηθείτε στις αρτηρίες του συστήματος, χωρίς κανένας να παρατηρήσει την ύπαρξή σας μέχρι να έχετε καταλάβει όλα τα κέντρα εξουσίας … μέχρι να ευοδωθούν οι συνθήκες, οι πιστοί πρέπει να κινούνται καθ’ αυτόν τον τρόπο [ ]. Η στιγμή δεν έχει έρθει ακόμα. Θα πρέπει να περιμένετε μέχρις να ωριμάσουν οι συνθήκες, μέχρι να πάρουμε στους ώμους μας όλον τον πλανήτη και να τον οδηγήσουμε…».

Οι δραστηριότητες του Γκιουλέν δεν εξαντλούνται στο εσωτερικό της Τουρκίας. Μέσω των τζαμιών, των μεντρεσέδων αλλά και των χιλιάδων σχολείων που χρηματοδοτεί στην κεντρική Ασία, τα Βαλκάνια και αλλού, το ίδρυμα του Γκιουλέν εργάζεται για την επεξεργασία ενός τουρκικού ισλαμικού μοντέλου, προσαρμοσμένου στα νεο-οθωμανικά συμφέροντα και επιδιώξεις.

Ο Γκιουλέν είναι ένα είδους Σόρος της Τουρκίας. Ό,τι κάνει ο Ούγγρος, σχετικά με την προώθηση των γεωπολιτικών συμφερόντων των ΗΠΑ, της παγκοσμιοποίησης, του δυτικού τρόπου ζωής κ.ο.κ., κάνει και ο Γκιουλέν: Συμβάλει στην επεξεργασία μιας ηγεμονικής εκδοχής της τουρκικής ταυτότητας, αυτό που λέμε νεο-οθωμανισμό, και στην προώθησή της τόσο στο εσωτερικό της τουρκικής κοινωνίας, όσο και στους χώρους που προσδοκά το νέο καθεστώς να στήσει σφαίρες επιρροής. Σα να λέμε, δηλαδή, νέα τάξη αλά Τουρκικά.

Αυτή η διάσταση είναι που προσδίδει στην διακυβέρνηση του Ερντογάν τον χαρακτήρα ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Υπό την εξουσία του, η Τουρκία μετασχηματίζεται εκ βάθρον, και όσο «ήπια» και εκκοσμικευμένη κι αν παρουσιάζεται η τουρκική εκδοχή του Ισλάμ, δεν παύει να είναι μονολιθική και να διεκδικεί την απόλυτη κυριαρχία στο εσωτερικό της τουρκικής κοινωνίας. Όντως, η μεθοδικότητα με την οποία οι ισλαμιστές, με τη βοήθεια του Ερντογάν και του μέντορά του Φετουλάχ Γκιουλέν κατακτούν θεσμούς και θέσεις, θυμίζει κατά πολύ τους ναζί.

Σε αυτές τις κατευθύνσεις εξελίσσεται σήμερα η τουρκική κοινωνία. Το βάθος και η ισχύς των ισλαμιστών, αποτελεί δείκτη της επιθετικότητας του τουρκικού νεο-οθωμανισμού. Τα κινήματα και οι αντιστασιακές δυνάμεις σε Ελλάδα και Κύπρο πρέπει να έχουν επίγνωση αυτής της κατάστασης και να ενημερώνουν το λαό. Η δύναμη που απειλεί εξ' ανατολών τον Ελληνισμό, μετασχηματίζεται προς το επιθετικότερο, γίνεται ολοένα και πιο ιμπεριαλιστική.

Οι γελοίες άρχουσες τάξεις σε Ελλάδα και Κύπρο, καμώνονται τις τυφλές και επιμένουν στην καραμέλα της φιλίας και της συνεργασίας, ενώ απέναντι ετοιμάζονται να μας κάνουν, μέσω της οικονομικής διείσδυσης και της πολιτικής επιβολής, μια χαψιά. Βεβαίως, υπό αυτές τις συνθήκες οι διαπραγματεύσεις και το γαϊτανάκι της «επαναπροσέγγισης» δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αυτό το βλέπουν και οι πέτρες.

Εξάλλου, όπως είπε και ο Σενέρ Λεβέντ, η ιστορία απέδειξε πόσο γελοίος υπήρξε ο Τσάμπερλεν, όταν επέμενε να νομίζει ότι μπορεί να σύρει το Χίτλερ στην οδό της σύνεσης και της λογικής μέσω της διπλωματίας…

* Πολιτικός Επιστήμονας

ΠΗΓΗ: ''ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΑΣ''

analystsforchange

Δεν υπάρχουν σχόλια: