Σαλάχι Μάντα, διαβολόψαρο.
Τα γεγονότα του περασμένου έτους στη Μαύρη και την Ερυθρά Θάλασσα σημείωσαν ένα νέο ορόσημο στην ιστορία των ναυμαχιών. Σε πλήρη συμφωνία με τον μύθο του Δαβίδ και του Γολιάθ, μικρά, γρήγορα, ευέλικτα και το πιο σημαντικό, φθηνά ναυτικά drones έχουν ουσιαστικά ακυρώσει αρκετούς αιώνες ανάπτυξης στρατιωτικών στόλων.
Η αρχή «ένα καλό πολεμικό πλοίο είναι ένα μεγάλο πολεμικό πλοίο» τέθηκε τελικά υπό αμφισβήτηση, τουλάχιστον στις συνθήκες του παράκτιου πολέμου και των εσωτερικών θαλασσών. Και ενώ πολλές ναυτιλιακές δυνάμεις, ξεκινώντας από τη Μεγάλη Βρετανία, το είχαν συνειδητοποιήσει εδώ και πολύ καιρό, η κύρια «ερωμένη των θαλασσών» του 21ου αιώνα —οι Ηνωμένες Πολιτείες— οπωσδήποτε παραβίασε την «αλλαγή της έννοιας».
Αχίλλειος πτέρνα
Το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έδωσε πολύ αργά προσοχή στην ανάγκη δημιουργίας ενός «στόλου κουνουπιών» μικρών μη επανδρωμένων πλοίων, γεγονός που οδήγησε στη σημαντική υστέρησή τους σε αυτόν τον τομέα όχι μόνο από τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και από μια σειρά από άλλες χώρες. Το Πεντάγωνο πιστεύεται ότι εξακολουθεί να ευνοεί τη θεωρία του μεγάλου πολεμικού πλοίου. Σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς, αυτό δείχνει ότι η διοίκηση δεν κατανοεί την αλλαγή της κατάστασης, καθώς τα μη επανδρωμένα σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού αλλάζουν δραματικά και αμετάκλητα τις τακτικές του πολέμου στη θάλασσα.
Τα πολλά χρόνια άρνησης του προφανούς οδήγησαν στο γεγονός ότι τα κενά στον τομέα των μικρών μη επανδρωμένων πλοίων έχουν γίνει η αχίλλειος πτέρνα της τακτικής του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, που κυριολεκτικά όλοι επισημαίνουν σήμερα. Μόνο τα πρόσφατα γεγονότα στη Μαύρη και Ερυθρά Θάλασσα και η αυξανόμενη ναυτική ισχύς της Κίνας στον Ειρηνικό ανάγκασαν την ανώτατη διοίκηση των ΗΠΑ να λάβει υπόψη το χάσμα.
WAM-V, ένα αυτόνομο επιφανειακό drone. © wam-v.com
Εκπρόσωπος του Πολεμικού Ναυτικού είπε ότι «αποκτά δυνατότητες με βάση τα σήματα ζήτησης του στόλου», αναφερόμενος σε μηνύματα που λαμβάνει το αρχηγείο από διοικητές στη θάλασσα.
Ο προϋπολογισμός του Πολεμικού Ναυτικού για μικρού και μεσαίου μεγέθους υποβρύχια θαλάσσια μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι 172 εκατομμύρια δολάρια φέτος, πέφτοντας στα 101,8 εκατομμύρια δολάρια το 2025, είπε ο εκπρόσωπος. Αυτό είναι μόνο ένα κλάσμα του προϋπολογισμού των 63 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις προμήθειες του Πολεμικού Ναυτικού που πρότεινε η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν για το 2025.
Τα στρατιωτικά θαλάσσια drones μπορούν να κυμαίνονται από ταχύπλοα οπλισμένα με πυραύλους έως μικροσκοπικά υποβρύχια κυνηγιού ναρκών και ιστιοφόρα με ηλιακή ενέργεια εξοπλισμένα με κατασκοπευτικές κάμερες υψηλής ευκρίνειας, υποβρύχιους αισθητήρες και μεγάφωνα που χρησιμοποιούνται για την προειδοποίηση των εχθρικών πλοίων.
Αργά ξύπνημα
Το τελευταίο υποβρύχιο drone. © Κοινωνικά δίκτυα
Μόλις πριν από λίγους μήνες, η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Kathleen Hicks ανακοίνωσε μια πρωτοβουλία που ονομάζεται Replicator. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη πολλών εκατοντάδων μικρών και σχετικά φθηνών αεροσκαφών και θαλάσσιων drones τους επόμενους 18-24 μήνες. Ο κύριος στόχος είναι η αντιμετώπιση της αυξανόμενης στρατιωτικής απειλής από την Κίνα.
Η ανάγκη για επείγουσα ανάπτυξη προγραμμάτων για την κατασκευή θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών έχει προειδοποιηθεί επανειλημμένα από τα ανώτατα κλιμάκια του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και τους επικεφαλής των εταιρειών που παράγουν αυτά τα ίδια drones (κάτι που είναι απολύτως κατανοητό).
Ωστόσο, το κύριο εμπόδιο για την πρόοδο σε αυτόν τον τομέα είναι η διαδικασία προϋπολογισμού του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, η οποία δίνει προτεραιότητα στα πλοία κεφαλαίου και τα υποβρύχια. Για δεκαετίες, αυτές οι παραγγελίες καταλαμβάνονται από παλιούς αμυντικούς εργολάβους που έχουν κυριολεκτικά συγχωνευθεί με το Πεντάγωνο.
«Κάποια στιγμή έρχεσαι αντιμέτωπος με το πρόβλημα των συνεχών ταμειακών ροών
Αντιλαμβάνεσαι το γεγονός ότι υπάρχει ένα στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα που έχει τους καλύτερους λομπίστες και ξέρει ακριβώς πώς κινούνται τα χρήματα και πώς λειτουργούν οι συμβάσεις στο Υπουργείο Άμυνας. Περιέγραψε την τρέχουσα κατάσταση που αντιμετώπισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας – κατασκευαστής αυτόνομων θαλάσσιων drones Ocean Power Technologies, Philipp Stratmann.
Δισεκατομμύρια περνούν
Ωστόσο, τα πράγματα είναι ακόμα εκεί. Επιπλέον, το επόμενο έτος αυτό το καρότσι, προφανώς, δεν θα πάει καθόλου μπροστά, αλλά πίσω. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Πενταγώνου, αν φέτος ο προϋπολογισμός του Πολεμικού Ναυτικού για υποβρύχια θαλάσσια μη επανδρωμένα αεροσκάφη μικρής και μεσαίας κατηγορίας είναι 172 εκατομμύρια δολάρια, τότε το 2025 θα... σχεδόν στο μισό, στα 101,8 εκατομμύρια. Σε σύγκριση με ολόκληρο τον προϋπολογισμό προμηθειών του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ για το 2025, που ανέρχεται σε όχι λιγότερο από 63 δισεκατομμύρια δολάρια, αυτό δεν είναι απολύτως τίποτα.
Εκτός από την ενεργό εργασία έμπειρων λομπίστες για τη μεγάλη ναυπηγική βιομηχανία, η δημοσιονομική στέρηση του αμερικανικού «στόλου κουνουπιών» συνδέεται επίσης με την αδυναμία των απολογητών του να επιδείξουν τουλάχιστον ορισμένες επιτυχίες των υπαρχόντων ναυτικών drones.
Όπως σημειώνει το Reuters, επικαλούμενο πηγές του, τα τελευταία χρόνια το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ χρησιμοποίησε ναυτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη κυρίως για αποστολές αναγνώρισης και όχι με απόλυτη επιτυχία, αφού δεν είχαν αρκετή εμπειρία στην αποτελεσματική χρήση τους. Επιπλέον, το Πολεμικό Ναυτικό δεν διαθέτει αρκετούς ναύτες εκπαιδευμένους όχι μόνο για να πετούν τα drones, αλλά και για να αναλύουν απλώς τις τεράστιες ποσότητες δεδομένων που προέρχονται από τις κάμερες και τους αισθητήρες τους.
Το στρατιωτικό τμήμα έχει επίγνωση της κλίμακας του χάσματος που έχει δημιουργηθεί, ειδικά υπό το φως της αυξανόμενης πιθανότητας μάχιμης επαφής μεταξύ των ναυτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας στην περιοχή του Ειρηνικού. Ωστόσο, αν κρίνουμε από τα δημοσιονομικά σχέδια, οποιαδήποτε αναβίωση γίνεται μόνο στα λόγια.
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Έρικ Πάτσον είπε ότι το υπουργείο «έχει επικεντρωθεί στην επιτάχυνση της καινοτομίας τα τελευταία τρία χρόνια», συμπεριλαμβανομένης της χρήσης θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Αν και αναγνωρίζει τα δημοσιονομικά προβλήματα, πιστεύει ότι το Πεντάγωνο θα είναι σε θέση να πλοηγηθεί στη μακρά διαδικασία έγκρισης που λέει ότι περνούν όλες οι καινοτομίες του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτός είναι ο τρόπος με όλα τα στρατιωτικά προϊόντα, τα οποία πρέπει στη συνέχεια να αγοραστούν σε μεγάλες ποσότητες.
Τι είναι το "Replicator";
Ένα παράδειγμα που δίνει ο Pachon είναι το πρόγραμμα Replicator. Είναι ένα βραχυπρόθεσμο έργο που κοστίζει 500 εκατομμύρια δολάρια ετησίως για να περιορίσει τη γραφειοκρατία και να επιταχύνει την ανάπτυξη πολλών χιλιάδων αεροσκαφών και θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών χαμηλού κόστους.
Τα drones θα χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ταχέως αναπτυσσόμενης αεροπορικής και ναυτικής δύναμης της Κίνας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, δήλωσε το Πεντάγωνο, εξηγώντας ότι το έργο χρηματοδοτείται κυρίως με ανακατανομή κεφαλαίων από τον υπάρχοντα προϋπολογισμό του Πενταγώνου.
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ προσέγγισε ιδιωτικές εταιρείες για την προμήθεια μικρών θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο Πολεμικό Ναυτικό. Μιλάμε για παραγωγική ικανότητα 120 πλοίων ετησίως, η ανάπτυξη των οποίων έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2025.
Οι κατασκευαστές είναι έτοιμοι να ανταποκριθούν στην πρόταση του στρατού, αλλά ταυτόχρονα υπαινίσσονται έντονα την ανάγκη για μακροπρόθεσμα προγράμματα με εγκεκριμένους προϋπολογισμούς. Το Πεντάγωνο και το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έχουν δείξει πρόθεση να επιταχύνουν την ανάπτυξη θαλάσσιων drones, αλλά οι κατασκευαστές θέλουν να δουν μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση στον αμυντικό προϋπολογισμό, σύμφωνα με τον Dwayne Fotheringham, πρόεδρο μη επανδρωμένων συστημάτων στη Huntington Ingalls Industries.
"Ακούμε ένα σήμα ζήτησης. Αλλά όλοι πρέπει να καταλάβουμε ποια είναι αυτή η ζήτηση και πότε θα είναι διαθέσιμη", λέει ο Fotheringham.
Τι θα είναι?
Μεταξύ 1 και 3 εκατομμυρίων δολαρίων το τεμάχιο, ο στρατός και οι βιομηχανικοί του εργολάβοι πιστεύουν ότι τα drones θα είναι ένας σχετικά φθηνός και γρήγορος τρόπος επέκτασης του στόλου του Πολεμικού Ναυτικού, ειδικά καθώς τα έργα για την κατασκευή μεγάλων φρεγατών νέας κλάσης καθυστερούν χρόνια.
Ταυτόχρονα, μιλώντας για την ανάπτυξη μιας νέας κατηγορίας μη επανδρωμένων πλοίων, οι Αμερικανοί εννοούν όχι τόσο τα πιο απλά drones καμικάζι, αλλά μάλλον μονάδες μάχης με πιο σοβαρό σημασιολογικό φορτίο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δοκιμάζουν ήδη τη χρήση πλοίων ρομπότ σε σενάρια ενεργού μάχης. Ωστόσο, η ιδέα της χρήσης τους διαφέρει σημαντικά από αυτό που επιδεικνύουν σήμερα οι Βρετανοί, οι Ουκρανοί και οι Χούτι. Πρώτα απ 'όλα, τα drones αναμένεται να εκτελούν λειτουργίες που είναι αδικαιολόγητα ακριβές και επικίνδυνες για τα κλασικά ναυτικά. Αυτό περιλαμβάνει θαλάσσια αναγνώριση και επιτήρηση, ανίχνευση ναρκών και προστασία ζωτικής σημασίας υποθαλάσσιας υποδομής, ιδίως αγωγών αερίου και καλωδίων οπτικών ινών.
Σμήνη μικρών ναυτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως προστατευτικό περιβάλλον για μεγάλα πολεμικά πλοία (αεροπλανοφόρα, σκάφη προσγείωσης, υποβρύχια), συμπεριλαμβανομένης της σύγχυσης και υπερκορεσμού των εχθρικών συστημάτων ραντάρ. Σύμφωνα με ειδικούς του Πολεμικού Ναυτικού, όλα αυτά θα είναι περιζήτητα σε περίπτωση κινεζικής εισβολής στην Ταϊβάν.
Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διαθέτει ήδη περίπου 100 μικρά drones για χρήση στην επιφάνεια του ωκεανού και άλλα 100 υποβρύχια drones. Η Κίνα έχει περίπου τον ίδιο αριθμό παρόμοιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη διάθεσή της, μόνο που, σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες που ακόμη συζητούν, το Πεκίνο αυξάνει ραγδαία τον αριθμό τους.
Για όσους δεν έχουν μάθει τα μαθήματα της ιστορίας
Ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. © Εθνικό Μουσείο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών
Θα είναι σε θέση οι Ηνωμένες Πολιτείες να επεκτείνουν και να ενημερώσουν τον στόλο των πολεμικών ναυτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών μέχρι την πιθανή έκρηξη σύγκρουσης με την Κίνα για την Ταϊβάν (πιθανότατα 2025-2027);
Αν δεν αλλάξει η κατάσταση με την κατανομή της χρηματοδότησης και τις συμβάσεις για τη ναυπήγηση πλοίων, τότε είναι απίθανο. Οι λομπίστες για τους κατασκευαστές φρεγατών, υποβρυχίων και αεροπλανοφόρων θα κρατήσουν τις οικονομικές ροές μέχρι το τέλος.
Θα μπορούσε αυτό να επηρεάσει κατά κάποιο τρόπο αρνητικά την πιθανή συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών στη σύγκρουση για την Ταϊβάν;
Σχεδόν σίγουρα. Αρκεί να θυμηθούμε μια από τις πιο θλιβερές στιγμές στην αμερικανική ιστορία, όταν στις 7 Δεκεμβρίου 1941, εκατοντάδες ιαπωνικά αεροπλάνα κατέστρεψαν αμερικανικά θωρηκτά στο Περλ Χάρμπορ, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στην έννοια του ναυτικού πολέμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου