Δευτέρα 10 Αυγούστου 2015

ένα αρπακτικό ζώο διακρίνεται από ένα ζώο θήραμα, από το σχήμα που έχουν οι κόρες του ματιών του



Συχνά λέμε ότι τα μάτια είναι ένα παράθυρο στην ψυχή, τώρα, ειδικοί επιστήμονες διαπιστώνουν ότι το σχήμα στις κόρες των ματιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάκριση των ζώων σε αρπακτικά και θηράματα
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας και το πανεπιστήμιο Ντάρχαμ στην Αγγλία, βρήκαν πως αρπακτικά και θηράματα δεν βλέπουν με τον ίδιο τρόπο.

στο ζωικό βασίλειο, οι κυνηγοί έχουν κόρες ματιών με σχισμοειδές σχήμα και κάθετο προσανατολισμό
για παράδειγμα, η γάτα,έχει κόρη ματιού με σχισμοειδές σχήμα και κάθετο προσανατολισμό που αυξάνει την ευαισθησία των ματιών της,  στην οριζόντια κίνηση ενός ποντικού.

ενώ, τα θύματά τους (θηράματα) έχουν κόρες ματιών με σχεδόν ορθογώνιο σχήμα ('letterbox' shaped holes)

στα θηράματα, η σχισμοειδής κόρη του ματιού, προσφέρει ένα ευρύ οπτικό πεδίο που επιτρέπει τον εντοπισμό του κινδύνου.
τα αρπακτικά, έχουν κόρη ματιού με σχισμοειδές σχήμα και κάθετο προσανατολισμό, μόνο εάν κυνηγούν κοντά στο έδαφος.

Έτσι όταν μιλάμε για αρπακτικό και θήραμα, το μόνο που χρειάζεται είναι να κοιτάξουμε στα μάτια του, λένε οι ερευνητές
Το ζώο θήραμα, όπως το πρόβατο και το κατσίκι, διακρίνεται από τις προσανατολισμένες οριζόντια κόρες των ματιών του με ελλειπτικό, σχεδόν ορθογώνιο σχήμα,

ενώ οι κόρες των ματιών της γάτας, του κροκοδείλου και άλλων αρπακτικών ζώων που στήνουν ενέδρα στο θήραμά τους, είναι σχισμοειδείς με κάθετο προσανατολισμό.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, και στις δύο περιπτώσεις, η εξέλιξη επέλεξε αυτή τη διάταξη για έναν καλό λόγο.

Οι δοκιμές έδειξαν ότι τα μάτια με σχισμοειδείς κόρες που είναι προσανατολισμένες οριζόντια, προσφέρουν ένα διευρυμένο οπτικό πεδίο.

Όταν τα μάτια (του ζώου, ερπετού, πτηνού) είναι τοποθετημένα στο πλάι (στις δύο πλευρές) του κεφαλιού του, του προσφέρουν μια πανοραμική (στερεοσκοπική) όραση για να την προστασία από τους θηρευτές του. (δηλαδή έχει τη γνωστή ικανότητα να βλέπει μπροστά και πίσω του, ώστε να αντιλαμβάνεται, όταν πλησιάζει κάτι επικίνδυνο)

Από την άλλη πλευρά, τα αρπακτικά έχουν σχισμοειδείς κόρες προσανατολισμένες κάθετα, ώστε να βελτιώνεται το βάθος του οπτικού τους πεδίου και να έχουν την ικανότητα να κρίνουν την απόσταση που χρειάζεται για να κάνουν εφόρμηση (ξαφνική επίθεση) στο ζώο θήραμα που κυνηγούν.
αλλά, οι κατακόρυφες (κάθετες) σχισμοειδείς κόρες χρησιμεύουν μόνο, στο επίπεδο του εδάφους
για αυτό το λόγο, οι κατοικίδιες γάτες έχουν κάθετες σχισμοειδείς κόρες, ενώ τα μεγαλύτερα αιλουροειδή λιοντάρια και τίγρεις έχουν στρογγυλές κόρες όπως τα σκυλιά.
ο άνθρωπος, καθώς είναι ψηλός, έχει επίσης στρογγυλές κόρες ματιών, όπως και τα πουλιά που έχουν «εναέρια άποψη»
Η ομάδα που τα ευρήματά της δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Science Advances»
μελέτησε τα μάτια 214 ειδών της γης. (Vol 1, No. 707 August 2015)

στις γάτες, οι κάθετες σχισμοειδείς κόρες των ματιών, επιτρέπουν να μπορούν να δουν σε αμυδρό φως και την ίδια στιγμή να αποφεύγουν να τυφλώνονται από τον ήλιο.
Για να μετρήσουν το άλμα που πρέπει να κάνουν για να πιάσουν τη λεία τους χρησιμοποιούν τη στερέοψη (ο εγκέφαλος συγκρίνει την απόσταση –με κάθετες γραμμές και περιγράμματα- μεταξύ δύο εικόνων που λαμβάνει από κάθε μάτι για να δημιουργήσει την αίσθηση του βάθους, να σχηματίσει μία ιδέα για την απόσταση του αντικειμένου ) έτσι, η κάθετη με σχισμοειδές σχήμα κόρη προσφέρει καλύτερη εικόνα για τη στερέοψη.
χρησιμοποιούν επίσης το θάμπωμα (ζουμ, blur) της εικόνας που είναι πιο αποτελεσματικό όταν το αντικείμενο (λεία, θήραμα) είναι κοντά στο επίπεδο του εδάφους.

ο ερευνητής William Sprague από το University of California at Berkeley έκανε την περίεργη παρατήρηση ότι οι σχισμοειδείς κάθετες κόρες των ματιών, χαρακτηρίζουν τα αρπακτικά που κυνηγούν κοντά στο έδαφος, έτσι οι κατοικίδιες γάτες έχουν κάθετες με σχισμοειδές σχήμα κόρες ματιών, αλλά οι μεγαλύτερες γάτες όπως οι τίγρεις και τα λιοντάρια έχουν στρογγυλές κόρες όπως οι άνθρωποι και τα σκυλιά.

Μεταξύ των 65 ( frontal-eyed ambush) αρπακτικών που μελετήθηκαν στην έρευνα, τα 44 είχαν κάθετες με σχισμοειδές σχήμα κόρες ματιών και το 82% από αυτά έχουν ύψος ώμων λιγότερο από 16,5 ίντσες (42 εκατοστά).

Μιλώντας για τις οπτικές ανάγκες του θηράματος, ο επικεφαλής της έρευνας, επιστήμονας καθηγητής Martin Banks, δήλωσε: « Η πρώτη βασική προϋπόθεση για την οπτική αυτών των ζώων είναι ο εντοπισμός (ανίχνευση) του αρπακτικού ζώου που πλησιάζει, για αυτό πρέπει να βλέπουν πανοραμικά στο έδαφος, με ελάχιστο τυφλό σημείο (κενό) οπτικού πεδίου
Η δεύτερη κρίσιμη απαίτηση είναι πως αφού εντοπίσουν ένα αρπακτικό ζώο (τον θηρευτή τους) θα πρέπει να βλέπουν πώς να διαφύγουν, να βλέπουν αρκετά καλά με την άκρη του ματιού τους για να τρέχουν γρήγορα και να πηδούν πάνω από τα εμπόδια (τα πράγματα που συναντούν καθώς τρέχουν για να ξεφύγουν από τον κυνηγό)
Ένα ταξίδι στο ζωολογικό κήπο Oakland στην Καλιφόρνια επιβεβαίωσε ότι, όταν οι κατσίκες, αντιλόπες και τα άλλα ζώα -θηράματα που βόσκουν, χαμηλώνουν τα κεφάλια τους για να φάνε, τα μάτια τους περιστρέφονται, για να κρατήσουν τις κόρες σε οριζόντιο προσανατολισμό.

Πηγή 7-8-15
http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-3189565/Predators-vertical-slits-pupils-prey-letterbox-shaped-holes.html

Δεν υπάρχουν σχόλια: