ΕΚΑΝΑΝ ΣΤΑΒΛΟΥΣ 500 ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Με όπλα απειλούν τους Ελλαδίτες ιερείς οι κατοχικοί στρατιώτες

Τι διεκδικεί η Εκκλησία της Κύπρου και τι δηλώνει ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος

Της Κάτιας Τσιμπλάκη

Περισσότερες από πεντακόσιες εκκλησίες και μοναστήρια στα κατεχόμενα «σταυρώθηκαν», βεβηλώθηκαν, λεηλατήθηκαν και μετατράπηκαν σε μάντρες ζώων, σε αποθήκες σανού, σε μουσουλμανικά τεμένη, σε κέντρα διασκέδασης και σε αποχωρητήρια.

Ο μεσαιωνικός ναός του Αγίου Ιωάννου στο Ριζοκάρπασο, διακοσμημένος κάποτε με τοιχογραφίες, στεγάζει πλέον αγέλη προβάτων

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Χρυσόστομος δηλώνει αποφασισμένος να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προκειμένου να επιτραπεί στους Ελληνοκύπριους να επισκέπτονται τους ναούς στα Κατεχόμενα και να έχουν την δυνατότητα να τους επαναφέρουν στην αρχική τους κατάσταση.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας του Απόστολου Βαρνάβα επισημαίνει ότι οι ιερείς της Αρχιεπισκοπικής Κύπρου χρειάζονται ειδική άδεια για να μπορέσουν να τελέσουν τη Θεία Λειτουργία στα Κατεχόμενα, αλλά και όταν καταφέρουν να την εξασφαλίσουν απομακρύνονται με την απειλή της βίας από στρατιώτες.

Για τον Τούρκο αρχιερέα της αρχαιοκαπηλίας Αϊντίν Ντικμέν – ο οποίος κατάφερε να βγάλει από την Κύπρο περισσότερα από 300 ιερά κειμήλια – δηλώνει ότι ακόμη και σήμερα που έχει καταδικασθεί δεν έχει επιστρέψει τα κλοπιμαία στην Εκκλησία της Κύπρου, διεκδικώντας μάλιστα με θράσος την κυριότητά τους.

Eσωτερικό της εκκλησίας του Aρχαγγέλου στη Γιαλούσα(τζαμί σήμερα). H δεύτερη πόρτα αριστερά στο βάθος, οδηγεί στο ομώνυμο μεσοβυζαντινό εκκλησάκι. Xαλιά στο πάτωμα, χώρος άδειος, μόνο ο άμβωνας και το τέμπλο θυμίζουν εκκλησία. Aλλαγή ταυτότητας λέγεται κομψά. Πώς από μουσουλμάνος γίνεσαι χριστιανός ή αντίστροφα. Aπέχει, όμως, αφάνταστα το κατά βούληση από εκείνο που λέγεται διά της βίας

Μακαριότατε, τι πρόκειται να κάνετε προκειμένου να έχετε πρόσβαση στους ναούς και στα μοναστήρια στα Κατεχόμενα;

Επάνω: Τοιχογραφία του Αγίου Σπυρίδωνος πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 (Ναός του Αγίου Νικολάου στην κατεχόμενη Κώμα του Γιαλού). Κάτω: Σπαράγματα από την τοιχογραφία της Δευτέρας Παρουσίας όπως είναι σήμερα (Ναός του Αντιφωνητού στην κατεχόμενη Καλογραία

Ετοιμάζουμε τον φάκελο προκειμένου να προσφύγουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Όταν λέμε φάκελο εννοούμε τα στοιχεία που έχουμε για τις Ορθόδοξες Εκκλησίες στα Κατεχόμενα.

Το θετικό στην όλη υπόθεση είναι ότι η περιουσία της Εκκλησίας της Κύπρου είναι δηλωμένη στο Εθνικό Κτηματολόγιο, το αρνητικό είναι ότι οι Ελληνοκύπριοι που εκδιώχθηκαν έφυγαν χωρίς να μπορέσουν να πάρουν μαζί τους τα τεκμήρια, τα έγγραφα δηλαδή ιδιοκτησίας.

Όλα αυτά τα συγκεντρώνουμε, μαζί με τους τίτλους κατοχής των καταστημάτων, των γραφείων και των οικοπέδων και των κτημάτων και εκτιμώ ότι μέσα στους επόμενους δύο μήνες θα μπορέσουμε να προσφύγουμε στο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Aγριόχορτα, σπασμένοι σταυροί, ανοιγμένοι τάφοι,καθημαγμένα μνήματα,ταφόπετρες θρύψαλα. Nεκροταφείο Pιζοκαρπάσου. Oι τάφοι εδώ των δεκαοκτάχρονων Παναγιώτη Kάσπη και Πετράκη Γιάλλουρου, βληθέντες θανάσιμα από Bρετανούς στρατιώτες το 1956. O πρώτος στο χωριό του, ο δεύτερος σε μαχητική διαδήλωση μαθητών στην Aμμόχωστο.

Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η Εκκλησία της Κύπρου, ανοίγει στις Βρυξέλλες, το δικό της γραφείο. Έτσι, μαζί με τους βουλευτές μας θα «βομβαρδίζουμε» το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ερωτήσεις αλλά και με προσφυγές για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών στα Κατεχόμενα.

Αριστερά: Μεσοβυζαντινή τοιχογραφία του Αγίου Ιγνατίου από τον μοναστηριακό ναό της Παναγίας Αψινθιωτίσσης στο Συγχαρί (λήψη προ της τουρκικής εισβολής του 1974). Κέντρο: Σπαράγματα από την τοιχογραφία του Αγίου Σπυρίδωνος όπως είναι σήμερα (Ναός του Αγίου Νικολάου στην κατεχόμενη Κώμα του Γιαλού). Δεξιά: Ό,τι απέμεινε σήμερα στον τοίχο του ναού από την τοιχογραφία του Αγίου Ιγνατίου (λήψη 2005)

Μπορούν οι ιερείς της Αρχιεπισκοπής Κύπρου να λειτουργήσουν στους ναούς;

‘Όχι. Χρειαζόμαστε ειδική άδεια, η οποία χορηγείται για δυο τρεις ναούς. Ανάμεσα σε αυτούς είναι και τα μοναστήρια του Απόστολου Ανδρέα και του Απόστολου Βαρνάβα.

Πρόσφατα είχαμε το περιστατικό όπου οπλισμένοι στρατιώτες εισέβαλλαν τη στιγμή που μοναχός τελούσε τη Θεία Λειτουργία και τον έβγαλαν έξω με το ζόρι, ενώ τον απειλούσαν ότι θα χύσουν στο έδαφος την Θεία Κοινωνία. Τελικά, τον άφησαν να τελειώσει στον προαύλιο χώρο τη Θεία Λειτουργία. Επίσης, στον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στην Τρυμιθούντα δεν μας επιτρέπουν να εισέλθουμε, καθώς βρίσκεται σε τουρκική στρατιωτική περιοχή.

Αριστερά: Μεσοβυζαντινή τοιχογραφία του Αγίου Ιγνατίου από τον μοναστηριακό ναό της Παναγίας Αψινθιωτίσσης στο Συγχαρί (λήψη προ της τουρκικής εισβολής του 1974). Κέντρο: Σπαράγματα από την τοιχογραφία του Αγίου Σπυρίδωνος όπως είναι σήμερα (Ναός του Αγίου Νικολάου στην κατεχόμενη Κώμα του Γιαλού). Δεξιά: Ό,τι απέμεινε σήμερα στον τοίχο του ναού από την τοιχογραφία του Αγίου Ιγνατίου (λήψη 2005)

Μακαριότατε πόσες εκκλησίες έχουν λεηλατηθεί στα Κατεχόμενα;

Σχεδόν όλες. Πρόκειται για περίπου πεντακόσιους ναούς μαζί με τα ξωκλήσια τους, καθώς και για τρία με τέσσερα μοναστήρια.

Ανεκτίμητη είναι η αξία των ιερών κειμηλίων κα των τοιχογραφιών που εκλάπησαν από τους ναούς μας και βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές. Τριάντα με σαράντα έχουν μετατραπεί σε μουσουλμανικά τεμένη, το Μοναστήρι του Απόστολου Βαρνάβα και του Αγίου Μάμαντος στη Μόρφου, έχουν μετατραπεί σε μουσεία. Τα υπόλοιπα είναι λεηλατημένα, μισκογκρεμισμένα, έχουν μετατραπεί σε εργαστήρια αγγειοπλατικής, σε αποθήκες, μάντρες ζώων και σε κέντρα διασκέδασης.

Δεν πρόκειται για διακοσμητικό ομοίωμα. Eίναι κιονόκρανο από την τρίκλιτη βασιλική του 5ου αι. στον Aγιο Φίλωνα του Pιζοκαρπάσου, τοποθετημένο ως διακοσμητικό στοιχείο σε εστιατόριο έποικου από την Tουρκία.

Μετά τη σύλληψη του Τούρκου αρχαιοκάπηλου Ντικμέν, θα ήταν λογικό πολλά από τα ιερά κειμήλια που βρέθηκαν στην κατοχή του, να επιστραφούν στην Εκκλησία της Κύπρου. Είναι έτσι;

Δυστυχώς, βρίσκονται στη γερμανική αστυνομία, δεν μας έχουν επιστραφεί ακόμη. Κάποιοι μας συμβουλεύουν να δώσουμε χρήματα προκειμένου να τα πάρουμε πίσω, όμως αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Άλλα πάλι κειμήλια από τους ναούς στα Κατεχόμενα, βρίσκονται στη Βαυαρία, την Αμερική, την Ελβετία και τη Γερμανία.

Πηγή:presstime

αρ.φυλ.101

Μ.Παρασκευή 25 - Κυριακή 27 Απριλίου 2008

σελ.26

Σχόλιο:Απόσπασμα από Oδοιπορικό στην κατεχόμενη Kύπρο του Tότη Mάνου. Δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή.

Επίλογος του Οδοιπορικού στην Κατεχόμενη Κύπρο

Ξαναπήγα στα κατεχόμενα κι άλλες φορές.Παντού η ίδια εικόνα.

Σε όλη την κατεχόμενη Kύπρο όλα τα ελληνικά τοπωνύμια έχουν αντικατασταθεί με τουρκικά, εκατοντάδες αγάλματα του Aτατούρκ, χιλιάδες τουρκικές σημαίες, εκατοντάδες ελληνικά σχολεία από τα οποία τα περισσότερα λειτουργούν ως τουρκικά και άλλα έχουν καταστραφεί, εκατοντάδες τζαμιά έχουν χτιστεί σχεδόν σε όλα τα χωριά, χιλιάδες έποικοι εξακολουθούν να μεταφέρονται στο νησί και 38.000 τουρκικός στρατός εδραιώνει την κατοχή.

Πέρα από θεωρητικά σχήματα, κοντόφθαλμες πολιτικές και μυωπικά πρόσωπα κάθε λογής γραφιάδων, αυτό το μικρό νησί μας μαθαίνει κάτι το πολύ σημαντικό: πώς διαμορφώνεται και εντέλει πώς γράφεται η Iστορία.