Οι επιστήμονες προειδοποιούν για τα «θαυματουργά» φάρμακα για το Αλτσχάιμερ.Η ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ επιταχύνει το φάρμακο για την άνοια

20 Φεβ, 2024
Οι επιστήμονες προειδοποιούν κατά των «θαυματουργών» φαρμάκων για το Αλτσχάιμερ
Το lecanemab και το donanemab μπορούν να προκαλέσουν συρρίκνωση, οίδημα και αιμορραγία του εγκεφάλου, η οποία μπορεί να είναι θανατηφόρα, δήλωσαν οι γιατροί στα μέσα ενημέρωσης

Τα φάρμακα που χαιρετίζονται ως παράγοντες αλλαγής του παιχνιδιού στη θεραπεία της νόσου του Αλτσχάιμερ, ενός τύπου άνοιας, ενέχουν κινδύνους που μπορεί να υπερτερούν οποιουδήποτε οφέλους, προειδοποίησαν επιστήμονες στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης την Κυριακή.
Οι ρυθμιστικές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να αποφασίσουν την επόμενη εβδομάδα εάν θα εγκρίνουν ή όχι το φάρμακο lecanemab, το οποίο έλαβε το πράσινο φως από τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ πέρυσι, και το donanemab, το οποίο αναμένει επί του παρόντος έγκριση.
Ωστόσο, τα φάρμακα, τα οποία οι κατασκευαστές λένε ότι επιβραδύνουν τη γνωστική εξασθένηση καθαρίζοντας την αμυλοειδή πρωτεΐνη στη φαιά ουσία των ασθενών, είναι επίσης γνωστό ότι συρρικνώνουν τους εγκεφάλους των ασθενών και το ένα τρίτο αυτών που τα λαμβάνουν εμφανίζουν επίσης παρενέργειες που ταξινομούνται ως «ανωμαλίες απεικόνισης που σχετίζονται με το αμυλοειδές» (ARIA) - ένας όρος που περιλαμβάνει το πρήξιμο και την αιμορραγία του εγκεφάλου.
Περίπου το 1% των ασθενών έχουν παρενέργειες τόσο σοβαρές που είναι θανατηφόρες ή απαιτούν νοσηλεία και η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων έχει απαιτήσει από τον κατασκευαστή του lecanemab, Esai, να συμπεριλάβει μια «προειδοποίηση μαύρου κουτιού» στην ετικέτα του, σηματοδοτώντας την πιθανότητα σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών.
«Όταν κοιτάζω μια μαγνητική τομογραφία που δείχνει ARIA, μου θυμίζει να κοιτάζω μαγνητικές τομογραφίες ασθενών που είχαν εγκεφαλικά επεισόδια ή κάποιο είδος τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης». Ο καθηγητής του Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Ρομπ Χάουαρντ δήλωσε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι τα δεδομένα απεικόνισης δείχνουν ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν τα φάρμακα «στην πραγματικότητα χάνουν πιθανώς λίγο περισσότερο από ένα κουταλάκι του γλυκού γεμάτο εγκέφαλο». Σύμφωνα με τον Δρ Madhav Thambisetty, ανώτερο κλινικό ερευνητή στο Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ, οι ασθενείς που λαμβάνουν τη μεγαλύτερη δόση έχουν χάσει έως και τρία κουταλάκια του γλυκού όγκου εγκεφάλου.
Ενώ οι κατασκευαστές των φαρμάκων χαιρετίζουν την υποτιθέμενη δυνατότητά τους να επιβραδύνουν τη γνωστική εξασθένηση σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ κατά 27% (lecanemab) και 35% (donanemab) σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο, αυτό μεταφράστηκε σε βελτίωση μόλις 0,45 βαθμών στην κλίμακα αξιολόγησης συμπτωμάτων του Alzheimer 18 σημείων - όπου οι βελτιώσεις κάτω από ένα σημείο είναι απίθανο να γίνουν αισθητές είτε από γιατρό είτε από ασθενή. σύμφωνα με τον Thambisetty. Ακόμη και τα ίδια τα διαφημιστικά υλικά των φαρμάκων αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούν να αποκαταστήσουν τη μνήμη ή τη γνωστική λειτουργία που έχει ήδη χαθεί.
Εν τω μεταξύ, η συρρίκνωση του εγκεφάλου θεωρείται δείκτης της ίδιας της νόσου του Αλτσχάιμερ, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη χρησιμότητα μιας «θεραπείας» που μπορεί να επιδεινώσει την υποκείμενη παθολογία. Μερικοί ασθενείς με ARIA έχουν παρουσιάσει επιδείνωση της γνωστικής ικανότητας πέντε φορές μεγαλύτερη από εκείνη ενός μη φαρμακευτικού ασθενούς με Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με δεδομένα κλινικών δοκιμών, και μία γυναίκα στη δοκιμή Lecanemab πέθανε στο νοσοκομείο με εγκεφαλική αιμορραγία 7 εκατοστών.
Ένα παρόμοιο φάρμακο που χαιρετίστηκε επίσης ως θαυματουργή θεραπεία για το Αλτσχάιμερ όταν εγκρίθηκε το 2021, το aducanumab, πρόκειται να διακοπεί από τον κατασκευαστή του φέτος. Μια ανασκόπηση των κλινικών δεδομένων έδειξε ότι οι ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο σε υψηλές δόσεις είχαν περισσότερες από 15 φορές περισσότερες πιθανότητες από εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο να εμφανίσουν οίδημα στον εγκέφαλο και σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν εγκεφαλική αιμορραγία.

==================

σχετικό δημοσίευμα
6 Ιαν, 2023 
Η ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ επιταχύνει το φάρμακο για την άνοια
Ο FDA ενέκρινε το lecanemab για το Αλτσχάιμερ παρά τις ανησυχητικές παρενέργειες

Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) την Παρασκευή επιτάχυνε την έγκριση του lecanemab, ενός φαρμάκου για τη θεραπεία των πρώιμων σταδίων της νόσου του Αλτσχάιμερ. Κατασκευασμένο από την ιαπωνική φαρμακοβιομηχανία Eisai και την Biogen και διατίθεται στην αγορά ως Leqembi, το φάρμακο φέρεται να καθυστερεί τη γνωστική εξασθένηση που προκαλείται από την ασθένεια, αν και οι δοκιμές έχουν δείξει κάποιες ανησυχητικές παρενέργειες.

Ενώ μια κλινική δοκιμή της αποτελεσματικότητας του lecanemab στην πρώιμη νόσο του Αλτσχάιμερ που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο διαπίστωσε ότι επιβραδύνει τη γνωστική και λειτουργική εξασθένηση καλύτερα από ένα εικονικό φάρμακο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι «σχετίζεται με ανεπιθύμητες ενέργειες» και συνέστησαν «μεγαλύτερες δοκιμές» για να «προσδιοριστεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του lecanemab στην πρώιμη νόσο του Αλτσχάιμερ» - μια ασυνήθιστη έκκληση για προσοχή σε μια μελέτη που συγχρηματοδοτήθηκε από τους κατασκευαστές του φαρμάκου.
Περίπου το 17% των ατόμων που έλαβαν lecanemab εμφάνισαν εγκεφαλική αιμορραγία κατά τη διάρκεια των δοκιμών, ενώ σχεδόν το 13% υπέστη εγκεφαλικό οίδημα ή συλλογή, σε σύγκριση με το 9% και το 2% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου αντίστοιχα, σύμφωνα με τη μελέτη New England Journal of Medicine. Περίπου το 7% των συμμετεχόντων στη δοκιμή σταμάτησαν να παίρνουν το φάρμακο λόγω των παρενεργειών.
Η υψηλή τιμή του Lecanemab - 26.500 δολάρια για θεραπεία ενός έτους - έχει επίσης προκαλέσει ανησυχίες. Το Ινστιτούτο Κλινικής και Οικονομικής Αναθεώρησης πρότεινε 20.600 δολάρια ως ανώτατο όριο τιμών, υποστηρίζοντας ότι ένα οικονομικά αποδοτικό επιτόκιο θα μπορούσε να είναι τόσο χαμηλό όσο 8.500 δολάρια. Η εταιρεία πρότεινε ότι θα μπορούσε να μειώσει τη συχνότητα δοσολογίας για να μειώσει το κόστος.
Η Biogen δεν είναι ξένη στη διαμάχη σχετικά με τα φάρμακά της για το Αλτσχάιμερ. Το 2021, αρκετά μέλη του διοικητικού συμβουλίου του FDA παραιτήθηκαν λόγω ανησυχιών ότι το Aduhelm, το οποίο η εταιρεία είχε αναπτύξει ως το πρώτο φάρμακο που σχεδιάστηκε για να στοχεύσει τη συσσώρευση πλάκας που τότε πιστεύεται ότι ήταν η υποκείμενη αιτία της νόσου του Αλτσχάιμερ, δεν είχε επιδείξει επαρκή αποτελεσματικότητα στη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής άνοιας. Ενώ κανένα μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής που είναι υπεύθυνο για την αναθεώρηση του φαρμάκου δεν υποστήριξε την έγκρισή του, ο FDA το έκανε ούτως ή άλλως, παρά τις παρενέργειες και την ετήσια τιμή των 56.000 δολαρίων.

Μια έρευνα του Κογκρέσου που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα διαπίστωσε ότι η διαδικασία έγκρισης «βρίθει παρατυπιών», σημειώνοντας ότι ο FDA είχε «συνεργαστεί ανάρμοστα» με την εταιρεία που υποτίθεται ότι ρύθμιζε.

Πέρυσι, προέκυψε ότι τμήματα της έρευνας που καθιέρωσαν το τρέχον μοντέλο της νόσου του Αλτσχάιμερ με βάση την πλάκα ήταν πιθανώς δόλια, υποδηλώνοντας ότι οι πλάκες αμυλοειδούς που βρέθηκαν στους ασθενείς θα μπορούσαν να είναι ένα σύμπτωμα, και όχι η αιτία, της ασθένειας.