Πολιτική πολυγαμία: Γιατί οι αραβικές μοναρχίες δεν θα απομονώσουν τη Ρωσία παρά τις αμερικανικές απαιτήσεις

10 Δεκ, 2023 
Πολιτική πολυγαμία: Γιατί οι αραβικές μοναρχίες δεν θα απομονώσουν τη Ρωσία παρά τις αμερικανικές απαιτήσεις
Η Ουάσιγκτον αγνοεί τις φιλοδοξίες των χωρών του Κόλπου, έτσι τώρα αναζητούν πιο αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες

κείμενο από τον Murad Sadygzade , Πρόεδρο του Κέντρου Σπουδών Μέσης Ανατολής, Επισκέπτης Λέκτορας, Πανεπιστήμιο HSE (Μόσχα)

φωτο--Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν στο Άμπου Ντάμπι στις 6 Δεκεμβρίου 2023 

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πραγματοποίησε μονοήμερη επίσκεψη εργασίας στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, η οποία εξέπληξε πολλούς με το απροσδόκητο της και οδήγησε σε έντονη συζήτηση για τον μύθο της απομόνωσης της Μόσχας μετά την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία. Αν και ήταν «εργατικού» χαρακτήρα, το ταξίδι αντιμετωπίστηκε με τελετουργική δεξίωση κατάλληλη για κρατική επίσκεψη.

Ο Πρόεδρος Πούτιν συναντήθηκε με τον Πρόεδρο των Εμιράτων, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν στο Άμπου Ντάμπι. Οι ηγέτες των δύο χωρών συζήτησαν την οικονομική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και ΗΑΕ, μεταξύ άλλων στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την κατάσταση στα hot spots παγκοσμίως, ιδίως την παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση. Στη συνάντηση με τον διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, τα μέρη συμφώνησαν να επεκτείνουν τη συνεργασία σε διάφορους τομείς, από τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου και την ενέργεια μέχρι τη γεωεπιστήμη και την περιβαλλοντική έρευνα. Τα μέρη έθιξαν επίσης την επισιτιστική ασφάλεια, την τεχνολογία, τη δικαιοσύνη, τον τουρισμό, τον αθλητισμό, την εκπαίδευση και άλλα.
Μετά την επιστροφή του στη Μόσχα, ο Πρόεδρος Πούτιν συναντήθηκε επίσης με τον πρίγκιπα διάδοχο του Ομάν Θεγιαζίν μπιν Χάιθαμ Αλ Σάιντ για να συζητήσουν τις προοπτικές συνεργασίας σε θέματα ενέργειας, τουρισμού και επενδύσεων. Ο διάδοχος σημείωσε το ενδιαφέρον του Ομάν για επενδύσεις στη ρωσική οικονομία και μίλησε για «την ανάγκη τερματισμού της υπάρχουσας άδικης παγκόσμιας τάξης και της κυριαρχίας της Δύσης, καθώς και για την οικοδόμηση μιας νέας, δίκαιης παγκόσμιας τάξης, οικονομικών σχέσεων χωρίς διπλά μέτρα και σταθμά. .»
Αργότερα την ίδια εβδομάδα, στις 8 και 9 Δεκεμβρίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συμμετείχε στις εργασίες του 14ου Διεθνούς Φόρουμ για την Ειρήνη και την Ασφάλεια «Sir Bani Yas» στο Άμπου Ντάμπι και στις 10 Δεκεμβρίου στο 21ο Φόρουμ της Ντόχα στο Κατάρ. έλαβε χώρα, γεγονός που επιβεβαίωσε περαιτέρω το ενδιαφέρον των χωρών της περιοχής για εναλλακτικές απόψεις και θέσεις έναντι της Δύσης.
Οι επισκέψεις του Προέδρου Πούτιν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία ήταν σαφές σημάδι της αυξανόμενης προσέγγισης μεταξύ της Ρωσίας και των αραβικών μοναρχιών. Αυτές οι χώρες, που είναι από καιρό στενοί σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών, στρέφονται όλο και περισσότερο στη Ρωσία για ένα αντίβαρο στην αμερικανική ηγεμονία στη Μέση Ανατολή. Δείχνουν ότι ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο πολυπολικός, με τη Ρωσία να διαδραματίζει πιο σημαντικό ρόλο στη Μέση Ανατολή.
Οι ΗΠΑ κλείνουν τα αυτιά τους στις φιλοδοξίες των αραβικών μοναρχιών
Οι αραβικές μοναρχίες θεωρούνταν παραδοσιακά σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή MENA (Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική), αλλά η σχέση τους τώρα ψύχεται ραγδαία. Ο λόγος αυτής της συστημικής διχόνοιας βρίσκεται στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον και στον επιθετικό τρόπο ηγεμονίας της υπερδύναμης που ξεθωριάζει.
Ακόμη και κατά την Αραβική Άνοιξη, η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα υποστήριξε τα επαναστατικά κινήματα στη Μέση Ανατολή, αγνοώντας τους φόβους των συμμάχων της, οι οποίοι, ως επί το πλείστον, εκτός από το Κατάρ, έβλεπαν απειλή στα κινήματα διαμαρτυρίας. Οι ελίτ των μοναρχιών αντιλήφθηκαν για πρώτη φορά την καταστροφικότητα της αμερικανικής πολιτικής, η οποία δεν έλαβε υπόψη τα συμφέροντα των συμμάχων της. Η Ουάσιγκτον έβλεπε αυτές τις χώρες ως μέσο για να επιτύχει τους δικούς της εγωιστικούς στόχους, αντιμετωπίζοντάς τις ως δημοκρατίες της μπανάνας και όχι ως ισότιμα μέλη της διεθνούς κοινότητας.
Η κατάσταση βοηθήθηκε από την αντιιρανική ρητορική και εστίαση στη συνεργασία με τις αραβικές χώρες στον οικονομικό και αμυντικό τομέα υπό τη Ρεπουμπλικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Πρόεδρος Τραμπ πραγματοποίησε την πρώτη του μετεκλογική επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, όπου συναντήθηκε με ηγέτες των μοναρχιών του Κόλπου και όχι μόνο συμφώνησε σε αμοιβαία επωφελείς οικονομικές συμφωνίες, αλλά πρότεινε επίσης τη δημιουργία ενός ενοποιημένου συστήματος ασφαλείας, με το όνομα «Αραβικό ΝΑΤΟ». Στο τέλος της θητείας του, έφερε το Ισραήλ και αρκετές αραβικές χώρες πιο κοντά στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, επιδεικνύοντας διπλωματική επιτυχία και σημειώνοντας σημαντικούς πολιτικούς βαθμούς.
Οι σχέσεις των ΗΠΑ με τους συμμάχους τους στην περιοχή έμοιαζαν να έχουν επανέλθει σε τροχιά, αλλά η νίκη του Τζο Μπάιντεν και η άφιξη των Δημοκρατικών γκρέμισαν αυτά τα όνειρα. Η Ουάσιγκτον άρχισε να ασκεί έντονη πίεση στις μοναρχίες του Κόλπου, παγώνοντας τις συμβάσεις πώλησης όπλων που συνήφθησαν υπό τον Τραμπ και επικρίνοντας δημόσια αυτές τις χώρες για «παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και «έλλειψη δημοκρατίας». Οι Αμερικανοί πολιτικοί δεν κατάλαβαν ή δεν ήθελαν να εξετάσουν τις φιλοδοξίες των περιφερειακών ελίτ, προσπαθώντας να τους υπαγορεύσουν συνθήκες ευνοϊκές για τις ΗΠΑ, τόσο όσον αφορά τις προμήθειες πετρελαίου όσο και τις πωλήσεις όπλων.

Την ίδια στιγμή, οι έξι αραβικές μοναρχίες του Περσικού Κόλπου – η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ, το Ομάν, το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν – είναι οι πιο ευημερούσες οικονομικά χώρες σε ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Έχουν συσσωρεύσει σημαντικούς οικονομικούς πόρους χάρη στις εξαγωγές ενέργειας και τις ρεαλιστικές πολιτικές. Σήμερα, μια νέα ελίτ έχει σχηματιστεί σε αυτές τις χώρες – ο στενότερος κύκλος μοναρχών. Αυτοί οι «νέοι φορείς λήψης αποφάσεων» επικεντρώνονται στην ανάπτυξη των χωρών τους και στην υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων.
Η νέα πραγματικότητα είναι ότι οι αραβικές μοναρχίες δεν είναι πλέον αδιαμφισβήτητοι σύμμαχοι των ΗΠΑ. Είναι έτοιμοι να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει συνεργασία με άλλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Φυσικά, αυτές οι σχέσεις δεν θα είναι ιδανικές. Η Ρωσία και οι μοναρχίες έχουν διαφορετικά συμφέροντα και απόψεις για τον κόσμο. Ωστόσο, η συνεργασία μεταξύ τους είναι δυνατή και θα μπορούσε να δημιουργήσει μια νέα ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.
Η ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία: Πυροδοτώντας την κατάρρευση της παλιάς παγκόσμιας τάξης
Η έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν ένα σημείο καμπής. Οι ΗΠΑ ενέτειναν τις πιέσεις στις χώρες της περιοχής, προτρέποντάς τις να ενταχθούν στις αντιρωσικές κυρώσεις εις βάρος τους. Ωστόσο, οι αραβικές μοναρχίες δεν άκουσαν, καθώς κατάλαβαν ότι οι ρίζες της σύγκρουσης στην Ουκρανία βρίσκονται στην επιθυμία της Ουάσιγκτον να ενισχύσει την ηγεμονία της βλάπτοντας τη Ρωσία. Η Μόσχα, επιπλέον, μπόρεσε να προσφέρει την ελκυστική ιδέα του σχηματισμού μιας νέας, δίκαιης παγκόσμιας τάξης που θα ικανοποιούσε τις επιθυμίες της πλειοψηφίας του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των αραβικών μοναρχιών του Περσικού Κόλπου.
Οι παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή όχι μόνο δεν προσχώρησαν στις αντιρωσικές κυρώσεις αλλά επέλεξαν και μια θέση «θετικής ουδετερότητας». Για παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ συνέχισαν τις προσπάθειες συντονισμού με τη Ρωσία στο πλαίσιο των συμφωνιών του ΟΠΕΚ+ για τη σταθεροποίηση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου. Αν και η Ουάσιγκτον ζήτησε επανειλημμένα σε τελεσίγραφο από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου σε χαμηλότερες τιμές, άλλα κράτη στην περιοχή διατήρησαν επίσης πολιτικές και οικονομικές επαφές με τη Μόσχα, όχι αντιτιθέμενες στις ΗΠΑ αλλά προστατεύοντας τα εθνικά τους συμφέροντα.
Αυτή η πολιτική των μοναρχιών του Κόλπου είναι βαθιά εκνευριστική για την Ουάσιγκτον, αλλά τα στρατηγικά λάθη των ΗΠΑ δεν της επιτρέπουν να διορθώσει την κατάσταση. Τα τελευταία χρόνια ήταν μια περίοδος ολοκληρωτικής αποτυχίας για την πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Για παράδειγμα, χάρη στις ενεργές διπλωματικές προσπάθειες της Μόσχας, η Συρία επέστρεψε στον Σύνδεσμο των Αραβικών Κρατών. Ομαλοποίησε τις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες βασικές χώρες της περιοχής. Αργότερα, με τη μεσολάβηση της Κίνας, ξεκίνησε μια συμφιλίωση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αντιπαθητικός στους Δημοκρατικούς, εξομάλυνε τις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
Οι αραβικές μοναρχίες έχουν καταλήξει κυρίως στην ιδέα της «περιφερειοποίησης», η οποία συνεπάγεται την ανάγκη εναρμόνισης των σχέσεων μεταξύ περιφερειακών παραγόντων και τη συμμετοχή σε διάλογο για την εξάλειψη των αντιφάσεων μεταξύ των διαφορετικών παραγόντων. Το 2023, στην 20ή επέτειο της εισβολής υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Ιράκ, η οποία συνεχίζει να καίει λόγω της αδυναμίας σχηματισμού ενός σταθερού κράτους, οι συζητήσεις απέκτησαν δημοτικότητα σχετικά με την ανάγκη επανένταξης του Ιράκ, της Συρίας, του Λιβάνου, της Υεμένης και άλλων πολέμων- διχασμένες και βυθισμένες στην κρίση χώρες στην αραβική οικογένεια.

Αυτό το θέμα αναφέρθηκε σε ένα άρθρο στην πλατφόρμα Arab News από την Baria Alamuddin, μια βραβευμένη δημοσιογράφο και ραδιοτηλεοπτική εταιρεία στη Μέση Ανατολή. Ο συγγραφέας σημειώνει ότι «η καταστροφική εισβολή στο Ιράκ οικοδομήθηκε με ψέματα και δόλια κίνητρα, διαταράσσοντας την ισορροπία στην περιοχή με τέτοιο τρόπο που οι συνέπειες γίνονται ακόμη αισθητές σήμερα, ειδικά μετά την επακόλουθη καταστροφή της γειτονικής Συρίας. Για αιώνες, το Ιράκ ενσαρκώνει την καρδιά του αραβικού πολιτισμού και κουλτούρας που χτυπά. Ωστόσο, 20 χρόνια μετά την εισβολή και μετά τον θάνατο περίπου 500.000 Ιρακινών, αυτό το αραβικό έθνος ακρογωνιαίος λίθος παραμένει ερειπωμένο, παρά τους τεράστιους φυσικούς πόρους του».
Ο Alamuddin επεσήμανε επίσης ότι οι Άραβες ηγέτες προειδοποίησαν επανειλημμένα την κυβέρνηση του πρώην προέδρου Τζορτζ Μπους για τις αρνητικές συνέπειες της εισβολής στο Ιράκ, οι οποίες παραμένουν άλυτες μέχρι σήμερα. Στο άρθρο της, η συγγραφέας παρέθεσε τα λόγια του αείμνηστου υπουργού Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Saud al-Faisal, ο οποίος είπε ότι όποιος πιστεύει ότι μπορεί να ελέγξει το Ιράκ κάνει λάθος. Οι ίδιες οι αραβικές χώρες έκαναν επίσης ένα λάθος εγκαταλείποντας το Ιράκ και απομακρύνοντας το έθνος από το αραβικό του κέντρο.

Μπορεί να ειπωθεί ότι η ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία υπήρξε ισχυρός καταλύτης για τις διαδικασίες που έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό στον κόσμο. Στο πλαίσιο αυτό, οι αραβικές μοναρχίες του Περσικού Κόλπου κατέχουν ουσιαστική θέση. Είναι σημαντικοί παίκτες στη Μέση Ανατολή και έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ένα από τα κέντρα της νέας παγκόσμιας τάξης. Ωστόσο, για να γίνει αυτό, πρέπει να ενωθούν και να αναπτύξουν μια κοινή στρατηγική για την ανάπτυξή τους.
Ο πόλεμος στη Γάζα είναι ένας επιπλέον πονοκέφαλος των ΗΠΑ στη ΜΕΝΑ
Ένα άλλο πλήγμα στις αμερικανικές θέσεις στην περιοχή ήταν η τελευταία κλιμάκωση της παλαιστινιο-ισραηλινής σύγκρουσης. Στις 7 Οκτωβρίου, η Χαμάς πραγματοποίησε μια σκληρή επίθεση στο Ισραήλ, παραβιάζοντας τις οχυρώσεις του Ισραηλινού Στρατού στα σύνορα με τη Γάζα και παίρνοντας ομήρους πολίτες και στρατιώτες. Ως απάντηση στις ενέργειες της παλαιστινιακής ομάδας, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσε την έναρξη μιας επίθεσης στη Γάζα, επίσημος στόχος της οποίας είναι η εξάλειψη της Χαμάς.

Ακόμη και πριν από αυτά τα γεγονότα, η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέτεινε τη διπλωματική της δραστηριότητα στην περιοχή πριν από τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Η Ουάσιγκτον διευκόλυνε τις διαπραγματεύσεις κεκλεισμένων των θυρών μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, αλλά τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το Ριάντ ήταν δυσαρεστημένο με τη θέση των ΗΠΑ για την επέκταση της αμυντικής συνεργασίας. Ένα δευτερεύον γεγονός ήταν η επίτευξη συμφωνίας για την επέκταση των αμυντικών και οικονομικών δεσμών των ΗΠΑ με το Μπαχρέιν, αλλά δεν μπορούσε να έχει κανένα σημαντικό αποτέλεσμα. Όμως όλα αυτά τα επιτεύγματα σταμάτησαν με την έναρξη της σύγκρουσης στη Γάζα. Η Σαουδική Αραβία αποχώρησε από τις διαπραγματεύσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ και το Μπαχρέιν ανακάλεσε τον πρεσβευτή του και ανακοίνωσε την αναστολή της εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας με το εβραϊκό κράτος.
Οι ΗΠΑ δεν μπορούσαν να παραμείνουν στο περιθώριο της σύγκρουσης στην οποία εμπλέκεται ο κύριος περιφερειακός σύμμαχός τους, το Ισραήλ. Όμως όλες οι προσπάθειες επίλυσης της σύγκρουσης ήταν μάταιες. Από τις πρώτες ημέρες της σύγκρουσης, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken πέταξε στην περιοχή, αφενός επιδιώκοντας να αποτρέψει τη συμμετοχή περιφερειακών παραγόντων και, αφετέρου, έδειξε την επιθυμία να αποφευχθεί η πλήρης έναρξη του Ισραηλινού επίγεια λειτουργία. Οι ΗΠΑ έστειλαν σημαντική στρατιωτική δύναμη στην περιοχή για να ενισχύσουν τη θέση τους. Ωστόσο, το πρόβλημα ήταν ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορούσε να δει την επιθυμία των ίδιων των κρατών της περιοχής να μην εμπλακούν σε μια συνολική σύγκρουση και η συσσώρευση αμερικανικών δυνάμεων προκάλεσε μόνο πρόσθετο εκνευρισμό με την αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή.

Δεδομένου ότι ήταν αδύνατο να πειστεί η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νετανιάχου, ξεκίνησε η χερσαία επιχείρηση. Η Ουάσιγκτον έμεινε μόνο να παραιτηθεί σε αυτό και να αυξήσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς το Ισραήλ, ενισχύοντας έτσι το αντιαμερικανικό αίσθημα στην «αραβική οδό» στο πλαίσιο των επιθετικών ενεργειών του IDF στη Γάζα, που προκαλούν ανθρωπιστική καταστροφή και κολοσσιαία θύματα. μεταξύ του άμαχου πληθυσμού.

Η σύγκρουση συνεχίζεται και η δυσαρέσκεια για τις ενέργειες του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων αυξάνεται, γεγονός που έχει οδηγήσει σε δημόσια πίεση στους Άραβες ηγέτες. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα πρακτικό, ενώ η Μόσχα συζητά ενεργά με τους Άραβες ηγέτες ένα προσχέδιο του σχεδίου της για μια παλαιστινιο-ισραηλινή διευθέτηση με τη συμμετοχή περιφερειακών δυνάμεων.

Η παλιά παγκόσμια τάξη πραγμάτων καταρρέει, και αυτό είναι κατανοητό στις αραβικές μοναρχίες. Οι περιφερειακές χώρες περιμένουν τη διαδικασία διαμόρφωσης νέων κανόνων διεθνών σχέσεων που θα βοηθήσουν στην προστασία των συμφερόντων αυτών των κρατών στην παγκόσμια σκηνή. Οι αραβικές χώρες δεν θέλουν να επιλέξουν πλευρές. επιθυμούν να δημιουργήσουν διαφοροποιημένες σχέσεις με όλα τα κέντρα εξουσίας και να διεξάγουν έναν αμοιβαία επωφελή διάλογο. Μια τέτοια πολιτική ήταν εγγενής στις αραβικές χώρες από τότε που κέρδισαν την ανεξαρτησία τους, και τώρα μόλις κερδίζει δυναμική. Η αυστηρή πολιτική των ΗΠΑ αναγκάζει αυτές τις χώρες να επανεξετάσουν την ισχυρή τους εξάρτηση από την Ουάσιγκτον όσον αφορά την οικονομία, την ασφάλεια και την τεχνολογία.

Πίσω στις αρχές της δεκαετίας του 2000, σε μια από τις συνεντεύξεις του, ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Saud al-Faisal συνέκρινε την ιδεολογία της εξωτερικής πολιτικής της Σαουδικής Αραβίας με τη στάση απέναντι στον γάμο στο Ισλάμ. Είπε ότι ένας πιστός μουσουλμάνος έχει το δικαίωμα να παντρευτεί τέσσερις συζύγους σύμφωνα με τη Σαρία, αλλά ταυτόχρονα, αντιμετωπίζοντας την καθεμία από αυτές ισότιμα. Έτσι, μίλησε για την τάση προς διαφοροποίηση των εξωτερικών δεσμών, η οποία δεν συνεπάγεται πλήρη διακοπή των σχέσεων μεταξύ του Ριάντ και οποιουδήποτε από τους εταίρους του.

Οι σχέσεις μεταξύ των αραβικών μοναρχιών και της Ουάσιγκτον διέρχονται μια «δύσκολη περίοδο» που μπορεί να ξεπεραστεί μέσω ανοιχτού διαλόγου σε ισότιμη βάση. Η ιδέα μιας νέας παγκόσμιας τάξης, η οποία είναι ελκυστική για τις χώρες της περιοχής, συνεπάγεται την ενίσχυση των σχέσεων με ορισμένους εταίρους χωρίς να βλάπτει άλλους προς όφελος των εθνικών συμφερόντων κάθε εμπλεκόμενου έθνους.