Βοήθησαν οι μάσκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας ; Πώς επηρεάζει ο COVID-19 την ψυχική υγεία και το γαστρεντερικό σωλήνα;

10 ΜΑΡΤΊΟΥ, 2023
Και πάλι λένε ότι οι μάσκες δεν βοηθούν. Αυτό είναι αλήθεια? Το κυριότερο για την πανδημία από ξένα μέσα
Βοήθησαν οι μάσκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τι σημαίνει αυτή η ερώτηση; Πώς επηρεάζει ο COVID-19 την ψυχική υγεία και το γαστρεντερικό σωλήνα; Σχετικά με αυτό - στην εβδομαδιαία ανασκόπηση των ξένων μέσων ενημέρωσης
Κατά τη διάρκεια των τριών ετών της πανδημίας, οι συστάσεις για τις μάσκες έχουν αλλάξει. Στην αρχή, οι ειδικοί και οι υγειονομικές αρχές συμβούλευαν μόνο τους γιατρούς να τα φορούν, αλλά σύντομα είπαν σε όλους τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Η συζήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μασκών για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορωνοϊού δεν έχει υποχωρήσει μέχρι στιγμής και πρόσφατα έχουν φουντώσει ξανά. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Cochrane, του οποίου οι κριτικές θεωρούνται το χρυσό πρότυπο στην ιατρική, ανέλυσε τυχαιοποιημένες δοκιμές και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι αντίπαλοι των μασκών θεωρούσαν ως επιχείρημα υπέρ τους. Το Undark εξηγεί γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολο να πάρεις μια ακριβή απάντηση.
Οι μάσκες και οι αναπνευστήρες λειτουργούν ως φράγμα στα ιικά σωματίδια, αλλά το πόσο καλά προστατεύουν δεν είναι απολύτως σαφές. Το 2020, οι επιστήμονες πραγματοποίησαν ένα πείραμα χρησιμοποιώντας έναν νεφελοποιητή, έναν αναπνευστήρα και δύο ομοιώματα. Ένα αερόλυμα με τον ιό πέρασε από το στόμα του ενός και στο άλλο έβαλαν διαφορετικές μάσκες, τοποθετήθηκε αναπνευστήρας N95 ή έμεινε ακάλυπτος. Αποδείχθηκε ότι τα υφάσματα και οι χειρουργικές μάσκες μπλοκάρουν τα σωματίδια, αλλά πολύ χειρότερα από έναν αναπνευστήρα.
Αλλά είναι δύσκολο να κρίνουμε την πραγματική αποτελεσματικότητα από ένα εργαστηριακό πείραμα. Πρώτον, οι άνθρωποι δεν καλύπτουν πάντα σωστά τα πρόσωπά τους. Δεύτερον, ο ιός που εισέρχεται στη μύτη και το στόμα μπορεί να είναι αρκετός για να μολύνει.
Ένας άλλος τρόπος είναι οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, όπου οι συμμετέχοντες χωρίζονται τυχαία σε ομάδες και συγκρίνονται. Τον χειμώνα του 2009/10, μια τέτοια μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο. Οι επιστήμονες είπαν σε 1.700 εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να φορούν είτε χειρουργικές μάσκες είτε αναπνευστήρες N95 στη δουλειά (μερικοί πάντα, άλλοι μόνο κατά τη διάρκεια επικίνδυνων διαδικασιών) και στη συνέχεια μέτρησαν πόσοι άνθρωποι αρρώστησαν σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων: όσοι δεν έβγαλαν τους αναπνευστήρες τους, κρυολόγησαν πολύ λιγότερο συχνά. Αλλά σε άλλες μελέτες, τα αποτελέσματα ήταν διαφορετικά: μερικές φορές δεν υπήρχε κανένα όφελος ακόμη και από τους αναπνευστήρες, για να μην αναφέρουμε τις χειρουργικές μάσκες.
Το αν αυτά τα δεδομένα ισχύουν για μια πανδημία είναι ένα ξεχωριστό ερώτημα. Για να το απαντήσουμε, φυσικά πειράματα ήρθαν χρήσιμα: κάπου οι αρχές ζήτησαν να φορούν μάσκες, αλλά κάπου δεν το έκαναν. Μια ανάλυση διαπίστωσε ότι όπου οι μάσκες ήταν υποχρεωτικές, οι κορυφές των κρουσμάτων COVID-19 ήταν χαμηλότερες, αλλά το αποτέλεσμα μειώθηκε σε ορισμένα μέρη με την πάροδο του χρόνου. Τα οφέλη έχουν εντοπιστεί σε πολλές άλλες μελέτες, αλλά όχι σε όλες. Το πρόβλημα είναι ότι το αποτέλεσμα θα μπορούσε να οφείλεται όχι σε μάσκες ή όχι μόνο σε αυτές, αλλά και σε άλλα περιοριστικά μέτρα ή διαφορές στη συμπεριφορά όσων είναι πιο πρόθυμοι να τηρήσουν τους κανόνες.
Η ανασκόπηση που συζητήθηκε στην αρχή περιελάμβανε μόνο τυχαιοποιημένες δοκιμές. Τα μέλη του Cochrane ετοίμασαν το πρώτο έργο αυτού του είδους το 2006. Στη συνέχεια έγραψαν ότι δεν υπήρχαν αρκετά δεδομένα, επομένως δεν υπήρχε λόγος να ζητηθεί από τους ανθρώπους να καλύψουν το πρόσωπό τους ή να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο είδος προστασίας. Περίπου το ίδιο λέγεται και στη νέα κριτική.
Όμως οι ειδικοί που δεν συμμετείχαν στην προετοιμασία του προτρέπουν να λάβουν υπόψη όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες. Αυτές οι πληροφορίες είναι περισσότερο υπέρ των μασκών. Οι τυχαιοποιημένες δοκιμές μπορεί να ήταν πολύ μικρές για να δείξουν μια στατιστικά σημαντική επίδραση. Δεν είναι επίσης σαφές πόσο αυστηρά οι συμμετέχοντες ακολούθησαν τις οδηγίες των επιστημόνων και αν φορούσαν σωστά προστατευτικό εξοπλισμό. Οι αντίπαλοι αντιτείνουν ότι αυτές οι προειδοποιήσεις, εάν ισχύουν, ισχύουν μόνο σε ατομικό επίπεδο, όχι όταν πρόκειται για κανόνες. Στην καθημερινή ζωή, πολλοί επίσης δεν τηρούν πάντα τους κανόνες και φορούν μάσκες εσφαλμένα.
Επομένως, το ερώτημα εάν οι μάσκες λειτουργούν μπορεί να γίνει κατανοητό με διαφορετικούς τρόπους. Οι απαντήσεις είναι επίσης διαφορετικές.
Μετά το COVID-19, οι γαστρεντερικές παθήσεις είναι πολύ πιο συχνές
Μια μεγάλη μελέτη διαπίστωσε ότι όσοι ανέρρωσαν από τον COVID-19 είχαν 36% περισσότερες πιθανότητες να έχουν προβλήματα με το γαστρεντερικό σωλήνα. Οι New York Times μιλούν για το έργο .
Οι επιστήμονες ανέλυσαν ιατρικά αρχεία από τη βάση δεδομένων του Υπουργείου Βετεράνων των ΗΠΑ. Το δείγμα περιελάμβανε 154.000 ανάρρωση και 5,6 εκατομμύρια ανθρώπους που δεν είχαν ποτέ COVID-19.
Από την πρώτη ομάδα, οι γαστρεντερικές παθήσεις εμφανίστηκαν σε 9,6 χιλιάδες άτομα. Οι πιο συχνές ήταν η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τα έλκη στομάχου και άλλες διαταραχές που σχετίζονται με το οξύ του στομάχου, οι οποίες διαγνώστηκαν περίπου στο ένα τέταρτο των περιπτώσεων. Η οξεία φλεγμονή (του παγκρέατος, της χοληδόχου κύστης) ήταν λιγότερο συχνή, αλλά για όσους είχαν COVID-19, ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος και εδώ. Τα άτομα με σύνδρομο μετά την COVID-19 είχαν επίσης περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν γαστρεντερικά προβλήματα, πιο συχνά δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος και διάρροια.

Οι ερευνητές δεν ανακάλυψαν εάν ο κίνδυνος σχετίζεται με υποκείμενα προβλήματα υγείας όπως ο διαβήτης, αλλά ανακάλυψαν και πάλι ότι όσοι χρειάζονταν νοσηλεία ήταν πιο πιθανό να αρρωστήσουν αργότερα. Ωστόσο, για όσους είχαν ήπιο COVID-19, ο κίνδυνος γαστρεντερικών προβλημάτων ήταν υψηλότερος. Τα καλά νέα είναι ότι πολλά από αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται.
Τα δεδομένα ήταν διαθέσιμα κυρίως για λευκούς άνδρες, των οποίων η μέση ηλικία ήταν περίπου 61 έτη. Αλλά τα ίδια μοτίβα βρέθηκαν για 37.000 μαύρους ασθενείς και 17.000 γυναίκες. Ένας άλλος περιορισμός είναι η ώρα της ασθένειας: όσοι μολύνθηκαν έλαβαν θετικό τεστ για COVID-19 το αργότερο στις 15 Ιανουαρίου 2021. Ίσως λόγω των εμβολίων και των νέων παραλλαγών του κορωνοϊού, οι κίνδυνοι έχουν αλλάξει.
Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι για διαταραχές στο έργο του γαστρεντερικού σωλήνα: μόλυνση των εντερικών κυττάρων, αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στα υπόλοιπα θραύσματα ιικών σωματιδίων, στρες. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι από τους ασθενείς είχαν προβλήματα όχι μόνο με τη γαστρεντερική οδό, είναι πιθανό να εμπλέκονται διαφορετικοί μηχανισμοί.
Είναι η ψυχική ασθένεια λιγότερο συχνή μετά τον COVID-19 από ό,τι πιστεύαμε;
Η πανδημία έχει επηρεάσει «ελάχιστα» ψυχικά συμπτώματα στον πληθυσμό. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν επιστήμονες που ανέλυσαν 137 μελέτες σχετικά με αυτό το θέμα. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί που πήραν συνέντευξη από τον Guardian πιστεύουν ότι αυτό το συμπέρασμα πρέπει να κριθεί με προσοχή.
Πιστεύεται ότι πολλοί έχουν αναπτύξει ή επιδεινώσει ψυχικές διαταραχές λόγω της πανδημίας. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που έκανε την ανάλυση, αυτή η αντίληψη διαμορφώθηκε από έρευνα χαμηλής ποιότητας και ανέκδοτες ιστορίες που μετατράπηκαν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες. Πρόσθεσε ότι τα αποτελέσματα της νέας ανάλυσης συνάδουν με δεδομένα για τη δυναμική της αυτοκτονίας (δεν υπήρξε έξαρση στην πανδημία) και ότι το συμπέρασμα για τις ψυχικές διαταραχές είναι το ίδιο ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο, φύλο και παρουσία συννοσηροτήτων.
Ωστόσο, το άγχος, η κατάθλιψη και άλλες ανωμαλίες έχουν γίνει ελαφρώς πιο συχνές στις γυναίκες. Ίσως το γεγονός είναι ότι έχουν προσθέσει τις δουλειές του σπιτιού, πολλοί από αυτούς φροντίζουν τους ανθρώπους στη δουλειά και κάποιοι έχουν βιώσει ενδοοικογενειακή βία. Τα συμπτώματα της κατάθλιψης έχουν γίνει πιο κοινά μεταξύ των ηλικιωμένων, των φοιτητών, των ομοφυλόφιλων και των γονέων, αλλά η διαφορά από τους χρόνους πριν από την πανδημία είναι «ελάχιστη ή μικρή».
Τα ευρήματα έρχονται σε αντίθεση με αυτά αρκετών προηγούμενων μελετών, οι οποίες έδειξαν ότι ο επιπολασμός των ψυχικών διαταραχών αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το 2022, Βρετανοί αξιωματούχοι μίλησαν ακόμη και για μια «δεύτερη πανδημία» κατάθλιψης, άγχους, ψύχωσης και διατροφικών διαταραχών.
Η αντίφαση μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η ψυχική υγεία ορισμένων ανθρώπων βελτιώθηκε (για παράδειγμα, λόγω της συγκέντρωσης μπροστά σε μια κοινή απειλή), ενώ άλλοι, αντίθετα, επιδεινώθηκαν. Επομένως, οι μέσοι όροι δύσκολα θα μπορούσαν να αλλάξουν. Μια πιο προσεκτική ανάλυση ανά ομάδα θα μπορούσε επίσης να αποκαλύψει διαφορές σε όσους χρειάζονται βοήθεια περισσότερο.