Γιατί ο Καρυοθραύστης θεωρείται σύμβολο της Πρωτοχρονιάς; Φέτος, το αριστούργημα συμπλήρωσε 130 χρόνια.

«Ο Καρυοθραύστης»: Πώς ο Τσαϊκόφσκι δημιούργησε ένα από τα πιο διάσημα μπαλέτα του κόσμου

Το αριστούργημα ανέβηκε για πρώτη φορά πριν από 130 χρόνια

Φέτος, ο «Καρυοθραύστης» συμπλήρωσε 130 χρόνια. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι αυτό το αριστούργημα, μελοποιημένο σε μουσική του Ρώσου συνθέτη Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (Pyotr Ilyich Tchaikovsky) είναι το πιο διάσημο μπαλέτο στον κόσμο. Πράγματι, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς κάποια γιορτή Χριστουγέννων ή Πρωτοχρονιάς χωρίς τις παγκοσμίως γνωστές μελωδίες του χορού της νεράιδας της ζάχαρης-δαμάσκηνου (Sugar-Plum Fairy) ή του ρωσικού χορού.

Το παραμύθι του Καρυοθραύστη γράφτηκε αρχικά από τον Γερμανό συγγραφέα ρομαντισμού (Ernst Theodor Amadeus Hoffmann) Χόφμαν και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1816. Είναι μια πολύ πιο σκοτεινή και απόκοσμη ιστορία από όσο θα φαντάζονταν όσοι γνωρίζουν μόνο το μπαλέτο. Το 1844, ο Γάλλος συγγραφέας Alexandre Dumas ξαναδιηγήθηκε την ιστορία, κάνοντας την πιο ανάλαφρη και κατάλληλη για παιδιά.

Το 1919, ο «Καρυοθραύστης» ανέβηκε για πρώτη φορά στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας. Στη συνέχεια υπέστη πολλές μεταμορφώσεις, με κάθε νέα έκδοση να αλλοιώνει ελαφρώς την ιστορία.

Η εκδοχή των Chemikin και Simonov, ωστόσο, παρουσιάζει μια ιστορία ενός μοναχικού παιδιού που παρεξηγήθηκε από τους μεγάλους. Η Μάσα προσπαθεί να ξεφύγει στη φαντασία της και στο τέλος του ταξιδιού της με τον Καρυοθραύστη, μετατρέπεται σε ένα ειδώλιο ζάχαρης πάνω σε ένα γιγάντιο κέικ.

σχετικό βίντεο   https://www.youtube.com/watch?v=xfi0X5hdgdE&t=43s

Τα παιδιά του Δρ Stahlbaum, η Marie και ο Fritz, περιμένουν με ανυπομονησία τα δώρα, όπως και τα άλλα παιδιά. Ο τελευταίος από τους καλεσμένους είναι ο Drosselmeyer. Η ικανότητά του να ζωντανεύει παιχνίδια όχι μόνο διασκεδάζει τα παιδιά, αλλά και τα τρομάζει. Ο Drosselmeyer βγάζει τη μάσκα του. Η Marie και ο Fritz αναγνωρίζουν τον αγαπημένο τους νονό. Η Μαρί (που μερικές φορές αποκαλείται με το ρωσικό της όνομα Μάσα ή Κλάρα σε άλλες εκδοχές) θέλει να παίξει με τις κούκλες, αλλά με λύπη της ανακαλύπτει ότι όλες έχουν φυλαχτεί.

Για να καθησυχάσει το κορίτσι, ο νονός της δίνει τον Καρυοθραύστη. Η παράξενη έκφραση στο πρόσωπο της κούκλας την διασκεδάζει. Ο Fritz σπάει κατά λάθος την κούκλα και η Marie αναστατώνεται. Βάζει την αγαπημένη της κούκλα για ύπνο. Ο Fritz και οι φίλοι του φορούν μάσκες ποντικιών και αρχίζουν να πειράζουν τη Marie. Οι εορταστικές εκδηλώσεις τελειώνουν με τους καλεσμένους να χορεύουν τον παραδοσιακό χορό Grossfather, και στη συνέχεια όλοι επιστρέφουν στα σπίτια τους. Η νύχτα πέφτει και το δωμάτιο όπου βρίσκεται το χριστουγεννιάτικο δέντρο γεμίζει με φεγγαρόφωτο.

Η Μαρί επιστρέφει και αγκαλιάζει τον Καρυοθραύστη. Και τότε εμφανίζεται ο Drosselmeyer, αλλά τώρα δεν είναι πια ο νονός, αλλά ο καλός μάγος.

Κουνάει το χέρι του και τα πάντα στο δωμάτιο αρχίζουν να αλλάζουν: οι τοίχοι απομακρύνονται, το δέντρο αρχίζει να μεγαλώνει και τα παιχνίδια του δέντρου ζωντανεύουν και γίνονται στρατιώτες. Ξαφνικά εμφανίζονται τα ποντίκια, με επικεφαλής τον Βασιλιά Ποντίκι. Ο γενναίος Καρυοθραύστης οδηγεί τους στρατιώτες στη μάχη.

Ο Καρυοθραύστης και ο Βασιλιάς των Ποντικών συναντιούνται σε μια θανάσιμη μάχη. Η Μαρί βλέπει ότι ο στρατός των ποντικιών είναι λιγότερος από τον στρατό των στρατιωτών. Σε απόγνωση, βγάζει την παντόφλα της και την πετάει με όλη της τη δύναμη στον Βασιλιά των Ποντικών. Φοβάται και φεύγει με τον στρατό του. Ο στρατός των στρατιωτών νίκησε. Μεταφέρουν θριαμβευτικά τη Marie στους ώμους τους στον Καρυοθραύστη. Ξαφνικά το πρόσωπο του τελευταίου αρχίζει να αλλάζει. Παύει να είναι Καρυοθραύστης και μετατρέπεται σε έναν όμορφο πρίγκιπα. Η Μαρί και οι αναγεννημένες κούκλες βρίσκονται κάτω από έναν έναστρο ουρανό και ένα φανταστικά όμορφο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Υπάρχουν νιφάδες χιονιού που στροβιλίζονται γύρω.

Η Μαρί και ο Πρίγκιπας θαυμάζουν την ομορφιά του έναστρου ουρανού και θυμούνται πώς τους επιτέθηκαν ποντίκια και πώς ο Πρίγκιπας τα νίκησε. Όλοι χορεύουν, διασκεδάζουν και γιορτάζουν τη νίκη επί του στρατού των ποντικών. Ισπανικές, αραβικές, κινεζικές και ρωσικές κούκλες ευχαριστούν τη Marie που τους έσωσε τη ζωή. Πανέμορφες νεράιδες και παπαδοπαίδια χορεύουν τριγύρω. 

η Κλάρα και ο πρίγκιπας - Καρυοθραύστης ξεκινούν για ένα μαγικό ταξίδι. Περνούν από την Βασίλισσα του Χιονιού αλλά και από την χώρα των Ζαχαρωτών με την νεράιδα Ζαχαρένια.

Εμφανίζεται ο Drosselmeyer και τα αλλάζει όλα ξανά. Όλοι προετοιμάζονται για το γάμο της Μαρί και του πρίγκιπα. Η Μαρί ξυπνάει και ο Καρυοθραύστης είναι ακόμα στα χέρια της. Κάθεται σε ένα οικείο δωμάτιο. Δυστυχώς, ήταν μόνο ένα παραμυθένιο όνειρο..

Ο Καρυοθραύστης δεν σπάει μόνο ξηρούς καρπούς, συμβολίζει τη δύναμη, λειτουργεί ως προστάτης, φέρνει ευτυχία και καλή τύχη. Χτυπώντας απόκοσμα τα δόντια του, διώχνει τα κακά πνεύματα, εμποδίζοντάς τα να μπουν στο σπίτι.

Ο Drosselmeyer επέλεξε για δώρο τον καρυοθραύστη για κάποιο λόγο. Σύμφωνα με τη γερμανική λαογραφία, οι καρυοθραύστες φέρνουν καλή τύχη και προστατεύουν το σπίτι από τα κακά πνεύματα.

Πώς έμοιαζε ο Καρυοθραύστης;

Ο Καρυοθραύστης είναι μια ξύλινη μηχανική κούκλα καρικατούρας που έχει γίνει εδώ και καιρό σύμβολο της Πρωτοχρονιάς και των Χριστουγέννων. Ο Καρυοθραύστης φαίνεται πολύ ασυνήθιστος: ένα μεγάλο κεφάλι σε σύγκριση με τα λεπτά πόδια. ο μανδύας του είναι στενός και αστείος, σαν να είναι από ξύλο, και ένα καπέλο ανθρακωρύχου είναι στο κεφάλι του.

Το μεγάλο κεφάλι φαινόταν γελοίο σε σύγκριση με τα λεπτά πόδια, και ο μανδύας στο S. ήταν στενός και αστείος, προεξείχε σαν ξύλινος, και ένα καπέλο ανθρακωρύχου σηκώθηκε στο κεφάλι του. Η Marie ερωτεύτηκε αμέσως αυτό το παιχνίδι, γιατί ο Shch αποδείχθηκε ότι είχε ευγενικά μάτια και ένα στοργικό χαμόγελο.

Πώς λεγόταν το κορίτσι στον Καρυοθραύστη;

Στο πρωτότυπο βιβλίο του Χόφμαν, ο κύριος χαρακτήρας ονομάζεται Μαρί και η Κλάρα είναι η αγαπημένη της κούκλα. Στη Ρωσία, με το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914) και την ανάπτυξη των πατριωτικών συναισθημάτων, η πλοκή του μπαλέτου ρωσικοποιήθηκε και ο κύριος χαρακτήρας άρχισε να ονομάζεται Μάσα.

Τι διδάσκει ο Καρυοθραύστης;

Ο « Καρυοθραύστης » μας διδάσκει υπομονή, ευαισθησία στις σχέσεις. Δείχνει ότι η αγάπη πρέπει να παλέψει για την αγάπη, ακόμη και όταν όλοι οι άλλοι είναι εναντίον της, και μόνο τότε θα ανταμειφθείτε και θα σας αγαπήσουν.

Πού εφευρέθηκε ο Καρυοθραύστης;

Το παραμύθι του δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Βερολίνο σε μια χριστουγεννιάτικη συλλογή το 1816 και υπέστη πολλές σημαντικές αναθεωρήσεις τα επόμενα 200 χρόνια. Ο δεύτερος Χόφμαν ονομαζόταν Χάινριχ, ήταν ψυχίατρος και έζησε στα μέσα του 19ου αιώνα

Γιατί ο Καρυοθραύστης θεωρείται σύμβολο της Πρωτοχρονιάς;

Στις 6 Δεκεμβρίου 1982 έγινε η πρεμιέρα του μπαλέτου του Πιότρ Τσαϊκόφσκι. βασισμένο σε ένα από τα πιο πρωτοχρονιάτικα παραμύθια στον κόσμο - « Ο Καρυοθραύστης και ο Βασιλιάς του Ποντίκι» του Χόφμαν. Έκτοτε το μπαλέτο αυτό ανέβηκε σε όλες τις αίθουσες για την Πρωτοχρονιά και τα Χριστούγεννα.

Πώς ονομαζόταν το κάστρο του Καρυοθραύστη ; - Αμυγδαλόπαστα.

Η Μαρί από το παραμύθι του Καρυοθραύστη είναι ένα συνηθισμένο οκτάχρονο κορίτσι που παίζει με κούκλες, φοβάται τα ποντίκια κ.λπ.

στο εσωτερικό παραμύθι οι άνθρωποι μετατρέπονται σε κούκλες, τα παιχνίδια αποκτούν ανθρώπινη μορφή, δύο κόσμοι - φαντασία και πραγματικότητα - ενώνονται και συνδυάζονται 

Γιατί ο Χόφμαν απεικόνισε ένα ποντίκι ως αντιήρωα;

(Το λιοντάρι προσωποποιεί την ευγενή τέρψη προς τους μικρούς sims, το ποντίκι την ικανότητα να θυμάται την καλοσύνη και να πληρώνει γι' αυτήν ανάλογα· και το ποντίκι εμφανίζεται ως χαρακτήρας σε αυτήν την ιστορία μόνο επειδή είναι το εντελώς εξωτερικό αντίθετο του λιονταριού: μεγάλος - μικρός, δυνατός - αδύναμος, βασιλικός - δειλός κ.λπ.

«Ακύρωση πολιτισμού» θύμα

Παρά την επιτυχία και την ιστορία που έχει ξεπεράσει τον αιώνα, ο «Καρυοθραύστης» έχει ενταχθεί στις τάξεις των κλασικών έργων τέχνης που έχουν υποφέρει πρόσφατα από την «κουλτούρα ακύρωσης». Το 2021, το Κρατικό Μπαλέτο του Βερολίνου απέρριψε το μπαλέτο από το χριστουγεννιάτικο ρεπερτόριό του εν μέσω ανησυχιών για τους κινέζικους και τους ανατολίτικους χορούς. Υπήρχε ο φόβος ότι η παράσταση περιείχε «ρατσιστικά στοιχεία». Την ίδια χρονιά, το Scottish Ballet αποφάσισε επίσης να αντιμετωπίσει αυτό που αποκάλεσε «ακατάλληλα πολιτισμικά στερεότυπα». Με αυτόν τον στόχο, η εταιρεία ενημέρωσε τα κοστούμια και τις χορογραφίες στις κινεζικής και αραβικής έμπνευσης σκηνές για να «αφαιρέσει στοιχεία καρικατούρας».

Ωστόσο, παρά τις συγκρούσεις και τα εμπόδια, το "The Nutcracker" δεν φαίνεται πιθανό να εξαφανιστεί από τις σκηνές σε όλο τον κόσμο σύντομα. Ποιο είναι το μυστικό πίσω από την επιτυχία του; Ο Fyodor Lopukhov, ένας σημαντικός πρώιμος Σοβιετικός χορογράφος στον οποίο πιστώνεται η διατήρηση μεγάλου μέρους της κληρονομιάς του κλασικού μπαλέτου μετά την Επανάσταση, το εξήγησε ως εξής: «Ο Καρυοθραύστης είναι πολύ περίπλοκος. Το πρόβλημα δεν είναι πώς να εκτελέσετε την ιστορία, αλλά πώς να την ερμηνεύσετε. Θα πρέπει να βουτήξετε στα βάθη. Διαφορετικά θα αποτύχεις».
RT  31-12-22   Anastasia Safronova , συντάκτρια του RT