Οι εκτοξεύσεις πυραύλων ενισχύουν τα Νυχτοδιαφανή σύννεφα (NLCs) Ο μυστηριώδης σχηματισμός τους.

Ποτέ πριν δεν εκτοξεύτηκαν τόσοι πολλοί πύραυλοι. Το 2021, οι διαστημικές υπηρεσίες της Γης έσπασαν το ρεκόρ όλων των εποχών για τις παγκόσμιες εκτοξεύσεις πυραύλων με 133, και το 2022 φαίνεται ότι το ρεκόρ θα καταρριφθεί ξανά με περισσότερες από 150. Η Κίνα και η SpaceX συμβάλλουν σημαντικά σε αυτήν την αύξηση.

Ψηλά πάνω από τη Γη, κάτι άλλο αυξάνεται: Νυχτερινά (νυχτοδιαφανή) σύννεφα (NLCs). Δεν είναι τυχαίο.
Μια νέα εργασία που μόλις δημοσιεύτηκε στο περιοδικό AGU για τη Γη και την Επιστήμη του Διαστήματος επιβεβαιώνει ότι «η διαστημική κυκλοφορία έχει ισχυρή επιρροή στη διαχρονική μεταβλητότητα αυτών των φωτεινών μεσοσφαιρικών νεφών».

[περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εκπομπών από τις εκτοξεύσεις στο διάστημα, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού μεσοσφαιρικού νέφους

παρατήρηση φωτεινών μεσοσφαιρικών νεφών σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη

2-5-2022   https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2022EA002217

https://doi.org/10.1029/2022EA002217]

Τα νυχτερινά σύννεφα είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, μύτες υδρατμών ανεβαίνουν στη μεσόσφαιρα, ύψους 83 km, και κρυσταλλώνονται γύρω από στίγματα αποσαθρωμένων μετεωροειδών. Οι παρατηρητές του ουρανού στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη μπορούν εύκολα να δουν τα σύννεφα, τα οποία είναι γεμάτα με λεπτούς κυματισμούς και λάμπουν τη νύχτα με ένα ηλεκτρικό μπλε χρώμα.

Οι εκτοξεύσεις πυραύλων ενισχύουν τα NLC. Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Μάικλ Στίβενς του Ναυτικού Ερευνητικού Εργαστηρίου στην Ουάσιγκτον, εξέτασε δεδομένα από το διαστημόπλοιο AIM της NASA, το οποίο εκτοξεύτηκε το 2007 για τη μελέτη των νυκτερινών νεφών. Βρήκαν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των πυραύλων που εκτοξεύθηκαν κάθε Ιούλιο και της αφθονίας των νεφών στη μεσόσφαιρα. 

Η σύνδεση είναι απλή: Οι πύραυλοι παράγουν νέφη υδρατμών. Οι άνεμοι μεταφέρουν αυτά τα λοφία προς την πολική μεσόσφαιρα όπου γίνονται πρώτη ύλη για τα NLC. Οι πύραυλοι που εκτοξεύτηκαν το «πρωί» μεταξύ 23.00 και 10.00 τοπική ώρα είναι πιο αποτελεσματικοί. Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, τα ημερήσια μοτίβα ανέμου ωθούν τα plumes (τις στήλες καπνού) προς τη νυχτερινή (noctilucent) ζώνη.

Οι ερευνητές γνώριζαν από καιρό ότι οι πύραυλοι μπορούν να παράγουν NLC. Σημαντικές μελέτες με επικεφαλής τον Στίβενς στις αρχές της δεκαετίας του 2000 συνέδεσαν συγκεκριμένες εκτοξεύσεις διαστημικών λεωφορείων με εκρήξεις νεφών πάνω από τους δύο πόλους της Γης (αναφορές: #1 , #2 ). https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1029/2005GL023054

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1364682613003167

Το πρόγραμμα λεωφορείων έληξε το 2011, αλλά το «φαινόμενο πυραύλων» συνεχίστηκε και πιθανώς αυξήθηκε (οι ερευνητές εξακολουθούν να ερευνούν τις μακροπρόθεσμες τάσεις).

Αυτά είναι καλά νέα για τους παρατηρητές του ουρανού που λατρεύουν να βλέπουν "παγωμένο καπνό μετεωριτών" να ανάβει τη νύχτα. Οι πύραυλοι κάνουν τα NLC πιο φωτεινά και πιο διαδεδομένα. Οι ερευνητές, από την άλλη πλευρά, μπορεί να έχουν ανάμεικτα συναισθήματα. Τα NLC μπορεί να είναι ένας ευαίσθητος δείκτης αλλαγών στο κλιματικό σύστημα της Γης-- π.χ. , αποκαλύπτοντας τηλεσυνδέσεις μεγάλης εμβέλειας  (long-range teleconnections) και την αφθονία των αερίων του θερμοκηπίου στην ανώτερη ατμόσφαιρα. 

"Τα NLC είναι μια πολύτιμη πηγή για τη μελέτη των συνδέσεων μεγάλων αποστάσεων στην ατμόσφαιρα"  https://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2014/16apr_teleconnections

Οι εκτοξεύσεις πυραύλων θα μπορούσαν να κατακλύσουν αυτά τα ευαίσθητα σήματα.

Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα εκτόξευσης συνεχίζεται. Να είστε σε εγρήγορση για νυχτερινά σύννεφα!

==============================

Τα πολικά μεσοσφαιρικά νέφη [Polar mesospheric clouds (PMC)] αποτελούνται από σωματίδια πάγου νερού που σχηματίζονται συνήθως γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο κοντά στα 83 km και προς τον πόλο 60° γεωγραφικού πλάτους. Εδώ οι θερμοκρασίες μπορεί να πέσουν κάτω από 150 Κ, δημιουργώντας ένα από τα πιο εξωτικά περιβάλλοντα στην ατμόσφαιρα της Γης.

νυχτοδιαφανή σύννεφα [ noctilucent clouds (NLC)].

Τα Noctilucent Cloud (NLC) είναι εξαιρετικά σύννεφα που δεν γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι και αξίζουν απολύτως όλη την προσοχή. Τα νυχτερινά νέφη είναι η «ξεκαθαρισμένη άκρη» ενός στρώματος πολικού νέφους (πολικά μεσοσφαιρικά σύννεφα). Αυτά τα φανταστικά σύννεφα είναι μυστηριώδη και προκαλούν διαμάχη συγκεκριμένα για το τι μπορεί να σημαίνει ή να δείχνει η παρουσία τους.  Noctilucent  χονδρικά σημαίνει  νύχτα που λάμπει  στα λατινικά. Σύμφωνα με τη NASA, είναι σαν τους υπέροχους «Γεωφυσικούς λαμπτήρες» – ανάβουν κάθε χρόνο στα τέλη της άνοιξης και μπορούμε να τους δούμε πολλά βράδια κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτές είναι οι σύντομες καλοκαιρινές νύχτες από τα μέσα Μαΐου έως τα μέσα Αυγούστου (μέσα Νοεμβρίου έως μέσα Φεβρουαρίου στο νότιο ημισφαίριο), με γεωγραφικά πλάτη 50– 65° που αποκαλύπτουν τα ψηλότερα σύννεφα. 

Δεν φαίνονται ποτέ στο φως της ημέρας.

Περιμένετε μέχρι μια ώρα μετά τη δύση του ηλίου, όταν το λυκόφως έχει βαθύνει.

Ο ήλιος πρέπει να είναι 6 – 16° κάτω από τον ορίζοντα, αρκετά για να σκοτεινιάσει τον ουρανό αλλά όχι τόσο χαμηλά ώστε τα NLC  να μην βρίσκονται ακόμα στο φως του ήλιου. Ψάξτε πρώτα από όλα χαμηλά στον ουρανό προς

την κατεύθυνση του ήλιου κάτω από τον ορίζοντα, βορειοδυτικά πριν τα μεσάνυχτα,

βορειοανατολικά μετά. Αποφύγετε τις νύχτες με φεγγάρι όταν τα χαμηλότερα σύννεφα και

ειδικά οι Θύσανοι (τα Cirrus clouds σύννεφα) φωτίζονται λευκά σε έναν πιο σκοτεινό ουρανό. Τα κιάλια βοηθούν στη διάκρισή τους από τα χαμηλότερα σύννεφα, επειδή υπό μεγέθυνση φαίνονται πιο ευκρινώς. Τα NLC φαίνονται νοτιότερα. Έχουν φανεί στην Ευρώπη νότια ως την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Ιταλία και τη νότια Γερμανία. Στις ΗΠΑ έχουν δει στη Γιούτα και το Κολοράντο.

είναι άχρωμα  ή μπλε-λευκά, αν και μπορεί να εμφανιστούν κόκκινα και πράσινα. Αυτά που προκαλούνται από τις εξατμίσεις πυραύλων τείνουν να εμφανίζουν χρώματα διαφορετικά από το ασημί ή το μπλε, λόγω του ιριδισμού που προκαλείται από το ομοιόμορφο μέγεθος των σταγονιδίων νερού που παράγονται. Μπορούν να είναι σαν κουβάρια, πλούσια με κυματισμούς, κυρτώσεις, κόμβους και ραβδώσεις που σηκώνονται με τις άκρες τους προς τα πάνω στον ουρανό,  άλλες φορές βρίσκονται κοντά στον ορίζοντα ως μια ταινία χωρίς χαρακτηριστικά. Είναι φτιαγμένα από κρυστάλλους πάγου νερού.

Το ηλιακό φως που διασκορπίζεται από μικροσκοπικούς κρυστάλλους πάγου στα νυχτοδιαφανή σύννεφα NLC είναι αυτό που δίνει στα σύννεφα το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα τους.

Είναι τα υψηλότερα σύννεφα στην ατμόσφαιρα της Γης. Αν και τα NLC φαίνονται σαν να βρίσκονται στο διάστημα, βρίσκονται μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης, σε ένα  στρώμα που ονομάζεται μεσόσφαιρα με ύψος από 50 έως 85 km,  όπου το 99,99% της ατμόσφαιρας βρίσκεται κάτω. 

Συνήθως είναι πολύ αχνά για να φαίνονται και είναι ορατά μόνο όταν φωτίζονται από το ηλιακό φως κάτω από τον ορίζοντα, ενώ τα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας βρίσκονται στη σκιά της Γης. Η μεσόσφαιρα δεν είναι μόνο πολύ κρύα (-125 C), αλλά και πολύ ξηρή, λέγεται εκατό εκατομμύρια φορές πιο ξηρή από τον αέρα από την έρημο Σαχάρα. Ωστόσο, τα NLC είναι φτιαγμένα από νερό. 

Τα σύννεφα αποτελούνται από μικροσκοπικούς κρυστάλλους πάγου περίπου στο μέγεθος των σωματιδίων στον καπνό του τσιγάρου. Το πώς σχηματίζονται οι κρύσταλλοι πάγου στην άνυδρη μεσόσφαιρα είναι το ουσιαστικό μυστήριο των νυχτερινών νεφών. Οι κρύσταλλοι πάγου στα σύννεφα χρειάζονται δύο πράγματα για να αναπτυχθούν: μόρια νερού και κάτι για να κολλήσουν αυτά τα μόρια. Σκόνη, για παράδειγμα. Η συγκέντρωση νερού στη σκόνη για να σχηματίσει σταγονίδια ή κρυστάλλους πάγου είναι μια διαδικασία που ονομάζεται πυρήνωση. Συμβαίνει όλη την ώρα στα συνηθισμένα σύννεφα. Τα συνηθισμένα σύννεφα, που βρίσκονται κοντά στη Γη, παίρνουν τη σκόνη τους από πηγές όπως οι ανεμοθύελλες της ερήμου. Ωστόσο, είναι δύσκολο να μεταφέρεις σκόνη από τον άνεμο μέχρι τη μεσόσφαιρα. Παρά την ξηρότητα σε αυτά τα υψόμετρα, Η συναγωγική δραστηριότητα (κατακόρυφη μεταφορά θερμότητας και υγρασίας) θα μπορούσε να μεταφέρει υδρατμούς ψηλά στη μεσόσφαιρα.

Ωστόσο, η προέλευση των σωματιδίων της σκόνης παραμένει ένα μυστήριο.  

Τα νυχτερινά νέφη δεν είναι πλήρως κατανοητά και είναι ένα μετεωρολογικό φαινόμενο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Δεν υπάρχει καμία καταγραφή της παρατήρησής τους πριν από το 1885. Είναι γνωστό ότι νυχτερινά νέφη παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά το 1885, δύο χρόνια μετά την έκρηξη του Κρακατόα το 1883. Παραμένει ασαφές εάν η εμφάνισή τους είχε κάποια σχέση με την έκρηξη του ηφαιστείου ή αν η ανακάλυψή τους ήταν λόγω του ότι περισσότεροι άνθρωποι παρατηρούν τα θεαματικά ηλιοβασιλέματα που προκαλούνται από τα ηφαιστειακά συντρίμμια στην ατμόσφαιρα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα νυχτερινά σύννεφα δεν προκαλούνται αποκλειστικά από ηφαιστειακή δραστηριότητα, αν και σκόνη και υδρατμοί θα μπορούσαν να εγχυθούν στην ανώτερη ατμόσφαιρα από εκρήξεις και να συμβάλουν στον σχηματισμό τους. Οι επιστήμονες τότε υπέθεσαν ότι τα σύννεφα ήταν μια άλλη εκδήλωση ηφαιστειακής τέφρας, αλλά μετά η στάχτη είχε εγκατασταθεί έξω από την ατμόσφαιρα,

Κάθε μέρα η Γη σαρώνει τόνους μετεωροειδών – μικροσκοπικά κομμάτια συντριμμιών από κομήτες και αστεροειδείς. Τα περισσότερα έχουν το σωστό μέγεθος για να σπέρνουν νυκτερινά σύννεφα. Η πηγή υδρατμών είναι λιγότερο αμφιλεγόμενη. Οι ανερχόμενοι άνεμοι το καλοκαίρι μεταφέρουν υδρατμούς από την υγρή χαμηλότερη ατμόσφαιρα προς τη μεσόσφαιρα, γι' αυτό εμφανίζονται τα NLC κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Το μυστήριο γύρω από αυτά τα σύννεφα εξακολουθεί να υπάρχει. Η NASA έστειλε ακόμη και έναν δορυφόρο που ονομάζεται AIM στην πολική ατμόσφαιρα το 2007, προσπαθώντας να απαντήσει στις ερωτήσεις που υπάρχουν ακόμα εκεί έξω. 

«Είναι ένα παζλ. Τα νυχτερινά σύννεφα εξαπλώνονται. Στην αρχή, τα σύννεφα περιορίζονταν σε γεωγραφικά πλάτη πάνω από 50 μοίρες. έπρεπε να πάτε σε μέρη όπως η Σκανδιναβία, η Σιβηρία και η Σκωτία για να τα δείτε. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, έχουν παρατηρηθεί από μεσαία γεωγραφικά πλάτη όπως το Κολοράντο, η Γιούτα και το Όρεγκον».

Ο κόσμος μόλις σημείωσε ρεκόρ αποστολής των περισσότερων πυραύλων σε τροχιά

Ο συνολικός αριθμός των παγκόσμιων προσπαθειών εκτόξευσης έχει διπλασιαστεί κατά την τελευταία δεκαετία.

1-3-2022

https://arstechnica.com/science/2022/01/thanks-to-china-and-spacex-the-world-set-an-orbital-launch-record-in-2021/

φωτο:Μια γραφική θέα μιας εκτόξευσης Falcon 9 Starlink από τη διαστημική βάση Vandenberg τον Δεκέμβριο του 2021

το 2021 επιχειρήθηκαν συνολικά 144 τροχιακές εκτοξεύσεις, εκ των οποίων οι 133 ήταν επιτυχείς. Αυτό το σύνολο δεν περιλαμβάνει δύο απροειδοποίητες προσπάθειες εκτόξευσης από το όχημα Simorgh του Ιράν.

Η SpaceX είχε επίσης μια χρονιά ρεκόρ το 2021, καθώς συνέχισε να επεκτείνει τον αστερισμό του Διαδικτύου Starlink.

Όσον αφορά τις τροχιακές εκτοξεύσεις, το 2022 μπορεί να δει ακόμη μεγαλύτερους αριθμούς από πριν. Η Κίνα και η εμπορική διαστημική βιομηχανία της δεν δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης και η SpaceX θα συνεχίσει να ανυψώνει τους δορυφόρους Starlink της.