Το μοτίβο ζιγκ-ζαγκ στη ράχη της Ευρωπαϊκής Οχιάς, αποτελεί πολυλειτουργικό καμουφλάζ. Την βοηθά να παραμείνει μη ανιχνεύσιμη, προειδοποιεί για την επικίνδυνη άμυνα της και προκαλεί μια οπτική ψευδαίσθηση που μπερδεύει τον θηρευτή της και την βοηθάει να ξεφύγει

Bιολόγοι από τη Φινλανδία, διαπίστωσαν ότι το μοτίβο ζιγκ-ζαγκ στη ράχη της συνηθισμένης Ευρωπαϊκής Οχιάς, όχι μόνο την αποκρύπτει (λόγω καμουφλάζ) από τα μάτια των άλλων, αλλά επίσης δημιουργεί οπτικές ψευδαισθήσεις που εμποδίζουν τα αρπακτικά να την πιάσουν, ακόμα και αν θα μπορούσαν να την εντοπίσουν.

Οι επιστήμονες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της εργασίας τους, στο επιστημονικό περιοδικό Animal Behavior.
«Ελέγξαμε αν τα μοτίβα ζιγκ-ζαγκ στη ράχη της οχιάς μπορούν να την προστατεύσουν από επιθέσεις αρπακτικών, τόσο κρύβοντας την από την προσοχή, όσο και δημιουργώντας οπτικές ψευδαισθήσεις που σχετίζονται με τη συγχώνευση ταχέων κινήσεων.
Αποδείχθηκε ότι και τα δύο αυτά εφέ λειτουργούν εξίσου καλά, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο προστατευτικός χρωματισμός των ζώων (καμουφλάζ) μπορεί να είναι πολυλειτουργικός », γράφουν οι ερευνητές.

Οι οχιά , οι κροταλίες και οι συγγενείς τους από την οικογένεια Viperidae κυνηγούν μικρά θηλαστικά και ερπετά από μια ενέδρα, πηδώντας με μεγάλη ταχύτητα και κυριολεκτικά «οδηγώντας» τα δόντια τους στο σώμα του θύματος.
 Ένα από τα μυστικά της επιτυχίας τους θεωρείται εδώ και πολύ καιρό ένας ζιγκ-ζαγκ τύπος χρωματισμού στη ράχη τους
Βοηθά τα ερπετά να συγχωνευθούν με τη δασώδη βλάστηση και να αποφύγουν την προσοχή του θύματος μέχρι τη στιγμή που πλησιάζει αρκετά.
Οι επιστήμονες προτείνουν ότι, αυτά τα ίδια φωτεινά μοτίβα χρησιμεύουν ως προειδοποίηση για τα αρπακτικά που προσπαθούν να επιτεθούν στο φίδι.

Οι Φινλανδοί βιολόγοι, με επικεφαλής τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Jyväskylä (Φινλανδία), Joanna Mapps, ανακάλυψαν και άλλες ιδιότητες της προστατευόμενης οχιάς.
Παρακολούθησαν καθώς αρκετοί εθελοντές προσπάθησαν να δουν ψεύτικα φίδια, καθώς και πραγματικές οχιές στα δάση γύρω από την πόλη τους, καθώς και σε αρκετούς ερευνητικούς σταθμούς.

Καθολικό καμουφλάζ

Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, οι επιστήμονες έλεγξαν πώς οι διαφορές στο χρώμα των φιδιών, το μέγεθος, η ταχύτητα και η θέση του σώματος τους, επηρέασαν την πιθανότητα να γίνουν ορατά σε ένα άτομο ή οποιοδήποτε άλλο πιθανό αρπακτικό.
Το μοτίβο ζιγκ-ζαγκ της ευρωπαϊκής οχιάς, της παρέχει προστασία τριών δυνατοτήτων  σε ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα.
Βοηθά το φίδι να παραμένει μη ανιχνεύσιμο, παρέχει μια προειδοποίηση για την επικίνδυνη άμυνα του φιδιού και μπορεί να προκαλέσει μια ψευδαίσθηση που μπορεί να κρύψει την κίνηση του φιδιού καθώς φεύγει.

Το απλό σχέδιο ζιγκ-ζαγκ στο πίσω μέρος της ευρωπαϊκής οχιάς εξυπηρετεί τρεις διαφορετικούς σκοπούς. βοηθά στην αποφυγή του εντοπισμού της, προειδοποιεί τους θηρευτές της εάν την παρατηρήσουν και μπορεί να κρύψει την κίνηση της, εάν πρέπει να φύγει.
Το καμουφλάζ είναι ένας πολύ γνωστός τρόπος για να κρυφτούν τα ζώα τόσο από τα αρπακτικά όσο και από το θήραμα.
Με τη μίμηση φόντων, τη διάλυση του σχήματος ή τη χρήση οπτικών ψευδαισθήσεων, τα ζώα μπορούν να αποφύγουν την ανίχνευση, αλλά τέτοιες τακτικές μπορούν επίσης να εκπληρώσουν άλλους σκοπούς.
Ενώ ορισμένα ζώα, όπως ο περίφημος χαμαιλέοντας ή το χταπόδι, χρησιμοποιούν καμουφλάζ για ανάμειξη στο παρασκήνιο, άλλα, όπως η σφήκα ή οι δηλητηριώδεις βάτραχοι, τονίζουν πραγματικά την εμφάνισή τους με φωτεινά, ζωντανά χρώματα και μοτίβα για να προειδοποιούν τους θηρευτές.
Εν τω μεταξύ, το ψάρι ζέβρα και πολλά άλλα ψάρια χρησιμοποιούν ένα είδος εκθαμβωτικού καμουφλάζ που χρησιμοποιεί οπτικές ψευδαισθήσεις για να μπερδέψει τους αρπακτικούς θηρευτές του, καθώς το ζώο τρέχει για αυτό το λόγο, καθώς το κυνηγούν.
Με βάση μια σειρά πειραμάτων με τη χρήση ψεύτικων φιδιών, είδους οχιάς από πλαστελίνη, με διαφορετικά μοτίβα που τέθηκαν στο μονοπάτι ανυποψίαστων πεζοπόρων και χρονικών μετρήσεων των φιδιών που φεύγουν, η ομάδα Jyväskylä, με επικεφαλής τον Janne Valkonen και την Johanna Mappes, διαπίστωσε ότι το σχέδιο ζιγκ-ζαγκ της  οχιάς, δεν εξυπηρετεί μία λειτουργία καμουφλάζ, (camouflage function)  αλλά και τις τρεις που αναφέρθηκαν.
Σύμφωνα με την ομάδα, το μοτίβο βοηθά στην απόκρυψη της οχιάς. Ωστόσο, μόλις εντοπιστεί, το μοτίβο χρησιμεύει ως προειδοποίηση ότι το φίδι κάνει δηλητηριώδες δάγκωμα, οπότε μείνετε μακριά.
Στη συνέχεια, εάν το φίδι το βάλει στα πόδια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, το  ζιγκ-ζαγκ παράγει ρυθμό τρεμοπαίγματος (flicker rate) που είναι ταχύτερος από ό, τι μπορεί να επεξεργαστεί το μάτι των θηλαστικών, έτσι το κάνει να εμφανίζεται ως ένα μπερδεμένο στερεό σχήμα όπως οι ακτίνες ενός περιστρεφόμενου τροχού.
Δυστυχώς για την οχιά, αυτό το τέχνασμα δεν λειτουργεί σε αρπακτικά πουλιά, οπότε εξακολουθεί να έχει την πιθανότητα να καταλήξει σε δείπνο.
Η ομάδα λέει ότι ένας τέτοιος συνδυασμός λειτουργιών στο ίδιο μοτίβο δείχνει ότι η εξέλιξη ενός τέτοιου καμουφλάζ μπορεί να είναι πιο περίπλοκη από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Animal Behavior .
Πηγή: Πανεπιστήμιο Jyväskylä
23-5-20
https://newatlas.com/science/european-vipers-camouflage-hide-warn-predators/

https://esoreiter.ru/news/0520/u-okraski-gadyuk-nashli-novye-funkcii.html?fbclid=IwAR2G4P0_wQlEBMwhL8O8I1CUxXpfndbvYPRXnG5OJffCYr8oBTvE70ZR7KM