"Τιμωρείστε τους επίορκους δημοσίους υπαλλήλους"

Του Νεκτάριου Β. Νώτη

Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα μηνύματα, που στέλνουν προς κάθε κατεύθυνση οι πολίτες για τη διαφθορά, μέσω σχετικής έρευνας του οικονομικού πανεπιστημίου της Αθήνας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Έλληνες την θεωρούν μείζον πρόβλημα, το οποίο αποδίδουν κυρίως στην ατιμωρησία και την έλλειψη ελέγχων. Υποστηρίζουν ότι οι πολιτικοί υπεύθυνοι των μεγάλων σκανδάλων δεν θα τιμωρηθούν και ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να λύσει το πρόβλημα. Τοποθετούν, μάλιστα, στην κορυφή των διεφθαρμένων τους βουλευτές, μετά τις πολεοδομίες. Αναλυτικότερα:

Ένας στους τρεις θεωρεί τη διαφθορά το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας. Μάλιστα, το 95% το χαρακτηρίζει ως αρκετά ή πάρα πολύ έντονο πρόβλημα.

Επιπλέον, οι 8 στους 10 ταυτίζουν τη λέξη διαφθορά με υποθέσεις όπως το Βατοπέδι, το χρηματιστήριο και η Siemens, εκτιμώντας -σε ποσοστό 83%- ότι οι πολιτικοί υπεύθυνοι για αυτά τα σκάνδαλα δεν θα τιμωρηθούν.

Πάντως, όταν καλούνται να ορίσουν τη μορφή της ανεπίσημης επίλυσης των προβλημάτων, που έχουν σχέση με τις δημόσιες υπηρεσίες, το 38% μίλησε για χάρες και ρουσφέτια, το 27% για χρήματα και το 13% για πίεση από την πλευρά των πολιτικών.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η απάντηση για το πώς οι πολίτες αντιμετωπίζουν την πρακτική της δωροδοκίας δημόσιων λειτουργών. Στο ερώτημα αν «είναι ηθικά λάθος να δίνει κάποιος χρήματα ή δώρα σε δημόσιους λειτουργούς προκειμένου να καταφέρει κάτι, ακόμα και εάν είναι ο μόνος τρόπος να βρει το δίκιο του», ένας στους δύο (52,7%) διαφωνεί και μόλις το 37% είναι σύμφωνο με αυτή την άποψη.

Πάντως, το 85,3% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν κάποια χρήματα σε δημόσια υπηρεσία, προκειμένου να προχωρήσει κάποια υπόθεσή τους.

Εκτιμούν, σε ποσοστό 56%, ότι ένας χαμηλόμισθος δημόσιος υπάλληλος θα δεχόταν ένα χρηματικό ποσό για να επιλύσει το πρόβλημα κάποιου πολίτη, ενώ επίσης οι μισοί (51,1%) υποστηρίζουν ότι «στην Ελλάδα, για να προχωρήσουν οι υποθέσεις σου στο Δημόσιο, είναι απαραίτητο να δώσεις έξτρα χρήματα».

Ποιον, όμως, θεωρούν ως τον κύριο υπεύθυνο για τη διαφθορά στη χώρα μας;

Στην ουσία και την εκάστοτε κυβέρνηση και τους πολίτες. Σε ποσοστό 31,9% απαντούν «κυρίως η κυβέρνηση, αλλά συμμετέχουν και οι πολίτες», το 31,4% απάντησε ότι «εξίσου υπεύθυνοι είναι η κυβέρνηση, αλλά και οι πολίτες», το 21,2% «μόνο η εκάστοτε κυβέρνηση», το 12,5% «κυρίως οι πολίτες, αλλά ευθύνεται και η κυβέρνηση», ενώ μόνο το 2% θεωρεί αποκλειστικούς υπεύθυνους τους πολίτες.

Ένας στους δύο εκτιμά ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει λιγότερη ευθύνη από το Δημόσιο για το πρόβλημα της διαφθοράς και μόλις το 11% πιστεύει το αντίθετο.

Τι φταίει, όμως, για τη διάδοση της διαφθοράς στη χώρα μας;

Πάνω από 7 στους 10 βλέπουν -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- ως σημαντικότερες αιτίες την έλλειψη ελέγχων και την ατιμωρησία. Συγκεκριμένα, το 28,3% το αποδίδει στην έλλειψη αυστηρού ελέγχου, το 27% στην κακή λειτουργία της δικαιοσύνης και το 16,4% στην έλλειψη ποινών.

Στο ίδιο πλαίσιο, θεωρούν σε ποσοστό 77% ιδιαίτερα ή αρκετά αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της διαφθοράς τις πιο βαριές ποινές στους διεφθαρμένους υπαλλήλους.

Πόσο, όμως, διαδεδομένο είναι το φαινόμενο της διαφθοράς;

Αρκετά και ιδιαίτερα διαδεδομένο θεωρούν ότι είναι:

- Στην πολεοδομία 79%,
- Στους βουλευτές 78,5%,
- Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης 77%,
- Στις εφορίες σε ποσοστό 75%,
- Στο συνδικαλισμό 72%,
- Στους Δήμους και τις Νομαρχίες 69,5%,
- Στους γιατρούς 67,5%,
- Στη δικαιοσύνη σε ποσοστό 56%,
- Στην αστυνομία 54%, και
- Στην Εκκλησία 50%.

Σχεδόν οι μισοί, ποσοστό 45%, πιστεύουν ότι ο μόνος σίγουρος τρόπος να διευθετήσουν οι Έλληνες πολίτες οποιαδήποτε θέματα σε σχέση με το κράτος είναι να πληρώσουν κάποια επιπλέον χρήματα.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και η άποψη -σε ποσοστό 57%- ότι η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να πολεμήσει το πρόβλημα της διαφθοράς.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 1030 ατόμων, το διάστημα 30/10 – 08/12 του 2010, από το τμήμα στατιστικής του οικονομικού πανεπιστημίου της Αθήνας.