ΤΟ «ΦΑΝΕΡΟ» ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΦΕΡΕ ΤΟΝ... ΞΕΣΗΚΩΜΟ
Μύθοι και σκληρές αλήθειες για την Επανάσταση του 1821
Του Μανώλη Πιμπλή
Χάρη στον πασίγνωστο πίνακα του Νικολάου Γύζη, που φιλοτεχνήθηκε το 1886, πέρασε στη συλλογική συνείδηση ο όρος «Κρυφό σχολειό». Στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα κατασκευάστηκαν, λένε σήμερα οι ιστορικοί, οι «μύθοι» για την ικανότητα των Ελλήνων να αντιστέκονται στους Οθωμανούς και να βρίσκουν διαύλους διάσωσης της ελληνικής ταυτότητας. Τότε διαδόθηκε και εδραιώθηκε η άποψη ότι η Εκκλησία λειτούργησε κρυφά ελληνικά σχολειά κάτω από τη μύτη των Τούρκων. Μύθος που συντηρείται και σήμερα με «Κρυφά σχολειά»-μουσεία σε όλη την Ελλάδα: στην Πεντέλη, στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας και, επάνω, σε κρύπτη της Μονής Αγίου Γεωργίου Φενεού, στην Κορινθία.
Το ελληνικό σχολειό επί Τουρκοκρατίας όχι μόνο δεν ήταν κρυφό αλλά και οδήγησε, μέσω του εκσυγχρονισμού του, στην Επανάσταση του ΄21, υποστηρίζουν ιστορικοί που αναλύουν στα «ΝΕΑ» παρανοήσεις και πραγματικότητες του Αγώνα της Ανεξαρτησίας.
«Τα ελληνικά διδάσκονταν ελεύθερα επί Τουρκοκρατίας ήδη από τον 14ο αιώνα, οπότε οι Τούρκοι άρχισαν να ελέγχουν περιοχές με χριστιανικούς πληθυσμούς», λέει στα «ΝΕΑ» ο Αλέξης Πολίτης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης στον Τομέα Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας. Άρα δεν υπήρχε «κρυφό σχολειό», αλλά... φανερό.
«Οι Τούρκοι, έχοντας οι ίδιοι ένα γραπτό ιερό κείμενο, το Κοράνι, ήξεραν καλά ότι χωρίς ιερά βιβλία δεν υπάρχει χριστιανική εκκλησία. Και γνωρίζουμε ότι αναγνώριζαν τον χριστιανισμό, όπως και τον εβραϊσμό ως θρησκεία κατώτερη μεν της μουσουλμανικής, αλλά νόμιμη. Άδεια απαιτείτο μόνο για την ανέγερση καινούργιων ναών και αυτό, μάλλον, για λόγους φορολόγησης. Δεν ξέρουμε περίπτωση που να μη δόθηκε αυτή η άδεια. Αυτά πρακτικά σημαίνουν ότι δεν υπήρχε χωριό από τα βάθη της Ασίας έως τα Βαλκάνια, στο οποίο να μη βρίσκεται έστω ένας εγγράμματος άνθρωπος, ο παπάς, που να μπορεί να διαβάσει το Ευαγγέλιο και τα βιβλία της θείας λειτουργίας», υποστηρίζει ο Αλέξης Πολίτης.
Ως προς τη διδασκαλία των ελληνικών, «δεν υπάρχει ούτε μία μαρτυρία που να λέει ότι εμποδιζόταν. Για την πρώιμη οθωμανική περίοδο ξέρουμε ότι υπήρχαν χιλιάδες άνθρωποι που γνώριζαν γράμματα. Αυτοί κάπου θα τα είχαν διδαχθεί. Και το ότι δεν διασώζονται πολλές πρώιμες πηγές οφείλεται στον τρόπο που οι άνθρωποι σημείωναν στα λεγόμενα παράφυλλα, δηλαδή στα άγραφα λευκά φύλλα των βιβλίων και σε οποιοδήποτε σημείο τους υπήρχε ελεύθερος χώρος όσα ήθελαν να διατηρήσουν στη μνήμη τους. Μπλοκάκι δεν υπήρχε. Τα παλιά βιβλία (κυρίως ευαγγέλια και λειτουργικά κείμενα) όμως φθείρονταν και αντικαθίσταντο. Και έτσι χάνονταν πολλές πληροφορίες για τη ζωή τους».
Από μια εποχή και πέρα υπάρχουν, συνεχίζει ο Αλέξης Πολίτης, «ατελείωτες μαρτυρίες για σχολεία και πληρωμές δασκάλων από την κοινότητα. Και καμία ότι κάποιος εμποδίστηκε να μάθει ελληνικά. Ειδικά από τα μέσα του 18ου αιώνα έχουμε σημαντική αύξηση του αριθμού των σχολείων. Είναι πολλά τα σχολεία που μνημονεύονται. Αντίθετα, πουθενά δεν μνημονεύεται ότι ένας παπάς διδάσκει κρυφά στο σπίτι του.
Στο Λεξικό του Γεώργιου Κωνσταντίνου (α΄ έκδοση 1757, αναφέρεται η ύπαρξη 35 ανώτερων σχολείων σε 29 πόλεις, κάτι ανάλογο των σημερινών γυμνασίων, όπου δηλαδή υπάρχουν περισσότεροι του ενός δάσκαλοι. Για το Αϊβαλί ή Κυδωνίες έχουμε και τα σχέδια του σχολείου (1817) με αίθουσα διδασκαλίας, βιβλιοθήκη, δωμάτια για τους οικοτρόφους και παρεκκλήσι. Γιατί, βέβαια, η εκ παίδευση ήταν στενά συνδεδεμένη με τη θρησκευτική ζωή. Μετά το 1800 στα Γιάννενα αναφέρονται τρία σχολεία. Σε Αϊβαλί, Χίο και Σμύρνη τα σχολεία, πάλι, δεν ελέγχονταν από την Εκκλησία. Οι πλουσιότεροι του τόπου έφτιαχναν νέα σχολεία προκειμένου να εισαχθεί η νέα μόρφωση, κυρίως η πειραματική φυσική και τα μαθηματικά. Το 1820, πριν από την Επανάσταση, το Πατριαρχείο κατάφερε να τα διαλύσει (με διάφορους τρόπους: μετακαλούσε, ας πούμε, τους καθηγητές στην Κωνσταντινούπολη) γιατί διαφωνούσε με τους νεωτερισμούς των εκπαιδευτικών».
Με άλλα λόγια υπήρχαν σχολεία και δεν ήταν καθόλου κρυφά. «Ήταν στη μέση της Σμύρνης, στη μέση της Πόλης. Το 1758 χτίστηκε ένα τεράστιο κτίριο στον Άθω. Στο περίφημο στις μέρες μας Βατοπέδι. Ο Κ. Θ. Δημαράς πρόλαβε και φωτογράφισε τα ελάχιστα ερείπια που είχαν απομείνει το 1930. Λέγεται μάλιστα ότι ταξίδεψε στο Άγιον Όρος ως θεοσεβούμενος και επέστρεψε άθεος!».
«Υπήρχαν πολλοί μορφωμένοι παπάδες. Οι περισσότεροι όμως, οι παπάδες στα χωριά δηλαδή, ήταν ανίκανοι να διδάξουν κάτι περισσότερο από γραφή και ανάγνωση. Γι΄ αυτό και ο Διαφωτισμός φτιάχνει δικά του σχολεία, στέλνοντας εκπαιδευτικούς στο εξωτερικό με υποτροφία. Μέχρι το 1780, χονδρικά, η μόρφωση ήταν μια ανακύκλωση, σταθερά επαναλαμβανόμενη στον χρόνο. Οι μαθητές μάθαιναν να διαβάζουν, δεν έπαιρναν γνώσεις. Όπως τώρα μαθαίνει κάποιος αγγλικά, να ξέρουν απλώς τον κώδικα (γραπτής) επικοινωνίας».
Προς το τέλος του 18ου αιώνα, ένας πολύ σημαντικός εκπρόσωπος του Διαφωτισμού, ο Δημη τράκης Καταρτζής, έκανε τη θλιβερή διαπίστωση: «Άρα είναι πάλε για δάσκαλος, ότ΄ αυτό έμαθε κι άλλο δεν ξέρει, γιατί δεν έμαθε τίποτες στον κόσμο και στον τόπο που βρίσκεται, στον αιώνα και στον καιρό που ζει. Κρίμας τα μαύρα τα παιδιά». «Ο Κοραής πάλι, στα σύντομα απομνημονεύματά του, γράφει για τη μαθητεία του στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης τα ίδια περίπου χρόνια ότι "περισσότερο ξύλο έφαγε εκεί παρά γράμματα έμαθε"», παρατηρεί ο Αλέξης Πολίτης. «Με λίγα λόγια, για να παραφράσουμε και το γνωστό ποιηματάκι "Φεγγαράκι μου λαμπρό", γράμματα μαθαίνανε, όχι όμως πράγματα. Αυτό άλλαξε μετά το 1780 γιατί οι έμποροι χρειάζονταν και άλλες γνώσεις. Έπρεπε να ξέρουν λ.χ. τι παράγει η Γαλλία και ποια προϊόντα είναι φτηνά στη Βιέννη. Το αίτημα είχε ωφελιμιστική βάση. Ταυτόχρονα όμως, επειδή κάθε έμπορος είχε έναν ανταποκριτή- συνήθως συγγενή του- στην Ευρώπη, προκειμένου να οργανώνει τη διακίνηση των προϊόντων, μαζί διακινούνταν και οι καινούργιες ιδέες. Και διαμορφώνονταν νέες απαιτήσεις: είτε πολιτικές (για δημιουργία δικού τους κράτους) είτε καθαρά κοινωνικές.
Οι ιστορικοί επιμένουν:
● «Κρυφό σχολειό» δεν υπήρξε ποτέ. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της οθωμανικής περιόδου δίδασκαν, πράγματι, παπάδες. Από τα τέλη του 18ου αιώνα αρχίζουν και διδάσκουν και μη ιερωμένοι- κάποιοι έμπαιναν στην τάξη με κοστούμι, άλλοι πετούσαν τα ράσα. Από το 1818 εφαρμόζεται η αλληλοδιδακτική μέθοδος- ο καλός μαθητής δίδασκε τους νεώτερους.
● Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν βρισκόταν στην Αγία Λαύρα την 25η Μαρτίου και δεν ευλόγησε λάβαρο. Βρισκόταν στην Πάτρα όπου, στην πλ.
Αγίου Γεωργίου (λέει ο Σπυρίδων Τρικούπης), «διέταξε και έστησαν σταυρόν».
● Ο ορισμός ως αφετηρία της Επανάστασης της 25ης Μαρτίου 1821 είναι μέρος μιας αφήγησης που ενέχει από τη μεριά της Εκκλησίας τον συμβολισμό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Στην πραγματικότητα, όλο τον Μάρτιο οι ελληνοτουρκικές συγκρούσεις στην Πελοπόννησο ήταν καθημερινές.
● Στρατιωτικά, η Ελλάδα ηττήθηκε κατά κράτος. Στα τέλη του 1827 ο Ιμπραήμ ήλεγχε την Πελοπόννησο και ο Κιουταχής τη Στερεά. Ο Γάλλος στρατηγός Μαιζόν έδιωξε από την Πελοπόννησο τον Ιμπραήμ."
Ας τα πάρουμε ένα-ένα:
-Οι Τούρκοι ήταν τόσο...καλοί,φιλομαθείς και φιλέλληνες,που ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ,είχαν οργανώσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα εκμάθησης των Ελληνικών!
-Σύμφωνα με τους Ιστορικούς,τους οποίους βέβαια αντιπροσωπεύουν οι αρεστοί στο σύστημα γραικύλοι,Παιδεία υπήρχε ελεύθερα στην Ελλάδα,από το...1750 περίπου!!!ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΤΙ ΓΙΝΟΤΑΝ ΠΡΙΝ!ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΟΤΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ 1821,ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΘΥΜΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ,ΕΠΕΤΡΕΨΑΝ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΑ ΜΕΡΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ,ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΞ'ΑΥΤΩΝ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ!!!
-Οι παπάδες βέβαια "ήξεραν γράμματα",αλλά "δεν μετέδιδαν γνώσεις στους μαθητές":Η ΓΕΛΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΜΠΛΕΞ ΣΤΟ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ ΤΟΥΣ!
Γιατί βρε σεις βασιζόταν ο Ελληνισμός τότε στους παπάδες για να μορφωθεί,έστω...επιφανειακά;ΑΦΟΥ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΜΑΣ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΚΙΟΛΑΣ,ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ!ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΛΟΙΠΟΝ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ,ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΚΛΠ;
-Είναι τόσο άσχετοι οι εν λόγω "ιστορικοί",που αγνοούν ότι "το σχολείο στο Βατοπαίδι" ήταν Η ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΑΘΩΝΙΑΔΑ ΣΧΟΛΗ,στην οποία φοίτησε ο Κοσμάς ο Αιτωλός,ο Ρήγας και τόσοι άλλοι.
-Σχετικά με την ημερομηνία έναρξης της Επανάστασης,είναι γνωστό πως αλλού ξεκίνησε μέσα Μαρτίου,αλλού 23,24,25 και 26 του μηνός:Αυτό είναι το πρόβλημα για τους θολοκουλτουριάρηδες;Αφού περνούσαμε τόσο καλά με τους Τούρκους,που μας μάθαιναν και γράμματα-ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ,ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ...ΕΞΑΛΛΟΥ ΠΡΙΝ ΔΕΝ ΗΤΑΝ...ΠΟΙΟΤΙΚΗ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΠΑΔΩΝ!-γιατί επαναστατήσαμε;
-Το ανθελληνικό μένος των "ιστορικών" φαίνεται και από την πρόταση "στρατιωτικά η Ελλάδα ηττήθηκε κατά κράτος"!!!Και πώς έγινε αυτό ρε φωστήρες;Γιατί ο μεγάλος Κιουταχής έφυγε κακήν κακώς από τη Στερεά;Γιατί ο Ιμπραήμ ηττήθηκε στην Πελοπόννησο;
ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΞΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΓΙ'ΑΥΤΟ!Ο Γάλλος Στρατηγός Μαιζόν...μας απελευθέρωσε!
Ναι,καλά διαβάσατε!Οι Έλληνες δεν πολέμησαν καθόλου!Απλά...περίμεναν τους Γάλλους και λοιπούς Ευρωπαίους να μας...σώσουν!
Κουβέντα για την πολιορκία των Αθηνών,κουβέντα για το Μανιάκι και το συνεχή πόλεμο φθοράς στον Ιμπραήμ,κουβέντα για την Έξοδο του Μεσολογγίου,κουβέντα για τα κατορθώματα των Κολοκοτρώνη,Καραισκάκη,Μπότσαρη,Νικηταρά και τόσων άλλων!
Σαφώς ο Γάλλος Μαιζόν βοήθησε κι αυτός στην εδραίωση της Επανάστασης,όπως και άλλοι Ευρωπαίοι,με τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου.Αλλοίμονο όμως αν μηδενίσουμε τις τρομερές θυσίες των ηρωικών Ελλήνων πολεμιστών,που προετοίμασαν το έδαφος για την ξένη επέμβαση,η οποία έγινε ΟΤΑΝ ΟΛΑ ΕΙΧΑΝ ΚΡΙΘΕΙ ΚΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ (πάντα έτσι έκαναν οι Μεγάλες Δυνάμεις).
Σύμφωνα λοιπόν με τους "ιστορικούς",Κρυφά Σχολειά δεν υπήρξαν,αφού οι φίλοι μας οι Τούρκοι προωθούσαν την ελληνική παιδεία από τον 14ο αιώνα,ενώ και οι στρατιωτικές επιτυχίες των Επαναστατών ήταν αδιάφορες,αφού "ηττηθήκαμε κατά κράτος από την Τουρκία" κι ευτυχώς,μας έσωσαν...οι Γάλλοι!!!
Ο ραγιαδισμός των νεοταξιτών που έχουν αναλάβει εργολαβία την "επιμόρφωση",στο μεγαλείο τους.Η Ιστορία,πρέπει να ξαναγραφτεί στα πλαίσια της...ελληνοτουρκικής φιλίας!
Θα επανέλθουμε στο ζήτημα.Κλείνουμε με ένα πετυχημένο σχόλιο αναγνώστη,που γράφτηκε στο θέμα:
"ΠΩ ΠΩ ΚΑΤΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ....!; ΤΙ ΜΕΓΑΛΑ ΚΕΦΑΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ; ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΝΩΣΗ ''Η ΤΟΝ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΙΣΜΟ;
ΔΗΛΑΔΗ ΟΙ ΚΥΡΙΟΙ ΑΥΤΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΟΠΩΣ Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ CARL IILKEN (ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ) ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΥΦΑ ΣΧΟΛΕΙΑ; ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑΟ ΓΚΥΖΗ ΠΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΗΜΟ ΠΙΝΑΚΑ ΤΟΥ ΚΡΥΦΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (1885/6);
ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΑΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ - ΦΩΚΙΔΑ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΑΡΝΑΚΟΒΑΣ, ΚΛΠ);
ΤΙ ΛΕΣ ΡΕ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ; ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ;ΔΗΛΑΔΗ ΤΟΤΕ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΑΛΛΑ ΛΑΙΚΗ (ΜΕΡΙΚΟΙ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ/ΣΥΡΙΖΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΕ ΤΟΥΣ ΑΝΑΡΧΟΑΥΤΟΝΟΜΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΩΝ)!;
ΔΗΛΑΔΗ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΚΑΤΑΠΙΕΣΑΝ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ, ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΖΗΤΗΣΑΝ ΚΕΦΑΛΙΚΟ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΦΟΡΟ; ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΠΑΙΔΩΜΑΖΩΜΑΤΑ; ΠΩ ΠΩ ΤΙ ΜΑΘΑΙΝΩ Ο ΑΔΑΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΗΜΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΡΕΠΟΥΣΗ!
ΔΗΛΑΔΗ Κε ΠΟΛΙΤΗ ΤΟΝ 14ο ΑΙΩΝΑ ΜΑΣ ΑΦΗΝΑΝ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ; ΛΙΓΟ ΜΠΕΡΔΕΜΕΝΟ ΑΥΤΟ ΑΦΟΥ Η ΠΟΛΗ ΕΠΕΣΕ ΤΟ 1453! ΔΗΛΑΔΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΜΑΣ ΑΦΗΝΑΝ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ; ΤΙ ΜΕΓΑΛΟΘΥΜΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΛΛΑΧ ΜΟΥ!
ΑΛΛΑ ΘΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΑΦΟΥ Η ΡΕΠΟΥΣΗ ΣΥΝΤΑΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟΥΣ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΒΓΑΖΕΙ ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΦΑΓΕΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ, ΠΟΝΤΙΩΝ, ΑΡΜΕΝΙΩΝ, ΤΙ ΝΑ ΠΩ ΚΑΙ ΕΓΩ;
ΟΣΟΙ ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΓΙΑΟΥΡΤΩΣΕΤΕ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΤΕ ΤΟ 2% ΠΕΤΑΓΕΤΑΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΑ....."
hellas-orthodoxy
ΕΤΣΙ ΘΑ ΤΟΥΣ ΞΑΝΑΣΦΑΞΟΥMΕ ΑΝ ΤΟΥΣ ΤΡΩΕΙ Ο ΚΩΛΟΣ ΤΟΥΣ !!!
ΑπάντησηΔιαγραφή