Τα εμιράτα του... Ιονίου

Τα σενάρια για τη «λίμνη» πετρελαίου στο Κερί της Ζακύνθου

Ο Κυπαρισσιακός κόλπος στη Δυτική Πελοπόννησο, το νέο Ντουμπάι.

Η Ζάκυνθος ενεργειακός κόμβος της Μεσογείου, με ένα πλούσιο και ως σήμερα ανεκμετάλλευτο κοίτασμα πετρελαίου, λίγα μόλις μίλια στα ανοιχτά του νησιού.

Το κάστρο της Πύλου το... πρωταρχικό ελληνικό Burj al Arab. Σενάριο επιστημονικής φαντασίας ή το προοίμιο ενός μικρού «θρίλερ» με στοιχεία που παραπέμπουν σε ανάγνωσμα ευρείας κατανάλωσης; Οπως και να έχει, τις τελευταίες δύο εβδομάδες, η «έντονη μυρωδιά» και η «λίμνη» από πετρέλαιο, στα ανοιχτά της λιμνοθάλασσας του Κεριού, στη Ζάκυνθο είναι το βασικό θέμα συζήτησης στα λιμάνια του νησιού και των απέναντι ακτών της Πελοποννήσου.

Πολλοί κάνουν σενάρια, μερικοί αποτολμούν και όνειρα για ένα μέλλον στις αγκάλες (και τα κέρδη) του «μαύρου χρυσού», έστω και αν δεν θα είναι δικά τους. Οι ψαράδες, πιο έμπειροι, χάνουν απλώς... τον ύπνο τους στη σκέψη ότι μία ακόμη εβδομάδα θα πάει χαμένη και θα σηκώσουν άδεια δίχτυα ή το παραγάδι θα στάζει πετρέλαιο.

Η ιστορία ξεκινά την ίδια ημέρα με τον σεισμό στην Ανδραβίδα. Τα πληρώματα των αλιευτικών σκαφών από την Κυλλήνη, που έχουν ανοιχτεί σε στίγμα 37 36 00 βόρειο και 20 52 20 ανατολικό, με την ελπίδα μιας καλής ψαριάς τόνου ή ξιφία βρίσκονται ξαφνικά ανάμεσα σε μια «λίμνη» από πετρέλαιο, που συνεχώς πλαταίνει.

Οι περισσότεροι θεωρούν ότι «κάποια ιταλική τράτα "αμόλησε" ξανά τα απόβλητά της», αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν τη διόγκωση της έκτασης που καλύπτει την επιφάνεια της θάλασσας, την ώρα που κανένα πλοίο ή άλλο αλιευτικό δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Οι παλιότεροι κουνούν με σημασία το κεφάλι. Για αυτούς, η θέα ποσότητας πετρελαίου σε τέτοιο γεωγραφικό στίγμα, κοντά στο Κερί, δεν είναι κάτι πρωτόφαντο. Σημείο αναφοράς, στις διηγήσεις τους, είναι το «στοιχειωμένο» πετρελαϊκό κοίτασμα το οποίο βρίσκεται στα βάθη της θάλασσας, σε βάραθρο που ξεπερνά τα 1.000 μέτρα.

Πριν από περίπου 30 χρόνια, το 1977, ιδιωτική εταιρεία, σε συνεργασία με το ελληνικό Δημόσιο, ανέλαβε να ελέγξει την εκμεταλλευσιμότητα του, πιθανού, κοιτάσματος, καθώς οι μόνες ως τότε ενδείξεις προέρχονταν από την υψηλή συγκέντρωση υδρογονανθράκων στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή.

Πραγματοποιούνται 22 γεωτρήσεις, τα αποτελέσματα δεν κρίνονται ικανοποιητικά, το κοίτασμα θεωρείται «μη αξιοποιήσιμο» και το εγχείρημα της εξόρυξης και άντλησης, εγκαταλείπεται σύντομα.

Σύμφωνα όμως με τις εκτιμήσεις ειδικών «κανένας δεν φρόντισε τότε να "κλείσει" τις τρύπες». Ετσι, σε τακτά διαστήματα και συνήθως έπειτα από σεισμικά γεγονότα στην ευρύτερη περιοχή, η γεωλογική μεταβολή συμβάλλει και στην έκλυση μέρους αυτού του κοιτάσματος.

Αυτή τη φορά, την ίδια ημέρα με τα... ευρήματα των ψαράδων, στις 6 Ιουνίου, παρατηρήθηκε έκλυση υποθαλάσσιων αερίων και στον Πατραϊκό κόλπο, γεγονός που οδήγησε στη σταδιακή αύξηση δύο ή τριών βαθμών Κελσίου της θερμοκρασίας των νερών.

Η φασαρία για το πετρέλαιο που εμφανίστηκε διευκολύνει όμως και άλλες... δραστηριότητες.

Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, στις βορειοδυτικές αυτή τη φορά ακτές της Ζακύνθου έκανε την εμφάνισή της πετρελαιοκηλίδα, η οποία αρχικώς συσχετίστηκε με τη «λίμνη» από πετρέλαιο στο Κερί.

Σύντομα όμως αποδόθηκε σε διερχόμενο από τα διεθνή ύδατα πλοίο το οποίο άδειασε τις σεντίνες του στη θάλασσα, εκμεταλλευόμενο και τις φήμες που κυκλοφορούν για να μολύνει ανενόχλητο τη θάλασσα. Το Λιμενικό δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει το σκάφος.

Μικρό τμήμα της κηλίδας έφθασε ως την περίφημη παραλία του Ναυαγίου. Επειτα από ενέργειες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η ακτή καθαρίστηκε από τα κομμάτια πίσσας, ενώ στην περιοχή ανοιχτά της Κυλλήνης, όπου ωθήθηκαν από τα ρεύματα άλλα τμήματα της πετρελαιοκηλίδας, η ρύπανση αντιμετωπίστηκε από απορρυπαντικά σκάφη.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Η περιοχή στην οποία εκλύεται το πετρέλαιο είναι ενταγμένη στα όρια του Εθνικού Πάρκου Προστασίας της θαλάσσιας χελώνας καρέττα καρέττα. Η κατάσταση, αν και δεν κρίνεται σοβαρή και επίφοβη για τους πληθυσμούς της σπάνιας χελώνας και τη διαδικασία αναπαραγωγής και ωοτοκίας στις παραλίες της Ζακύνθου, πρόκειται να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας του Κεριού έχει ήδη πληγεί ανεπανόρθωτα από την περίοδο των ερευνητικών προσπαθειών τη δεκαετία του 1970 και δεκάδες είδη ψαριών, φυτών και άλλων μικρότερων οργανισμών έχουν χαθεί από την περιοχή.

Σύμφωνα με πληροφορίες έχει εγκριθεί κονδύλιο ύψους 650.000 ευρώ προκειμένου να «κλείσουν» οι τρύπες των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων, ενώ μελετάται και η διοχέτευση μικροοργανισμών που χρησιμεύουν στον «καθαρισμό» από τα πετρελαϊκά απόβλητα.

Ι. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Το ΒΗΜΑ, 06/07/2008 , Σελ.: A41
Κωδικός άρθρου: B15402A411
ID: 295672