Η Ελλάδα παράγει την καλύτερη τροφή για αστροναύτες

Hμερομηνία : 15-11-07

Η Ελλάδα, μεταξύ των τριών χωρών στον κόσμο που παράγουν τροφή για αστροναύτες

Το ελληνικό προϊόν θεωρείται το καλύτερο παγκοσμίως

Οι πολλοί το αγνοούν, λίγοι έχουν κάπου κάτι ακούσει και ελάχιστοι το γνωρίζουν.

Κι όμως, η Ελλάδα ανήκει στο τρίπτυχο των χωρών - αποκλειστικών παραγωγών της φυτικής πολυβιταμινούχας τροφής, που καταναλώνουν οι αστροναύτες!

Μολονότι δε, καταγράφει τη μικρότερη παραγωγή από τις άλλες δύο χώρες, τη Χιλή και τη Νέα Ζηλανδία, το προϊόν της είναι αρίστης ποιότητας και αποτελεί δείγμα σε τρέχον πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Διαστήματος (European Space Agency), που φιλοδοξεί να το καλλιεργήσει στον Άρη!

Η τροφή των αστροναυτών φέρει το όνομα Spirulina Platensis και είναι είδος φυκιού, ένα εκ των 20.000 ειδών της συνομοταξίας, που έχουν καταγραφεί στον πλανήτη Γη.

Πρόκειται για πολύτιμο στοιχείο της υδρόβιας χλωρίδας, πλούσιο σε αμινοξέα, βιταμίνες, φυτικά ένζυμα και μεταλλικά ιχνοστοιχεία (ό,τι παρέχουν τα χημικώς παρασκευασμένα πολυβιταμινούχα) και η θαυμαστή ιδιαιτερότητά του συνίσταται στο συνδυασμό θρεπτικότητας και απορρόφησης από τον ανθρώπινο οργανισμό κατά 98%. Αυτός είναι ο λόγος που έχει καθιερωθεί επισήμως, ως η τροφή των αστροναυτών.

Η ανακάλυψή του χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του ΄60, όταν Αμερικανοί επιστήμονες εντόπισαν το φύκι με τις ευεργετικές ιδιότητες στη λίμνη Τσαντ της Αφρικής και το κράτησαν «επτασφράγιστο μυστικό», για τη διατροφή των διαστημικών πληρωμάτων τους. Στην πορεία απεδείχθη ότι το ίδιο μυστικό κρατούσαν και οι Ρώσοι?

Το 1991, δύο ανήσυχοι νέοι από τις Σέρρες, ο Μιχάλης Ζουλουμίδης και ο Βαγγέλης Κουλτσιάκης, ανακάλυψαν το Spirulina, μέσω εξειδικευμένου επιστημονικού ερευνητή, στο εργαστήριο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Αθηνών, όταν τότε το Ίδρυμα και το Ινστιτούτο Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών, συνεργάζονταν σε έρευνα για την προσαρμοστικότητα του είδους στο ελληνικό κλίμα.

«Για να αναπτυχθεί το Spirulina χρειάζεται πολλές ώρες ηλιοφάνειας και θερμοκρασία περιβάλλοντος -νερού και αέρα- υψηλή. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι ενδημεί στη Χιλή και τη Νέα Ζηλανδία.

Οι επιστήμονες του ΑΠΘ κατέληξαν στο ότι, πράγματι, οι καιρικές συνθήκες στην Ελλάδα θα μπορούσαν να ευνοήσουν την καλλιέργεια αυτού του είδους, αρκεί να διαμορφωνόταν το κατάλληλο περιβάλλον της καλλιέργειας. Μας κέντρισε το ενδιαφέρον από την πρώτη στιγμή», εξηγεί ο Μ. Ζουλουμίδης.

Το ρίσκο ήταν μεγάλο. Οι ειδικές εγκαταστάσεις για την καλλιέργεια του πολύτιμου φυκιού ήταν εξαιρετικά δαπανηρές και αντίστοιχο προηγούμενο, που να διασφαλίζει επιτυχία, δεν υπήρχε στην Ελλάδα.

Η πρόκληση και η «τρέλα» τους, όπως λένε σήμερα οι ίδιοι, αποδείχθηκαν μεγαλύτερες από κάθε συστολή?

«Ο Βαγγέλης είχε 15 στρέμματα με οπωροκηπευτικά κι εγώ, έχοντας σπουδάσει Management-Marketing, είχα ήδη στήσει μια επιτυχημένη βιοτεχνία ρούχων. Συνεπώς, υπήρχαν εξασφαλισμένα τα προς το ζην. Φαίνεται, όμως, πως θέλαμε νέες περιπέτειες.

Βλέπετε, μ΄ αυτή την ιστορία του Spirulina, που τριγύριζε συνέχεια στο μυαλό μας, θα ρισκάραμε και δικά μας, σίγουρα κεφάλαια. Στο τέλος, υπερίσχυσε η τρέλα μας. Ρίξαμε το νόμισμα στον αέρα και ξέραμε ότι η μόνη περίπτωση να κερδίσουμε, θα ήταν να κάτσει? όρθιο.

Ε λοιπόν, έκατσε», λέει χαρακτηριστικά ο Μ. Ζουλουμίδης.

Οι δύο φίλοι, 30 χρόνων τότε ο Βαγγέλης και μόλις 25 ο Μιχάλης, βρήκαν τη «μαγιά» σε κάποιο αναπτυξιακό πρόγραμμα Leader. Αγόρασαν έκταση δυόμισι στρεμμάτων στα Θέρμα της Νιγρίτας και «ρίχτηκαν» στη δουλειά.

Ο καθηγητής του ΑΠΘ τούς είχε προειδοποιήσει: «Η καλλιέργεια μπορεί να αποδώσει, αλλά μέσα στο κατάλληλο περιβάλλον». Μελετώντας προσεκτικά, ταξιδεύοντας στο εξωτερικό, ρωτώντας και μαθαίνοντας, συνειδητοποίησαν τι ακριβώς σήμαινε το «κατάλληλο περιβάλλον».

Η έκταση που διέθεσαν μετατράπηκε σε δεξαμενές-πισίνες, χτισμένες με ποσότητα τσιμέντου, αντίστοιχη με κείνη που θα χρειαζόταν για να υψωθούν τρεις πολυκατοικίες και με νερό, του οποίου η θερμότητα θα ήταν υπό συνεχή και ακριβή έλεγχο. Μετά ήρθε το σκέπαστρο.

Θα μπορούσαν, βέβαια, να μη «σκεπάσουν» τη μονάδα. Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει σκεπαστή μονάδα καλλιέργειας Spirulina. Οι ειδικοί, ωστόσο, τούς συμβούλευσαν πως μια προφυλαγμένη, από τις απότομες καιρικές μεταβολές, καλλιέργεια του φυκιού, δίνει προϊόν καλύτερης ποιότητας. Έτσι, οι δεξαμενές σκεπάστηκαν και τα έξοδα ξεπέρασαν κατά πολύ τα διαθέσιμα από το Leader.

Η NASA, μέσω εμπόρου-προμηθευτή της στην Ελλάδα, είχε ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να απορροφήσει όλη την παραγωγή της μικρής μονάδας στα Θέρμα. Ασχέτως αν, μια προδοσία του μεγαλέμπορου και μια, αιωνίως, δυσκίνητη κρατική μηχανή, έφεραν τα πάνω - κάτω.

«Μόλις ολοκληρώσαμε τη μονάδα μας, αναγκαστήκαμε να την ``παγώσουμε``», εξηγεί ο Μ. Ζουλουμίδης.

«Την τελευταία στιγμή, ο μεγαλέμπορος μάς ``πούλησε``, αλλά δεν ήταν αυτή η αιτία, που σταματήσαμε. Από τη στιγμή που εντάξαμε το έργο σε νεοσύστατη εταιρεία, επιβαλλόταν τα μέλη του προεδρείου να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ.

Έτσι, έσπευσα να κάνω κι εγώ αίτηση στο ταμείο. Μόνο που δεν αναγνώριζαν την παραγωγή του Spirulina, ως γεωργικού προϊόντος. Δεν με ασφάλιζαν. Η Εφορία από την πλευρά της, για να θεωρήσει τιμολόγια, ζήταγε ασφάλεια. Μύλος!

Εν πάση περιπτώσει, τρέξαμε, προσπαθήσαμε, τα καταφέραμε. Και παρ' ότι το ιδιόμορφο θερμοκήπιο ήταν ανενεργό για αρκετά χρόνια, το ξαναζεστάναμε το 2003 και μπήκαμε στην παραγωγή, έχοντας εξασφαλίσει αυτή τη φορά τη συνεργασία του ESA.

Οι αναλύσεις της σύστασης του προϊόντος μας από επιστημονικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο, συνέκλιναν στο συμπέρασμα ότι το φύκι της Ελλάδας είναι το καλύτερο σε ποιότητα, παγκοσμίως.

Το μέλος της ΕSA, καθηγητής Θεόδωρος Σωτηρούδης, εντυπωσιάσθηκε και εισήγαγε δικό μας υλικό στα ερευνητικά εργαστήρια της Επιτροπής, προκειμένου να επιχειρηθεί μεταφύτευση του Spirulina στον Άρη. Ήδη, ``τρέχει`` σχετικό πρόγραμμα από δύο εταιρείες-κολοσσούς της Γαλλίας».

Οι νεαροί από τις Σέρρες ξόδεψαν πολύ χρόνο, σκέψη, χρήμα, κόπο για το όνειρό τους. Η εμπειρία λέει ότι καθένας που επενδύει τόσα πολλά και με τέτοιο πείσμα στο βωμό του ονείρου του, δεν μπορεί παρά κάποτε, να έχει αποτέλεσμα. .

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα βήματα που έπρεπε να γίνουν ήταν πολλά και τα εμπόδια περισσότερα. Το Spirulina δεν είναι ραδίκι, που θα το μαζέψεις απ΄ το χωράφι, θα το στοιβάξεις στα καφάσια και θα πάρει το δρόμο της αγοράς.

Η μορφή με την οποία διατίθεται στους καταναλωτές είναι αντίστοιχη με εκείνη των χημικών σκευασμάτων. Γι' αυτό, οι Β. Κουλτσιάκης και Μ. Ζουλουμίδης, ζήτησαν άδεια κυκλοφορίας του προϊόντος στην Ελλάδα κι αφού κι αυτή η διαδικασία περαιώθηκε με μεγάλο κόπο, έκλεισαν συμφωνίες με μικρές φαρμακοβιομηχανίες να παίρνουν το προϊόν, να το μετατρέπουν σε ταμπλέτα, κάψουλα, σκόνη και flakes και να το προωθούν στην αγορά.

Τα χρόνια που πέρασαν μέχρι και σήμερα, δικαίωσαν την επιμονή των δύο φίλων. Η παραγωγή του φυκιού, που τον πρώτο χρόνο ήταν 350 κιλά, τον δεύτερο έγινε 700, τον τρίτο 1.700 και φέτος, 3.700 κιλά. Κι ενώ τον πρώτο χρόνο, με τη μικρή παραγωγή, οι δύο καλλιεργητές κάλυψαν το 80% της ζήτησης της αγοράς, φέτος με πολλαπλάσια παραγωγή, καλύπτουν μόλις το 25%.

«Χρειαζόμαστε πλέον τετραπλάσια παραγωγή, για να καλύψουμε τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς. Αυτό σημαίνει πως οι Έλληνες έμαθαν το Spirulina και το ζητούν, με αποτέλεσμα να έχουμε αύξηση των εισαγωγών από τις άλλες δύο χώρες, που το παράγουν. Ας είναι. Σημασία για μας είχε ο στόχος και ο στόχος επετεύχθη».

Πηγή:Καθημερινή με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ