Η αργή εκδίκηση των Αρμενίων

Απόσπασμα από άρθρο του Tου Νικου Κωνστανταρα



.... Για τους Τούρκους, η ιστορία του σύγχρονου έθνους τους αρχίζει με τη νίκη του Κεμάλ Ατατούρκ επί των Ελλήνων και με την ίδρυση της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Βλέπουν τα χρόνια έως το 1923 ως μία ηρωική πορεία, όπου ένα νέο έθνος γεννήθηκε από την τέφρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, νίκησε πλειάδα εξωτερικών εχθρών και έβαλε στόχο να ενταχθεί στη Δύση.

Το αρμενικό ζήτημα είναι, λοιπόν, μία βόμβα στα θεμέλια αυτού του ιδρυτικού μύθου της τουρκικής αναγέννησης. Οι τουρκικές αρχές ισχυρίζονται ότι η σφαγή του 1915 δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα ατυχές επακόλουθο της ταραγμένης εποχής και ότι υπήρξαν πολλά θύματα και από τις δύο πλευρές. Οι Αρμένιοι, βέβαια, και τα αρχεία πολλών χωρών, έχουν αμέτρητα ντοκουμέντα που αποδεικνύουν την οργανωμένη προσπάθεια να «καθαρίσουν» οι Τούρκοι τη χώρα τους. Ενδεικτικά, ο πρέσβης της Γερμανίας, τότε συμμάχου της Τουρκίας, έγραφε τον Ιούλιο του 1915 προς τον καγκελάριό του ότι δεν υπήρχε αμφιβολία πλέον ότι οι Τούρκοι επιχειρούσαν «να εξαφανίσουν το αρμενικό έθνος από την τουρκική αυτοκρατορία» (το γράφει ο Ούλριχ Τρούμπενερ στο βιβλίο «Η Γερμανία και η Οθωμανική Αυτοκρατορία 1914-1918»). Ο πρέσβης Χανς φον Βάγκενχαϊμ και άλλοι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να πείσουν τους Τούρκους να σταματήσουν τη σφαγή.

Για καλή τύχη των Τούρκων τότε, ενώ η γενοκτονία έγινε γνωστή λόγω των πολλών μαρτύρων, η γενικευμένη σφαγή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου επισκίασε τα γεγονότα της Ανατολίας. Αλλά για κακή τύχη των Τούρκων σήμερα, οι επιζώντες Αρμένιοι σκόρπισαν σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους στις μεγάλες δημοκρατίες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας κ.α. Το οποίο σημαίνει ότι όσο το επίπεδο ζωής των επιζώντων και των απογόνων τους βελτιωνόταν, τόσο πιο μεγάλη πολιτική δύναμη θα αποκτούσαν και έτσι θα μπορούσαν να επιδιώξουν κάποια αναγνώριση της γενοκτονίας. Σήμερα, αυτή η απαίτηση βρίσκεται στην καρδιά της αρμενικής ταυτότητας, μαζί με τις πληγές της σφαγής.

Οι Τούρκοι, που δεν έμαθαν ποτέ να συμβιβάζονται με τους γείτονες και τους πρώην υπόδουλους λαούς τους, σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι με την απαίτηση να αλλάξουν το πώς οι ίδιοι βλέπουν τον εαυτό τους. Μπορεί οι σημερινοί Τούρκοι να μην έφταιξαν για τα γεγονότα του 1915, αλλά οι αμαρτίες των προπάππων και η άρνηση των πατεράδων τους να αντιμετωπίσουν την αλήθεια, οδήγησαν τους σημερινούς Τούρκους σε μια οδυνηρότατη σύγκρουση του παρελθόντος με το μέλλον τους. Μέσα σε τόσα άλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τουρκία σήμερα, το αρμενικό ζήτημα είναι αυτό που μπορεί να γίνει το μεγαλύτερο εμπόδιο των Τούρκων στη μακρά πορεία προς τη Δύση. Είναι υποχρεωμένοι να συμβιβαστούν με το παρελθόν όπως είναι και όχι όπως το θέλουν.


Πηγή: Καθημερινή