Λύση «τύπου Κοσόβου» σχεδιάζει η Αγκυρα για το Κυπριακό

15/10/2007

Λευκωσία, Κώστας Βενιζέλος

Στρατηγικός στόχος της Τουρκίας παραμένει η εξουδετέρωση της οποιασδήποτε προσπάθειας για λύση του Κυπριακού, ώστε να εδραιωθεί η εντύπωση ότι δήθεν δεν υπάρχει περιθώριο συμβίωσης των δυο κοινοτήτων. Η πολιτική για λύση δυο κρατών, η εκστρατεία για αναβάθμιση του ψευδοκράτους και το υπόγειο φλερτ της Άγκυρας για μεταφορά του μοντέλου του Κοσόβου και στο Κυπριακό, αποτελούν την προσέγγισή της για το τι μέλλει γενέσθαι στην Κύπρο.

Στην Τουρκία ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με το μοντέλο του Κοσόβου καθώς θεωρούν πως μπορεί να αξιοποιηθεί και για το Κυπριακό.

Δεξαμενές Σκέψεις, γνωστές και ως think tank, έχουν τοποθετήσει ψηλά στην ατζέντα των αναλύσεων και συζητήσεών τους, το μοντέλο αυτό σε μια προσπάθεια παραλληλισμού του με τη μορφή λύσης του Κυπριακού. Δεν μπορεί να θεωρείται άσχετο το γεγονός ότι η Άγκυρα έχει στο επίπεδο του υπουργείου Εξωτερικών πραγματοποιήσει ασκήσεις επί χάρτου ενώ ταυτόχρονα ζητά από ξένους αναλυτές και ινστιτούτα να καταθέσουν τις απόψεις τους, επί του θέματος.

Προηγούμενο

Παρά το γεγονός ότι είναι δύο διαφορετικά προβλήματα, γεωπολιτικά βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή και επί ευρωπαϊκού εδάφους. Γι αυτό είναι προφανές πως η επιβολή της λύσης στο Κόσοβο, θα αποτελέσει προηγούμενο, το οποίο θα αξιοποιηθεί, στα μέτρα και στο μέρος εκείνο που θα μπορεί να λειτουργήσει και σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Για την Τουρκία η υιοθέτηση αυτού του μοντέλου θα δημιουργήσει προβλήματα, που ενδέχεται να μην μπορεί να αντιμετωπίσει( κουρδικό).

Ωστόσο, φαίνεται αυτή η πτυχή να μην την απασχολεί καθώς θεωρεί πως στο Κυπριακό μπορεί να τύχει μιας διαφορετικής αντιμετώπισης, εκτιμώντας ότι έχει στρατηγικά πλεονεκτήματα. Τι θα προκαλέσει, όμως, στη διεθνή σκακιέρα η ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου; Είναι ζητήματα, τα οποία αναδεικνύονται, κυρίως, από εκείνες τις χώρες που διαφωνούν με αυτό το ενδεχόμενο.

Πρώτον, εάν τελικά προχωρήσει η ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, δημιουργεί προηγούμενο, με την ανοχή διεθνούς κοινότητας για αποσχίσεις περιοχών από νόμιμα κράτη. Είναι πρόδηλο ότι θα δημιουργήσει προηγούμενο για την απόσπαση από ξένες στρατιωτικές δυνάμεις εδαφών, τα οποία στη συνέχεια θα ανεξαρτητοποιούνται, με τη σφραγίδα Διεθνών Οργανισμών ακόμη και των Ηνωμένων Εθνών. Η περίπτωση, δηλαδή, της τουρκικής εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής και προσπάθειας από την Άγκυρα και τρίτων για αναβάθμιση, πολιτικά και οικονομικά του ψευδοκράτους.

Δεύτερον, εφεξής οι εθνικές μειονότητες θα αποτελούν το μπαμπούλα για τα κράτη. Το κλίμα που θα διαμορφωθεί μετά από μια τέτοια εξέλιξη, θα αναγκάσει τα κράτη σε μια αμυντική πολιτική έναντι των μειονοτήτων (θα βρίσκονται πάντα με την πλάτη στον τοίχο) ενώ ενδέχεται να προκαλούνται εσωτερικές εντάσεις. Και στις δυο περιπτώσεις, ο εμφύλιος πόλεμος θα φαντάζει μόνιμος εφιάλτης.

Ενταση

Τρίτον, θα επαναφέρει την ένταση στην περιοχή όπως και τους πολέμους στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης των κρίσεων. Θα ενισχύσει τα αποσχιστικά Κινήματα, θα νομιμοποιήσει τον επεκτατισμό και θα επιβληθεί «το δίκαιο του ισχυρού». Άλλωστε η λογική της απόσχισης, φαίνεται να είναι και συνταγή «του σύγχρονου κόσμου» και της παγκοσμιοποίησης, οι θεωρητικοί της οποίας εκτιμούν πως οι σχεδιασμοί τους ευνοούνται με την ύπαρξη και λειτουργία αδύναμων κρατών. Αυτό μπορεί να γίνει με αποσχίσεις μειονοτήτων.

Θα πρέπει να σημειωθούν και τα όσα επιχειρούνται και τεκταίνονται στην καρδιά της Ευρώπης, στο Βέλγιο. Σε πρόσφατο άρθρο της η γαλλική «Φιγκαρό» αναφέρει πως «οι Βαλλόνοι αρχίζουν να αμφιβάλλουν για τη βελγική ενότητα». Στη χώρα αυτή ενισχύονται οι φωνές για προσάρτηση τμήματος της στη Γαλλία (ο Πρόεδρος των Γαλλόφωνων Φιλελευθέρων, Didier Reynders δήλωσε ότι δεν μπορούν πλέον να συσπειρωθούν γύρω από βελγικό εθνικό ύμνο).

Εκβιασμοί

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, είναι προφανές ότι δημιουργείται ένα κακό προηγούμενο, το οποίο ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν οι τρίτοι είτε για εκβιασμό σε μελλοντικές συζητήσεις για λύση του Κυπριακού, είτε για να τιμωρήσουν.

Μια τέτοια εξέλιξη, είναι πρόδηλο ότι ενθαρρύνει περαιτέρω την τουρκική πλευρά να συνεχίσει με στόχο την πολιτική αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Σημειώνεται σε σχέση με τούτο, ότι εδώ και χρόνια οι Αγγλοαμερικανοί υποστηρίζουν πως στην κατεχόμενη Κύπρο λειτουργεί ένα «μη αναγνωρισμένο κράτος», που έχει όμως όλα τα χαρακτηριστικά διοίκησης. Οι προσεκτικές αλλά ουσιαστικές κινήσεις ενίσχυσης αυτής της «διοίκησης», αποτελούν μια μακρά άτυπη διαδικασία, που σκοπίμως δεν καταλήγει ακόμη.

Ανησυχία στη Λευκωσία

Η Λευκωσία αντιμετωπίζει με προβληματισμό τις εξελίξεις στο Κόσοβο καθώς γνωρίζει τι ενδεχομένως να σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη για το εθνικό μας θέμα.

Η ίδια η Υπουργός Εξωτερικών, Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή είχε δηλώσει πρόσφατα ότι η παράκαμψη της συμφωνίας της 8ης Ιουλίου, που επιδιώκεται από την τουρκική πλευρά, θα οδηγήσει σε λύση τύπου Κοσόβου (ο λεγόμενος ΥΠΕΞ των κατεχομένων Αβτζί είχε τότε δηλώσει πως «η κ. Μαρκουλλή ορθά ανησυχεί»).

Κίνδυνος

Η Κυπριακή Κυβέρνηση θεωρεί παράλληλα ότι και από την παρατεταμένη στασιμότητα υπάρχει πάντα κίνδυνος κοσοβοποίησης ή διχοτόμησης. Τούτο ενισχύεται από το γεγονός ότι την ίδια ώρα, η τουρκική πλευρά εργάζεται για την πολιτική αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Είναι δε προφανές πως ο φόβος της επιβολής λύσης δυο κρατών, εάν καταρρεύσει η διαδικασία και αναδειχθεί το αγεφύρωτο των διαφορών, είναι κάτι που απασχολεί τη Λευκωσία. Θεωρείται, άλλωστε, το διαβατήριο για την τουρκική πλευρά για να προχωρήσει στην εφαρμογή των σχεδιασμών της.

Οι προσπάθειες αποτροπής, εάν και είναι σήμερα ένα δύσκολο εγχείρημα, ωστόσο, μπορούν να αποφέρουν αποτελέσματα. Φτάνει να προβάλλονται στις τουρκικές μεθοδεύσεις, πρωτοβουλίες και να ενισχύονται οι συμμαχίες, με την αξιοποίηση διαφορετικών συμφερόντων αλλά και συμφερόντων που συγκλίνουν.

Τo μοντέλο

-Στην Τουρκία ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με το μοντέλο του Κοσόβου καθώς θεωρούν πως μπορεί να αξιοποιηθεί και για το Κυπριακό.

-Δεξαμενές Σκέψεις, γνωστές και ως think tank, έχουν τοποθετήσει ψηλά στην ατζέντα των αναλύσεων και συζητήσεών τους, το μοντέλο αυτό σε μια προσπάθεια παραλληλισμού του με τη μορφή λύσης του Κυπριακού.

-Δεν μπορεί να θεωρείται άσχετο το γεγονός ότι η Άγκυρα έχει στο επίπεδο του υπουργείου Εξωτερικών πραγματοποιήσει ασκήσεις επί χάρτου ενώ ταυτόχρονα ζητά από ξένους αναλυτές και ινστιτούτα να καταθέσουν τις απόψεις τους, επί του θέματος.

-Παρά το γεγονός ότι είναι δύο διαφορετικά προβλήματα, γεωπολιτικά βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή και επί ευρωπαϊκού εδάφους. Γι αυτό είναι προφανές πως η επιβολή της λύσης στο Κόσοβο, θα αποτελέσει προηγούμενο, το οποίο θα αξιοποιηθεί, στα μέτρα και στο μέρος εκείνο που θα μπορεί να λειτουργήσει και σε άλλες περιοχές του πλανήτη.

-Το κλίμα που θα διαμορφωθεί μετά από μια τέτοια εξέλιξη, θα αναγκάσει τα κράτη σε μια αμυντική πολιτική έναντι των μειονοτήτων (θα βρίσκονται πάντα με την πλάτη στον τοίχο) ενώ ενδέχεται να προκαλούνται εσωτερικές εντάσεις.

Πηγή:Ημερησία